رابطه علیّت برداشتی از عالم تکوین و کاربرد آن در عالم تشریع است. به نظر می رسد خاستگاه اصلی آن مباحث فقه سنّی در زمینه قیاس بوده که پرورش مباحث، نخست به بررسی رابطه علل موجود در احکام شرعی و معلول های آنها سرایت کرده و نحوه فراوری حکم شرعی از ادله عقلی را مورد کنکاش قرار داده وسپس دو عنوان علّت و معلول در قیاس اجمالی با سبب و مسبّب قرار گرفته است و فقیهان سنی نیم نگاهی به تمایزات آن دو انداخته اند....

نگاه ثبوتی به گزاره های علم حقوق که از ویژگی اعتباری و تکلیفی بهره مند هستند از دیدگاه معرفت شناختی، از جمله مباحث پراهمیت فلسفه حقوق است که مبانی برخی نتایج اخذ شده در مکاتب حقوقی را آشکار می سازد؛ امری که در فلسفه حقوق اسلامی و نظریات برخی اندیشمندان مسلمان به موازات اندیشمندان غربی مورد توجه قرار گرفته، اگرچه به نحو مدون و در قالبی جدا به ندرت مطرح گردیده است. در این میان، برآیند نظریات مختل...

حدّ در لغت به معنای منع و بازداشتن است و به همین علّت در کلام عرب، سخن جامع و مانع را حدّ میگویند چون مانع ورود معانی دیگر به ذهن میشود و نیز دربان را حدّاد نامیده اند چون مانع ورود افراد میشود. در قرآن کریم واژه حدّ و حدود چندین بار تکرار شده است از جمله: (( تلک حدود الله فلا تقربوها)) بقره 187 و ((و من یتعدّ حدود الله فأولئک هم الظالمون)) بقره 299 ؛ که واژه حد دراین آیات به معنی مرز و ثغور به کار ب...

ولایت، یکی از محورهای مهم بحث های قرآن است که به تمامی مراتب، مفاهیم و اقسام آن پرداخته شده است. گاهی ولایت، تصدی و سرپرستی را در شعاع محدود مطرح می کند و گاهی دایره ای وسیع و گسترده را شامل می شود مانند ولایت تکوینی خداوند بر هستی و یا ولایت تشریعی خداوند و پیامبر و امامان معصوم در قانون گذاری و فرمان روایی بر جامعه، در جایی مسلمانان را از پذیرفتن ولایت و سرپرستی غیر مسلمانان بر حذر می دارد و ...

مستندات مقال نشان داد که علم اقتصاد و به دنبال آن، نظام اقتصادی باید به گونه­ای باشد که بتواند مقدرات و برآیند سنن الهی در عالم هستی را در زندگی انسان تحکیم و تثبیت کند. چرخش نظم هستی بر مدار عدالت الهی و توجه خاص خداوند به انسان استوار است و دخالت علم و اراده انسان­ها در عرصه تشکیل جامعه و حکومت نباید در تقابل با مشیت و سنن الهی در حوزه تشریع، تعاملات و زندگی انسان­ها گردد. اما زمینه­ه...

کنار زدن عناصر رهزن و منحرف‌کننده از یک‌سو و بررسی مؤلفه‌های دخیل در فهم صحیح تفاوت‌های حقوقی زن و مرد نقش به‌سزایی در فهم درست فلسفه تفاوت‌ها و پاسخ به منتقدها دارد. عناصر رهزن که در مقاله پیش‌رو بررسی شده عبارت هستند از: پیش‌فرض‌های اشتباه، جهل به تفاصیل احکام، عدم آشنایی با علم تفسیر، نگاه تاریخ‌مند به دین یا آموزه‌های آن و نیز تصور اصلاح‌پذیری دین به‌دست بشر، ابتدا باید این عناصر که مانند ...

موضوع این اثر نقش قسامه در اثبات قتل و .... از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران و افغانستان است. در ابتدا به بیان مفاهیم واژه های کلیدی مانند: قسامه، لوث، قتل، فقه و حقوق و اطلاقات برخی از واژه ها و سیر تاریخی قسامه اشاره شده است. دلایل مشروعیت قسامه از دیدگاه امامیه و اهل سنت و مبدأ تشریع و شبهات مشروعیت قسامه و رد شبهات و شرایط اجرای قسامه نزد امامیه و مذهب حنفی بررسی گردیده است. در ضمن نقش لوث...

تفویض دین از ناحیة خداوند به رسول مکرم اسلام (ص) (و در پی آن تفویض پیامبر به ائمة معصوم (ع)) در روایات متعدد شیعی با اسناد صحیح نقل شده که یکی از ابعاد آن تشریع احکام است. اهل سنت نیز بر اساس نصوص خود بدون آن که نام تفویض دین را به کار ببرند به تشریع بخشی از احکام توسط پیامبر خدا (ص) اذعان دارند. تفویض دین از شؤون ولایت رسول خدا (ص) در دو ناحیة ولایت در حاکمیت مطلق اجرایی و ولایت در تبیین وحی ق...

Hajj and ‘Umra were considered two independent rituals being performed in two different periods of a year (‘Umra in Rajab and Hajj in Hajj months) in the Ignorance Era. In the Islamic period these two rituals were performed in the same way until the10 th year (A.H.) when the holy Prophet commanded people to perform Hajj and ‘Umra simultaneously during his last pilgrimage and emphasized their si...