در زمان معاصر نشانه در مرکز توجه انسان قرارگرفته و ازجمله موضوعاتی است که به‌طور عمده مورد بازاندیشی واقع‌شده است. نقاشی دورۀ قاجار در دهه‌های اخیر، شاهد تحول و تقویت خوانش نشانه‌های تصویری بوده است. یکی از نشانه‌های اصلی در هنر دورۀ اول قاجار نشانه پرنده است به‌وفور در هنر نقاشی این دوران‌دیده می‌شود. پانوفسکی با طرح تفسیر شمایل­شناسانه میان مطالعاتی که درزمینۀ تاریخ هنر و مطالعات سایر رشته‌ها...

با استفاده از نظریات باختین و هابرماس، این پژوهش سعی داشت با یکسان سازی و تبدیل انواع مختلف حکومت و مکاتب نقاشی دوره ی قاجار در ایران و اروپا، به دو نوع حکومت یا نقاشی «تک صدا» و یا «چند صدا»، امکان تطبیق و مقایسه ی آن دو را فراهم سازد و پاسخی منطقی به پرسش هایی از این دست دهد که آیا بین نوع حکومت و نوع نقاشی همزمان با آن نسبتی وجود دارد؟ اگر هست، این نسبت چگونه است؟ همچنین آیا بین تحوّلات اجتما...

در مباحث مربوط به حوزه نقاشی مذهبی، همواره استفاده از عناصر بصری را در پیوند میان روایت، داستان و ادبیات مشاهده می کنیم و این عناصر حکم وسیله ای برای رسیدن به هدف هستند. این اهداف با توجه به شرایط زمانی و مکانی، متغیر و قابل جا به جایی هستند. شرایط اجتماعی- سیاسی هر جامعه بر روند شکل گیری یک گونه خاص از هنر تأثیر به سزایی دارد، به طوری که گاه ماهیت آن هنر را تشکیل می دهد. این پژوهش در پی پاسخ ب...

نشان دادن اهمیت ساختار تصویرسازی متن برای هنرمندان و بررسی تصویرنگاری در حوزه های هنرهای عامیانه گویای این است که بخش مهمی از فعالیت هنرمندان در حیطه هنرهای عامیانه که تاثیرات زیادی بر نقاشی کتاب های دوره قاجار گذاشته است. گرایش به مفاهیم عامیانه از دوران صفویه آغاز و تا دوره قاجار ادامه می یابد این اندیشه و مفاهیم رویکرد تازه ای را به نقاشی های عامیانه ایجاد می کند. مانند: مکتب نقاشی قهوه خان...

رساله ی حاضر در برگیرنده رخدادهای اقتصادی و سیاسی دوره سلطنت ناصرالدین شاه و سه سال اول حکومت مظفرالدین شاه است . محدوده ی مکانی آن بطور عمده مربوط به ایران و مراکز اقتصادی در پیوند با فعالیتهای تجاری و اقتصادی محمد حسن ملقب به امین الضرب می شود . تا آنجا که به تکاپوها و کوشش های امین الضرب در خارج از محدوده ی ایران مرتبط می شده ، بررسی های لازم صورت گرفته است . شهرهایی مثل قاهره ، استانبول ، ه...

در شاه نشین خانه سرهنگ بخردی اصفهان، نگاره های روایتگر تک رنگی به چشم می خورد که در آن ها سعی شده حکایات، داستانها و مثل های ایرانی، روایت شود. این اثر به دلایل نامعلومی، هرگز مورد مطالعه و پژوهش علمی قرار نگرفته، چنانکه، نه تنها محتوای موضوعات تصاویر به درستی روشن نیست، بلکه هیچ گونه آزمایش و مطالعه ای در راستای شناخت تکنیک اجراء، رنگدانه ها و بست ونوع بوم نیز بر روی این آثار انجام نشده . از آ...

رساله پیش رو پژوهشی درباب، بررسی تطبیقی تصویر انسان در نقاشی ها و قالی های تصویری دوران قاجار است. با ارائه نمونه های تصویری از نقاشی ها و قالی ها و سایر هنرهای تأثیرگذار، عوامل فرهنگی و اقتصادی و تشابهات بین تصاویر انسان در نقاشی ها و قالی ها، مورد مطالعه قرار می گیرد. نقاشی در دور? قاجار پس از دو قرن رکود، از نو شکوفا شد. این شکوفایی معلول اشتیاق سران قاجار به نمایش قدرت و شوکت خود در قالب تص...

بررسی دوره های برجسته ی آفرینش هنری، حاکی از رابطه ی این دوره ها با تحولات و بحران های اجتماعی می باشد. از طریق نظر سنجی از اساتید هنری و با بررسی نمونه آثار نقاشی هنرمندان حرفه ای و تجربی جنگ ایران و عراق و نقد فرمالیستی آثار دیواری، این حقیقت منتج شد که متاسفانه نقاشی اجتماعی معاصر ایران به چهار دلیل عمده روند تکاملی مطلوبی را طی نکرده است: 1- دوری نقاشان آموزش دیده از موضوعات اجتماعی 2- عد...

این مقاله از دیدگاه تاریخ اجتماعی هنر و با به کارگیری روش زایتگیست که بررسی زمینه تاریخی-اجتماعی را در پیدایش هنر جدید اجتناب ناپذیر می کند، نگاشته شده است؛ لذا این تحقیق برای دست یابی به شرایط تاریخی-اجتماعی موضوع مورد بحث از منابع اولیه (کتب و اسناد) قرون هفده، هجده و نوزده و منابع ثانویه در زمینه تاریخی- اجتماعی ظهور و توسعه هنر نقاشی مدرن توسط هنرمندان ارمنی جلفای اصفهان قرن هفدهم، که به عل...

اختلاف نظر بین دو مکتب فقهی اخباری و اصولی پیش از آن که در سده­13­هـ. ق به پایان رسد، از چالشی دنباله دار بین دو نحله از قرون 11و 12 شروع شده بود. در این روند پیوستگی های سببی و نسبی بین روحانیون اصولی به تقویت مقام مجتهدان و اتحاد آنها علیه دیدگاه روحانیون اخباری منجر شد. این مقاله تلاش دارد تا با پیگیری قرابت­های موجود بین علمای دینی و مطالعه موردی میرزا محمدباقر خوانساری به تحلیلی در باره عل...