تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان رویکردی جدید از تحلیل گفتمان، روشی است که در کشف جهان‏بینی گفته‏ پرداز اهمیت بالایی دارد. تئون ون دایک از نظریه‏ پردازان برجسته‏ ی حوزه‏ ی تحلیل گفتمان انتقادی با تأکید بر این نکته که جهان‏بینی گفته‏ پرداز (ایدئولوژی) قابلیت بازنمایی در زبان را دارد؛ تئوری مربع ایدئولوژیک را بیان می‏کند. اصطلاح مربع ایدئولوژیک که از چهار ضلع تأکید بر ویژگی مثبت خود یا خودی ها، تأکی...

یر اساس نظریه های باز تولید،مدارس از جمله نهادهایی هستند که حکومتها در کنار سایرنهادهای اجتماعی سعی می کنند تا از طریق آنها هژمونی خود را باز تولید کنند.در این مقاله نشان داده شده است که بر خلاف نظریه های مذکور ،صرف ایدئولوژیک بودن ساختار مدرسه برای عملکرد موفق آن کفایت نمی کند.در واقع،تلاش ایدئولوژیک برای مرجح سازی معانی خاص فقط یک برهه از مدار تولید و مصرف احتمالی پیامهای ایدئولوژیک است.چه بس...

حکایت‌‌پردازی در آثار سعدی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ به همین سبب معرفی و تحلیل گونه‌های حکایت‌های گلستان و بوستان سعدی، هدف اصلی این پژوهش است. بررسی حکایت‌های این دو اثر برپایة دیدگاه تزوتان تودوروف از منظر نوع‌شناسی، هم‌چنین شناخت و معرفی قواعد و قوانین حاکم بر ساخت این حکایات، هدف دیگر این جستار است. این بررسی نشان می‌دهد به سبب وجود ویژگی‌هایی، بیشتر حکایت‌های این دو اثر با نظریۀ روایتی تودوروف ...

بازی‌های رایانه‌ای به شکلی نشانه‌شناختی حامل نشانه‌هایی‌اند که مبین روابط گفتمانی و ایدئولوژیکی میان سازندگان آن و دیگران است. ندای وظیفه یکی از بازی‌های رایانه‌ای است که حامل این نشانگان ایدئولوژیکی است؛ و می‌توان با رویکرد پسااستعماری به نقل آن پرداخت. نشانگانی از سلطه‌ی امپریالیسم غرب و آمریکا در برابر جهان‌ سوم و بالاخص خاورمیانه. این پژوهش در سنت نظری مطالعات فرهنگی و با تاکید بر ...

چکیده تحولات اجتماعی در کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آسیای جنوب غربی، شرق مدیترانه و شمال آفریقا به‌عنوان اصلی‌ترین نشانه دگرگونی در ساختار اجتماعی، سیاسی و راهبردی کشورها تلقی می‌شود. این منطقه به‌عنوان «منطقه کمربند شکننده» در اندیشه "سائول کوهن" شناخته می‌شود. دگرگونی‌های اجتماعی در این حوزه جغرافیایی نه‌تنها منجر به تصاعد بحران و جابه‌جایی قدرت شده، بلکه زمینه‌های لازم برای تبدیل رقابت سیاسی به...

تلمیح یکی از اصطلاحات فن بدیع است؛ عنصری فرامتنی که با پیوستن به متنِ دیگر، ساختار و معنای دیگر گونه­ای می­یابد. ویژگی بیناذهنی و بینامتنی تلمیح، سبب می­شود تا بین گوینده و خواننده، مشارکتی شکل گیرد. هدف اصلی این مقاله، واکاوی نسبت ایدئولوژی و تلمیح است؛ ازاین رو، با تأکید بر شعر شاملو به این اصل توجّه دارد که تلمیح نمی­تواند بدون ایدئولوژی، ویژگی بینامتنی خود را در متن تثبیت کند. احضار تلمیحات، ...

این تحقیق سعی بر آن داشته تا انعکاس باورهای ایدئولوژیک را از طریق تجزیه و تحلیل گفتمان انتقادی در سرودهای ملی سه گروه کشور، سرمایه محور ، جامعه گرا و مسلمان، بررسی نماید. اکثر تحقیقاتی که تا کنون در این زمینه انجام شده در حوزه ی رسانه بوده. با توجه به اینکه سرودهای ملی یکی از مهم ترین مناسبات اجتماعی هستند تاثیرگذاری بسزایی بر باورهای مردم دارند. هدف از این تحقیق ترکیبی نشان دادن دسته بندی درون...

این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که سهم ایدئولوژی و عمل‌گرایی در کنش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان است و کدام یک از این دو، اصالت بیشتری در عمل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارند؟ نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که هر چند در اکثر کشورها هنجارها و ارزش‌های ایدئولوژیک به درجاتی در عمل سیاست خارجی تأثیرگذار هستند، ولی این ارزش‌ها سهم قابل توجهی در سیاست‌گذاری و اجرای سیاس...

یکی از ابزارهای مهم و دقیق در شناخت ویژگی­های برجسته و شاخصه­های زبانی، ادبی و فکری یک اثر، بررسی و تحلیل سبکی آن اثر است که اگر این تحلیل با آمار و داده­های آماری همراه شود، ارزش و اهمیت اثر  بیشتر روشن می­گردد. این مقاله با بررسی سبک­شناسانة غزلیات اجتماعی دورة مشروطه بر آن است تـا ویژگی­های برجستة سبک­ساز و پربسامد را در لایة ایدئولوژیک در این غزلیات نشان دهد. بر اساس آمارهای ارائه شده، تعدا...

دولت روسیه جایگاه مهمی نزد احزاب پوپولیست اروپایی دارد و ما در این مقاله بر آنیم تا نشان دهیم که همبستگی ایدئولوژیک این احزاب با روسیه و حاکمان آن دلیل اصلی کسب این جایگاه بوده است. پوپولیسم واژه پیچیده و مناقشه برانگیزی است و تعاریف مختلفی از آن شده که در اینجا در قالب سه دسته کلی مورد اشاره قرار گرفته است و سرانجام در این پژوهش به عنوان یک ایدئولوژی رقیق تعریف شده است. احزاب پوپولیست در اروپا...