تحلیل گفتمان انتقادی، گفتمان را در ارتباط با عوامل سیاسی - اجتماعی و فرهنگی تحلیل و به بررسی بازتاب ایدئولوژی و قدرت در گفتمان ها و بررسی چگونگی جهت گیری گفتمان ها در تثبیت یا تغییر وضعیت سیاسی موجود می پردازد . یکی از الگوهای پیشنهادی برای تحلیل متون در تحلیل گفتمان انتقادی، الگوی تحلیلی نُرمن فرکلاف است. در این الگو، گفتمان در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می شود . آنچه در مدل تحلیلیِ فرکل...

از آنجا که میان دو دانش سبک­شناسی و نقد ادبی رابطه و همبستگی هست و تحلیل­های منتقدانه برپایه داده­های سبکی بنا می­شوند، بررسی وضع موجود مطالعات سبک و نقد می تواند زمینه­های نهادینه­سازی و سامان دهی این شاخه­های مطالعاتی را هموار کند. بررسی مقالات علمی- پژوهشی دو مجله تخصصی بهار ادب (سبک شناسی نظم و نثر) و نقد ادبی در سال 1389- که پایان دهه هشتاد شمسی است- دورنمایی از شاخصه­های این نوع مطالعات ر...

تحلیل انتقادی گفتمان در سال های اخیر توجه بسیاری از تحلیل گران در رشــته های مخــتلف و به ویژه زبان شناسان را به خود جلب کرده اســت. ارتباطات روزمره یکی از مهمترین موضوعات مورد مطالعه در حـــوزه ی تـحلیل انتقادی گــفتمان است چرا که یکی از اهداف این رشته، شفاف سازی ارتــباطات از نظر قدرت و به طورکلی تحلیل روابط آشکار یـا پنهان قدرت در زبان و گفتمان است. اگرچه تا به حال، تحلیل انتــقادی گفتمان در...

این مقاله شرایط پیدایش تحلیل گفتمان در زبان شناسی را بررسی می کند، یعنی در رشته ای که در چارچوب ساخت گرایی شکل گرفته و همواره دستور زبان را بر کلمه و متن مقدم داشته است. سختی و بی انعطافی میراث زبان شناسی ساخت گرا و نارسائیهای آشکار آن در پرداختن به روابط متن با فرهنگ و سوبژکتیویته، با مراجعه به نظریه های پساساخت گرا و فمینیستی و پویشهای تأمل گری و نوشوندگی بی وقفة آنها تا حدّی قابل جبران است. د...

در این مقاله سعی بر آن است تا با مروری بر خاستگاه تحلیل گفتمان انتقادی و معرفی مکاتب نظری تأثیرگذار بر آن، به بیان اشتراکات و افتراقات رویکردهای غالب در آن پرداخته شود. هر رویکرد به لحاظ بنیان های نظری و ابزارهای تحلیل با دیگر رویکردها تفاوت هایی دارد؛ اما سه مفهوم انتقاد، قدرت و ایدئولوژی در تمامی رویکردها وجود دارد. دو نکتة قابل توجه در این مقاله به چشم می خورد؛ یکی تأکید بر میان رشته ای بودن...

با وجود روش های متعدد تحلیل گفتمان انتقادی در زبان انگلیسی٬ هنوز چارچوب تحلیلی مناسبی جهت مطالعه منابع غنی شعر و ادب فارسی در این زبان تعبیه نشده است. لذا٬ پژوهش حاضر کوششی است در چارچوب گفتمان شناسی انتقادی به منظور تحلیل گزیده ای از رباعیات خیام با بهره گیری از الگوی تحلیلی پیشنهادی توسط یارمحمدی(۱۳۹۱) که خود برگرفته از الگوی تحلیل گفتمان انتقادی ون لیوون (١٩٩۶) می باشد. در این پژوهش٬ علاوه ب...

بازتولید کشمکش‌های گفتمانی نیروهای سنت‌گرا، تجددخواه و اصلاح‌گرایان دینی عصر مشروطه در جامعه‌ معاصر ایران، بازاندیشی میراث فکری این گفتمان‌ها را ضروری کرده است. تحلیل گفتمان اصلاح معرفت دینی در عصر مشروطه پاسخی بدین نیاز است. از این‌رو به‌منظور بازشناسی شاخصه‌های گفتمان اصلاح معرفت دینی روزنامه‌ الجمال مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی بر اساس تحلیل انتقادی گفتمان به تحلیل شاخصه‌های گفتمان اصل...

در این مقاله برابری و برابریابی را بر پایة هم ویژگی های صوری متن در زبان مبدأ و هم بافت موقعیتی با استناد بر رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف مورد بررسی قرار می دهیم، زیرا تنها با بررسی صوری و از طریق تحلیل ویژگی های صوری متن در زبان مبدأ نمی توان مستقیماً به تأثیرات ساختاری بر شالوده های جامعه و در ادامه به انتقال بین فرهنگی دست یافت. فرکلاف متن را شامل دو گونة مکمل یکدیگر معرفی می نماید: تحل...

چکیده   متون خبری روزنامه ها عموماً سبکی روایی دارند و در‏قالب چند جمله یا پاراگراف، روی‏دادی را به صورت منسجم [1] شرح می دهند. عنوان های خبری هم به عنوان پاره گفتار‏هایی با ویژگی های خاص ساختاری، در انتشار اخبار و بیان روی‏داد‏ها نقشی بسیار مهم ایفا می کنند؛ حال آنکه معمولاً از الگوی جمله پیروی نمی‏کنند و دارای ویژگی انسجام هم نیستند. از آنجا که همۀ روابط دستوری سطح جمله به‏لحاظ نسبتشان با فعل ت...

در این مقاله برابری و برابریابی را بر پایه هم ویژگی های صوری متن در زبان مبدأ و هم بافت موقعیتی با استناد بر رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف مورد بررسی قرار می دهیم، زیرا تنها با بررسی صوری و از طریق تحلیل ویژگی های صوری متن در زبان مبدأ نمی توان مستقیماً به تأثیرات ساختاری بر شالوده های جامعه و در ادامه به انتقال بین فرهنگی دست یافت. فرکلاف متن را شامل دو گونه مکمل یکدیگر معرفی می نماید: تحل...