«منهاج البلغاء و سراج الأدبا» ی حازم قرطاجنی را می­توان یکی از تأثیرگذارترین آثار در بلاغت و نظریّة شعر عربی به شمار آورد. اگرچه حازم در محیطی متأثّر از فلسفة ابن رشد پرورش یافته و با یک واسطه شاگرد او نیز به حساب می­آید، امّا او در این کتاب - که سبکی فلسفی بلاغی دارد- در پایه گذاری و بیان نظریّة شعر عربی کاملاً متأثّر از ابن سیناست. او در کتاب خود بی آنکه نامی از ابن رشد ببرد، بارها عبارات ابن سینا ...

پیدایش شعر سپید در عصر حاضر نقطة عطفی در تاریخ زبان و ادبیات عربی بشمار می-رود. با تولد این پدیدة نوین شعری مفهوم کلی شعر و به ویژه موسیقی شعری دگرگون شد. بدین ترتیب در راستای فرآیند مذکور ساختار موسیقایی شعر معاصر عربی از بافت سنتی و کهن خود خارج شد و معماری کاملاً متفاوتی پیدا کرد. معماری مذکور که در شکل گیری آن علاوه بر شاخص های کمّی، شاخص های کیفی نیز به کار گرفته شده بود، بیشتر در فضای درونی...

شعر دوره سقوط با ویژگیهای خاص در تاریخ ادب عربی معرفی شده است .تقلید و تکرار و عدم نوآوری شعرا ‘ رشد کمی شعر‘ معماگویی‘بازی با حروف و کلمات ‘ و استعمال بیش از حد صنایع بدیعی ‘از جمله صفاتی است که شعر دوره سقوط را به آن متصف نموده اند . شرف الدین انصاری از شعرای قرن هفتم این دوره است . اغراض شعری او به مدح اختصاص یافته و فقط سه مورد رثاء در کل دیوان او ملاحظه می شود . او ابیات امرؤالقیس ‘ متنبی ...

شعر به عنوان یکی از مهمترین نمادهای ادبیات در دوران معاصر، نوآوری ها و تحولات فراوانی در لفظ و معنا به خود دیده است، مفاهیم جدید در آن وارد گشته و چارچوب های ظاهری و لفظی تغییر یافته و گسترده تر گشته است. نوگرایی در شعر معاصر دارای پرچمداران و هواخواهانی در سرزمین های مختلف عربی بوده است.جمیل صدقی الزهاوی یکی از مهمترین پرچمداران نوگرایی در عراق محسوب می شود.

ابوتمام نیز مانند سایر شعرای عربی سرای، چنان متاثر از جلوه ها و مناظر طبیعی است که گویی یکدم از آنها نظر برنگرفته است تاجایی که بیشتر وصف های موجود در دیوانش مختص به طبیعت و مظاهر آن چون بهار، باران، ابر، رعد و برق، گلها و شکوفه ها و سبزه های عطرآگین می باشد قسم دوم شعر وی در وصف ، مختص به وصف میدانهای نبرد است که بیشتر در خلال مدایح وی نهفته است و نیز بخشی مستقل و اندک به عنوان "باب الوصف " در...

این رساله موضوع بدبینی را در مورد شاعران برجسته عرب (مثل بشاربن برد، ابوالعلاءمعری و ... ) دوره عباسی بررسی کرده است .

وصف چشم، یکی از مهم­ترین موضوعات غزل بوده و ارتباط ژرفی با مسأله زیبایی­شناسی دارد. پژوهش حاضر در صدد است با پرداختن به روند تغییراتِ این عنصر زیبایی­شناختی در نزد شاعران غزل­پرداز عربی از زمان جاهلی تا عصر عثمانی (مملوکی) به نوعی به توصیف و تبیین تاریخی از زیبایی­شناسی چشم در نزد شاعران عربی دست یازد. مهم­ترین یافته های این پژوهش که با روشی تحلیلی- توصیفی نگاشته شده است، بیانگر آن است که ذوق «ز...

چکیده اسطوره سندباد در هفت قصیده از دیوان صلاح عبدالصّبور آمده است. این اسطوره در شعر وی بر مضمون­­هایی همچون: سرگشتگی، فرار از واقعیّت­های تلخ زندگی، شناخت و معرفت و سرکشی و نوآوری دلالت دارد. سندباد به روش­های گوناگونی در شعر عبدالصّبور آمده است؛ گاهی نقاب شاعر است و گاهی قهرمان روایت اوست. حضور وی اشاره­وار، نمادین و با گفتگوهایی گاه عامیانه و گاه عالمانه است. سندباد در شعر عبدالصّبور سه چهره مخ...