پیدایش نظریة ذاتی‏بودن زبان مطالعات فراگیری زبان اول را انسجام بخشید و با تمرکز بر گفتار کودک توانست مراحل رشد آن را شناسایی کند و به یافته‏های ارزش‌مندی برسد و نظریه‏های نوینی برای فهم بهتر این پدیده ارائه دهد. جستار حاضر می‏کوشد: 1. با مروری کوتاه بر نظریه‏های فراگیری و رشد زبان به بررسی مبانی نظری این قلمرو بپردازد، 2. با رویکرد تحلیلی به پژوهش‏های انجام‌شده در فراگیری و رشد زبان فارسی درمقا...

در حوزة نظری، یکی از مهم‌ترین مشکلات علم سیاست در جامعة ایران، آشفتگی مفاهیم سیاسی است. به جرأت می‌توان گفت این آشفتگی حتی در مهم‌ترین مفهوم علوم سیاسی یعنی«دولت» نیز وجود دارد. در حوزة عملی نیز یکی از مهم‌ترین موانعرشد و گسترش جامعة مدنی در تاریخ معاصر و ایران امروز، پایداری ساختار «اختلاف» بین «ملت» و «دولت» است؛ زیرا واژة «دولت» چه در متون ادبی کهن و چه در زبان نوشتار و گفتار امروز ما کاربرد...

 پژوهش حاضر در سه حوزة زبان‏شناسی، ادبیات و تاریخ به بررسی و تحلیل کنش‌های گفتار موجود در خطبة امام حسین(ع) در روز عاشورا بر اساس تاریخ طبری می‌پردازد. نظریة کنش گفتار نشان می‌دهد که زبان نه تنها برای توصیف جهان استفاده می‌شود، برای عملی کردن رشته‌ای از امور دیگر نیز به کار می‏رود که نشان­دهندة منظور گوینده از بیان پاره‌گفتار است. در واقع، با کاربست این نظریه، ضمن بر...

شمس‌الدین محمد حافظ‌شیرازی ازجمله معدود شاعران ایرانی است‌که با فراتربردن خود به‌مثابة حلقه‌ای از حلقه‌های جبر اجتماعیِ قرن هشتم ﻫ.ق.، بر فراز جریان‌ها‌‌ی اجتماعی زمان ایستاد. حافظ با خروج از نظم به‌بندکشانندة قرن هشت‌ به نقد ساختار اجتماعی در حوزة ساختار شعر پرداخته است. نخست، نظریة زیبایی‌شناسی انتقادی را که یکی از دستاوردهای مکتب فرانکفورت آلمان در قرن بیستم م. است مختصر و کوتاه معرفی کرده‌ای...

نظریة نشانه‌شناسیِ گریماسی عمدتاً ازطریق نوشته­های دکتر حمیدرضا شعیری به فارسی‌زبانان معرفی شده است. این نظریه پیچیدگی­های خاصِ خود را دارد، اما شیوة معرفیِ این نظریه و مفاهیمِ بنیادین و مبانیِ روش‌شناختیِ آن در حوزة زبان فارسی به‌گونه‌ای بوده است که نه‌تنها به ایضاح این پیچیدگی­ها نینجامیده، بلکه خود بر تعقید و ابهام این حوزه افزوده است. در مقالة حاضر، با تأکید بر آخرین کتاب شعیری در این زمینه، یعنی ...

نظریة تصادفی، متن تصادفی داوود عمارتی مقدم در سال های اخیر انبوهی از مقالات نقدادبی در نشریه¬های پژوهشی کشور منتشر می شود که ساختاری دوـ پاره دارند؛ در بخش اول به معرفی یک نظریه می¬پردازند و در بخش دوم آن نظریه را بر یک متن ادبی اعمال می¬کنند. مثلاً در پاره¬ی نخست نظریه¬هایی چون فرمالیسم، ساختارگرایی، روایت¬شناسی، سخن¬کاوی انتقادی و... معرفی می¬شوند و در پاره¬ی دوم متنی اغلب بدون توجه به قابلیت¬...

 در رویکردهایِ ادارکی به انطباقِ واجیِ وام­واژه­ها، انطباقِ واجی، نوعی همگونی ادراکی است که هنگامِ درک شنیداری گفتار روی می­دهد. بر اساس این رویکرد، آواها و ساخت­های آواییِ غیربومی، به نزدیک­ترین آواها و ساخت­های آوایی در زبان وام­گیرنده نگاشته می­شوند. پژوهش حاضر، میزانِ شباهت واکه­ های انگلیسی با واکه­ هایِ معادلِ احتمالی ­شان در زبان فارسی را در چارچوب نظریة همگونی ادراکی بررسی می‌کند. در این پژوهش، ...

یکی از پیامدهای اجتماعی جهانی‌شدن، اهمیت زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی است. بر پایة نظریة نسبیت زبانی، با یادگیری زبان انگلیسی بخش عظیمی از فرهنگ انگلیسی-آمریکایی در سطح دنیا اشاعه می‌یابد که این خود ابعاد مثبتی همچون افزایش بیداری و هوش فرهنگی و تبعات منفی نظیر ازخودبیگانگی زبان‌آموزان دارد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی-پیمایشی است و هدف از آن بررسی نقش رشتة زبان انگلیسی در تعیین هویت فرهن...

  تقابل­های معنایی در اشعار اقبال لاهوری                                                                                  فیروز فاضلی* استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان                                                                                  هدی پژهان** دانشجوی دکتری ادبیات، دانشگاه سیستان و بلوچستان   چکیده تقابل معنایی یکی از لوازم و عناصر بنیادین در بررسی معناشناخت...

ادبیات تطبیقی به عنوان شاخه‌ای از مطالعات ادبی به شمار می‌رود که هدف آن مقایسة آثار یک ادبیات با دیگر آثار ادبی می‌باشد. با توجه به گرایش‌هایی که اخیراً این شاخه ادبی پیدا کرده یعنی قطب تاریخی و قطب نظری، بنابراین نیاز به مطالعات جدید در زمینه‌های دیگر روز به روز بیشتر احساس می‌شود که یکی از این زمینه‌ها مطالعات ترجمه و زمینه‌های وام‌گیری و وام‌دهی است و نیز بررسی تأثیرپذیری ادبیات از یکدیگر می‌...