طرح شعارهای برابری خواهانه حقوق زن و مرد توسّط مشروطه طلبان، موجب بازنگری نقش زنان در عرصه های اجتماعی گردید. بازتاب این امر در دنیای ادبیّات، حضور گسترده تر زنان در این عرصه بود. گرچه از سال های پس از مشروطه تاکنون، ادبیّات زنان با سرعت یکسانی در حال حرکت و رشد نبوده است، امّا آنچه که در پایان دهه هشتاد آن را ادبیّات مستقلّ زنانه می نامیم، محصول همه تحوّلاتی است که در دهه های مختلف این سده، بر تاریخ ...

تفسیر اجتماعی به عنوان یکی از گرایش‏های تفسیری در سده اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته‏است. یکی از زیرشاخه‏های این گرایش تفسیری که در چند دهه گذشته ظهور و بروز چشمگیری در جهان اسلام داشته، گرایش فمینیستی در تفسیر قرآن کریم است. در این مقاله، در گام نخست پس از معرفی اجمالی جریان فکری فمینیسم اسلامی در جهان اسلام، مهمترین اصول این گرایش تفسیری در مقابل تفاسیر سنتی یعنی پرهیز از تحمیل عقیده مردسالا...

هدف از این پژوهش شناخت ارتباط جنسیت شاعر با گزینش نوع شعر است. پژوهش حاضر با طرح این پرسش شکل گرفت که آیا خلق انواع ادبی با جنسیتِ شاعر ارتباط دارد؟ در جست‌وجوی یافتن پاسخ علمی، کوشش شد تا این موضوع از چند زاویه بررسی شود و با تلفیقی از رویکرد روان‌شناسیِ جنسیت، نقد فمینیستی، و نقد ادبی رابطة ذهن و متن ادبی مشخص و تفاوت نوع شعر مردانه از شعرِ زنانه تشخیص داده شود. در این زمینه شاعران حماسی و آثار...

هدف از پژوهش حاضر بررسی دیدگاه زن مدارنه در آثار سیمین دانشور است تا به این پرسش پاسخ داده شود که، آیا او در آثار داستانی خود گرایش‌های زن مدارانه و فمینیستی داشته است؟ داستان‌های دانشور، که از نویسندگان معاصر است، نوعی دیدگاه رئالیستی است که نسبت به وضعیت زن در جامعه و روزگار دارد. در پردازش شخصیت زن، نویسنده تلاش می‌کند که با نمادگرایی زنی بیافریند که باید باشد. این سازگاری نتیجه‌ی تحکّم خودآگ...

بحث زنان و محوریت آن‌ها در آثار ادبی از مسائل مهمی است که طی دو قرن اخیر، توجه عدة زیادی از پژوهشگران را در عرصه‌های مختلف اجتماع، فرهنگ، سیاست و حتی ادبیات به خود معطوف کرده‌است منظور از نقد فمینیست یا نقد زن‌محور، صرفاً پرداختن به شورش زنان علیه مردان و یا مردانه عمل کردن آن‌ها در آثار نیست، بلکه گاه به تصویر درآوردن خشونتهای یک مرد را علیه زن به تصویر می‌کشد. در این جستار کوشیده‌ایم تا به برر...

هدف این پژوهش مطالعه گفتمان فعالان سیاسی – اجتماعی فمینیستی است. بر این اساس، با انتخاب دو مجله «زنان» و «مدرسه فمینیستی» و تحلیل آن ها در کنار هم، جریان غالب فمینیستی را در بازه زمانی 70 تا 89 مورد بررسی قرار داده ایم و با به کارگیری روش تحلیل گفتمان لاکلو و موف، تلاش شده است علاوه بر تحرک گفتمان فمینیستی، مرزبندی و غیریت سازی میان آن با گفتمان پدرسالار حاکم، محل های نزاع میان این دو گفتمان ، ...

پژوهش حاضر تلاشی است در جهت بررسی استعارات فمینیستی در ترجمه فارسی. این تحقیق میزان توانایی مترجمان را در حفظ و انتقال استعارات و مضامین فمینیستی مورد بررسی قرار می دهد. بدین منظور، داده های تحقیق از دو کتاب برجسته و فمینیستی ویرجینیا ولف یعنی «اتاقی از آن خود» (1929) به همراه ترجمه ی های فارسی آن (مترجمان: صفورا نوربخش و آزاده ساجدی) و «خانم دلوی» (1925) به همراه ترجمه های فارسی آن (مترجمان: پ...

گفتمان مادرانگی رویکردی است نظری که برداشت متعارف از زنانگی را در راستای حمایت و تقویت مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی، به کار می گیرد. مادرانگی نه تنها مسئله ی زنان بلکه مسئله ی جوامعی است که زنان بخشی از آن را تشکیل می دهند؛ بنابراین بقای جوامع انسانی در گرو دریافت درکی عمیق و سالم از مادرانگی است. دهه ی هشتاد در غرب دورانی است پرچالش برای مطالعات ادبی زنان. بسیاری از باورها در تقابل با اید...