توسعة ساختار نظامی از نمادهای مشخص حاکمیت پهلوی در دهة 50 ﻫ.ش/70م بود. دولت پهلوی با پذیرش نقش جدید سیاسی و امنیتی، تحت تأثیر مجموعه عوامل به هم پیوستة بین‌المللی و داخلی به سرعت به کانون توجه غرب تبدیل گشت و به صورت کاملاً شتاب‌آلود به قدرت نظامی عمده‌ای دست یافت. نتیجة این دگردیسی، افزایش تحرکات و مداخلات نظامی و سیاسی منطقه‌ای و فرامرزی ایران در دهة واپسین حکومت پهلوی بود. هدف از این نوشتار ب...

چکیده                                                                                                                          از سبک­های موجود متاثر از غرب در ایران، رمانتیسم می باشد. نوشتارهای اندکی درباره معماری رمانتیک ایران وجود دارد که ­دو کمبود در آنها محسوس است. الف: هیچکدام از آنها توضیح نمی­دهند براساس چه قراینی سبک بنایی را رمانتیک می­خوانند ب: اکثر آنها دوره پهلوی اول را در نظر گرفت...

نهاد آموزشی به‌عنوان سازوکاری محتوایی و صوری برای بازتولید ارزش­های هر جامعه شناخته می­شود و هویت به‌عنوان اولین پیش‌داشته­های هر شخص از جمله مهم‌ترین آن‌ها بوده است. کتاب­های درسی مهم‌ترین بخش رسانه­ی محتوایی یک نهاد آموزشی به حساب می‌آید و هدف از نگارش این مقاله آشکارسازی سیاست‌گذاری هویتی در متون درسی دوره‌ی پهلوی دوم است. مطالعه بنا بر اقتضای موضوع با روش کیفی و تکنیک تحلیل محتوای کیفی انجا...

مفهوم فطرت پیش از دوران پهلویِ دوم، در کتاب‌ها و روزنامه‌های مذهبی، بسیار به ندرت به کار رفته است. اما بعد از شهریور 1320 و آغاز سلطنت محمدرضا شاه، استفاده از این مفهوم و نظریه‌پردازی دربارۀ آن، در مجلات و روزنامه‌هایی که نشر و تبلیغِ مسائل دینی را هدفِ خود قرار داده بودند، افزایش می‌یابد. فطرت، رفته رفته از سویی، به مفهومی کلیدی برای دفاع از دین در برابر مارکسیست‌ها یا دیگر منتقدانِ دین تبدیل می‌ش...

برجسته شدن شعر یک دوره و رسیدن به سبک و زبانی نو، به هنجارگریزی و کنارگذاشتن فرم، زبان، موضوع وتصویرهای سنّتی و رایج غیرکارآمد نیاز دارد که این روند در شعر دورۀ پهلوی دوم به‌خاطر عوامل گوناگون، مخصوصاً نیاز جامعۀ ایران، انجام شد. نویسندگان در  این مقاله با بررسی شعر این دوره در چهار موضوع اجتماعی، سیاسی، چریکی و مذهبی، به پژوهش جلوه و گسترش رئالیسم ایرانی توجّه کرده، شاهدهایی...

پژوهش پیش‌رو در صدد واکاوی و پاسخگویی به این سؤال اساسی بر آمده است که موانع عمدۀ فرهنگی که در دوره پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعه ایران به توسعه سیاسی گردید، چه بوده است؟ و مهم‌<...

با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم‌سالاری دینی، پرسش از پیشینة مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری اسلام و دموکراسی به مسئله‌ایی بنیادین در عرصة مشروعیت بخشی به نظام جدید تبدیل شد، موضوعی که، پاسخ آن کمتر از دل الگوپردازی‌های متفکران دورة پهلوی دوم عرضه شده است. با این حال، آیا می‌توان نظریة مردم‌سالاری دینی را در آرای اندیشوران اسلام‌گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه‌یابی کرد؟ (سؤال)</s...

هدف: هدف از این تحقیق بررسی نقش سازمان جهانگردی در توسعۀ صنعت گردشگری در دورۀ پهلوی دوم، بین سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ است. روش/رویکرد پژوهش: این تحقیق بر آن است تا با روش توصیفی­­تحلیلی، و با تکیه بر اسناد، مقولۀ جهانگردی و وضعیت گردشگری در دورۀ پهلوی دوم را بررسی کند. یافته‌ها و نتایج: ایران، با توجه به موقعیت جغرافیایی، تار یخی، و جاذبه‌های فراوان گردشگری، برای جهانگردان اهمیت ویژه‌ای دارد. اما و...

یکی از موضوعات و مباحثی که در شعر معاصر مورد توجه قرار می گیرد، بحث و بررسی در باب دیدگاه شاعران دوره ی پهلوی دوم به دین، باورهای دینی و اعتقادات آیینی و الهی است که این موضوع با توجه به ساختار فکری و ذهنی اهل هنر و نیز نوع نقش و جایگاه دین در این دوره‌ی تاریخی، موضوعی شایان توجه است.  سرودن شعر مذهبی ـ آیینی در ایران از سابقه ای طولانی برخوردار است. سابقه ای به قدمت اشعار کسایی مروزی که بسیار...

در مقاله حاضر، ذهنیت‌های گوناگون بینندگان سریال «کلاه پهلوی» درباره این سریال مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه که با روش کیو انجام شده است، 24 نفر از بینندگان سریال «کلاه‌پهلوی» مشارکت داشته‌اند و در نهایت، سه ذهنیت در این خصوص به دست آمده است. برای توصیف این سه ذهنیت از 43 جمله کمک گرفته شده است که نگاه‌های مختلف را نسبت به سریال «کلاه‌پهلوی» از دیدگاه بینندگان آن نشان می‌دهند. ذهنیت‌ه...