هدف: هدف از این پژوهش بررسی روابط آیت‌الله ابوالقاسم کاشانی، به عنوان رهبر مذهبی جنبش ملی شدن صنعت نفت، و نواب صفوی، به عنوان رهبر جمعیت فدائیان اسلام، در پیروزی و شکست نهضت ملی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی، تحلیل تاریخی به بررسی این واقعه پرداخته شود. یافته‌ها و نتایج: نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ ایران به ش...

عرفان اجتماعی مولود طبیعی حقیقت و واقعیت عرفان از رهگذر سیرانفسی در اسفار چهارگان عرفانی است که دو سفر اول و دوم مقدمه حدوثی آن در سفرسوم و سپس تجلی تام عرفان اجتماعی در سفر چهارم در اصول"نبوت و امامت" خواهد بود. عرفانی که سه آموزه بنیادین:1- هدایت 2- تربیت 3- ولایت را درعناصری مثل هادی، مربی و ولی در درون خود می پرورد و نهضت حسینی و قیام کربلا و واقعه عاشورا بعنوان "فعل معصوم" دراین خصوص از من...

اهمیت نهضت امام حسین (ع) و لزوم شناخت صحیح آن، موجب شده است که تتبع و تحقیق در این حوزه همواره مورد اهتمام اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان باشد. با وجود تأملات فراوان در این خصوص؛ همچنان خلأ تحصیل یک مدل اندیشگانی منسجم در این حوزه که مبتنی بر بیانات رهبری این نهضت عظیم که در عرصه‏ی نظر و عمل فعالانه وارد شده است، احساس می‌شد. با امعان نظر به اهمیت موضوع و در امتداد تلاش‏های صورت گرفته در این عرص...

با توجه به تأثیر سرنوشت­­ساز نهضت ملّی صنعت نفت در تاریخ معاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهده گرفتند، مقاله­ حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در این برهه­­ تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه در به حرکت درآوردن و هدایت جنبش­های مردمی به نفع نهضت نقش داشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی به همراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نس...

بازنمایی گفتار از مهم­ترین ابزارهای نویسندگان در تألیف متون روایی و به خصوص داستان به شمار می­رود. نقل­ قول مستقیم و غیرمستقیم، که دو شیوه بازنمایی گفتار هستند، نام های آشنایی در زبان فارسی محسوب می­شوند، اما درباب بازنمایی گفتار در زبان فارسی کمتر بحث شده است. مقاله حاضر به بررسی و مقایسه شیوه­های گوناگون بازنمایی گفتار در داستان­های فارسی قبل از نهضت ترجمه در دوره قاجار و داستان­های تألیف شده...

آیت‏الله شیخ محمدباقر رسولی از علما و مجتهدان صاحب‏نام گیلان در اواخر قاجار و اوایل پهلوی بود. ایشان پس از نیل به اجتهاد در حوزه علمیه نجف، به رشت بازگشت و به تدریس علوم حوزوی و تبلیغ دین پرداخت. او در مسجد «بادی الله» رشت نماز جماعت می‏خواند و به درد دل مردم گوش می‏داد. در زمان نهضت اسلامی جنگل از دوستان میرزاکوچک و از مجتهدین طرفدار نهضت بود که حمایت‏های بسیاری از نهضت کرد. با شهادت میرزاکوچک...

سابقه ترجمه در ایران، به روزگار هخامنشیان می رسد که کتیبه ها را به زبان های دیگر می نوشتند. در ایران، سه دوره به داشتن نهضت ترجمه شهرت دارد: نخستین نهضت ترجمه در روزگار ساسانیان، به ویژه با تأسیس جندی شاپور، شکل گرفت. طبق منابع موجود، ترجمه های این دوره، کتب تاریخی را شامل نمی شده است. دومین نهضت، در اواخر سده دوم، با تأسیس بیت الحکمه، به نهایت شکوفایی خود رسید.[1] در این دوره نیز با تأسی از حک...

س از سقوط خلافت اموی به دست سپاهیان ابومسلم خراسانی و روی کار آمدنپ خلافت عباسی ، پایتخت خلافت از شام به عراق منتقل شد و ایرانیان که در روی کار آمدن عباسیان و استحکام پایه های قدرت ایشان نقش عمده ای داشتند ، فرصتی یافتند تا با تکیه برمیراث فرهنگی و تمدن کهن ایرانی علاوه بر صحنه های سیاسی در زمینه های علمی ، ادبی و فرهنگی نیز استعداد و نبوغ خود را به نمایش بگذارند و طولی نکشید که به همت خاندانها...

چکیده: رهبری دینی را از مصادیق رهبران کاریزماتیک دانسته‌اند؛‌ اگر در موقعیتِ نهضتی قرار بگیرد. تداوم و پایایی آن البته محل تردید است؛ خصوصاً وقتی که کار به جانشین و به تغییرِ موقعیت برسد. این جوهرِ نظریة کلاسیکِ ماکس وبر در باب کاریزماست. تجربة انقلاب اسلامی و به تبع آن، برپایی جمهوری اسلامی در ایران،‌ این نظریه را با چند نقض و چالش جدی مواجه ساخته و ضرورت برخی تجدیدنظرهای مبنایی را...

اکثر محققین تاریخ و ادیان بر این باورند که مزدک پیش از آنکه یک دین­آور باشد. به عنوان یک اصلاحگر اجتماعی( (reformistاست؛ که به مبارزه بر علیه اوضاع نا مساعد زمان خود برخاسته و با نفوذ به دستگاه حکومت قباد ساسانی توانست پیروان زیادی را به دور خود جمع نماید. هدف اصلی مزدک برپا کردن نهضتی بر علیه مقررات ناعادلانه دردولت ساسانیان و درهم شکستن سنت­های منحط اجتماعی جامعه­ی کاستی آن عهد بوده است، مزدک...