امر سیاسی در درون یک گفتمان، براساس دوگانه­ی ضدیت و همدلی و یا رابطه­ی متضاد و خصمانه با گفتمان­های "دگر" شکل می­گیرد. گفتمان­ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می­دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع­های سیاسی در یک جامعه معنا می­بخشند. زوال حکومت پهلوی و در نهایت برچیده شدن آن، نتیجه­ی منازعه با گفتمان­هائی بود که در راس آن گفتمان اسلام سیاسی قرار داش...

در سال های پس از انقلاب اسلامی، هویت ملی ایرانی از فرهنگ سیاسی نخبگان جمهوری اسلامی ایران تاثیر گرفته است. این تاثیر را می توان از لحاظ ایدئولوژی انقلاب بر تحکیم و تداوم هویت سرزمینی ایران در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی، تحول این ایدئولوژی از گفتمان انقلاب به گفتمان اصلاحات، وتوسعه اقتصادی و شناخت بسترهای تکوینی گفتمان مردم سالاری دینی او نیز از لحاظ تاثیر بر مشارکت توده ای و بسیج سیاسی در چارچ...

هویت از منظر قائلین به گفتمان، دستاورد گفتمان است و در ظرف آن شکل می گیرد. هر هویتی محصول گفتمان خاصی است و می توان آن را همچون فرآیند، فهم کرد و به آن جنبه تاریخی و در حال شدن داد. از آن جا که گفتمان، امری سیال و نسبی است هویت نیز امری متغیر و دگرگون است. گفتمان در حقیقت محصول نظام علم و ساختار زبانی است که نظامی خاص از نمادها و معانی را شکل داده است. گفتمان، نظام معنایی وسیع تری از زبان است و...

زمینه و هدف: گفتمان عالی ترین و پیچیده ترین سطح بازنمایی زبان است و به صورت ساختار زبانی فراتر از سطح جمله تعریف شده است. با توجه به اهمیت ارزیابی گفتمان و نیز عدم وجود آزمایه ای برای ارزیابی گفتمان در زبان فارسی، هدف از این پژوهش، تدوین آزمایه هایی معتبر برای ارزیابی گفتمان تک گویی بر اساس مدل تولید گفتمان فردریکسن در زبان فارسی و مقایسه توانایی گفتمان در افراد مبتلابه آسیب ضربه ای مغز بر اساس...

متن ها محصول اجبارهای اجتماعی و زبانی اَند، به همین دلیل قواعد بازی را باید در کارکردهای نهادی یافت که تولیدکننده گفتمان است.بازخوانی روایت راوندی از تاریخ آل سلجوق با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان نشان می دهد که متن تولیدشده در اواخر امپراطوری سلجوقی، بازتاب مجموعه ای از گفتمان های حاکم در سراسر عصر سلجوقی است. مناسبات قدرت و مشروعیّت که شاخصه گفتمان سلجوقی است، به عنوان یک اصل تعمیم یافته در این ...

چکیده «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روش­های کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاس­دهندۀ شفاف و آینه­واری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت می­شود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند از: الف) تحلیل گفتمان فوکویی؛ ب) تحلیل گفتمان انتقادی. برای شناخت بهتر این رویکرد، می­بایست به ت...

چکیده فهم ما از جهان و پدیده ها چگونه حاصل می شود؟ شاید بتوان این فهم را وابسته به گفتمان دانست. اگر بدین گونه باشد، پس این گفتمان و منطق درونی اوست که ما را قادر به فهم پدیده ها از کلان ترین تا خردترین آن ها می کند، بر این اساس بدان گاه که امر قدسی را طلب می کنیم و یا بدان هنگام که با دیدن چشم اندازی زیبا از سر شوق زبان به تحسین باز می گشاییم، هنگامی که دوست را می نوازیم و بر دشمن می تازیم غا...

دین و اخلاق هر دو درجهت معنابخشی به زندگی انسان تلاش میکنند. تاثیرگذاری دین و اخلاق تاحدودی وابسته به درک وتصوری که ما از ارتباط دین واخلاق داریم میباشد و این درک وتصور در سعادت وشقاوت و رسیدن به کمال اخلاقی ودینی آدمی نقش بسزایی دارد. اصل ارتباط دین و اخلاق روشن و بینیاز از دلیل وبرهان است. چنانچه بخش عمدهای ازاهداف اصلی پیامبران در ارائه متون دینی به دستورات وتوصیههای اخلاقی اختصاص دارد. ...

این نوشتار بر آن است تا تحول گفتمان سیاسی شیعه را در قرن بیستم نشان دهد. داده های پژوهش حاکی از آن است که گفتمان سیاسی شیعه بر خلاف دوره حضور امام معصوم (ع) در دوره غیبت تنوع دارد. بدین معنا که در دوره های خاص بنا به عللی گفتمان سیاسی خاصی شکل گرفته است. مهم ترین تحول گفتمان شیعه در قرن بیستم تحول از سیاست گریزی و تمایل به ضرورت دخالت در مسائل سیاسی با هدف تشکیل حکومت اسلامی است. از اینرو، گفتم...

نظریه گفتمان به [بررسی] نقش اَعمال و عقاید اجتماعی معنادار در زندگی سیاسی می‏پردازد. این نظریه روشی را که نظام‏های معنایی (گفتمان‏ها) طرز آگاهی یافتن مردم از نقش‏هایشان در جامعه را شکل می‏دهند بررسی می‏کند و به تجزیه و تحلیل شیوه تأثیرگذاری این نظام‏های معنایی یا گفتمان‏ها بر فعالیت‏های سیاسی می‏پردازد. گفتمان‏ها را نباید ایدئولوژی، به مفهوم سنتی و محدود آن (یعنی مجموعه عقایدی که به وسیله آن عام...