چکیده فرقه‌گرایی و تشدید اختلافات مذهبی جزو لاینفک در تحولات خاورمیانه می‌باشد. پدیدار شدن دولت‌های ناتوان مانند لیبی، یمن، عراق، سوریه و ظهور بازیگران قدرتمند غیردولتی فراملی مانند القاعده، داعش، جبهه النصره، طالبان، جماعت اسلامی، جماعات الصحوه، جنبش انصارالله یمن، حزب‌الله لبنان و... در کنار تغییر در رفتار و کنش‌گری بازیگران بین المللی و منطقه ای، نظم سیاسی و امنیتی حاکم بر خاورمیانه را متحول...

پژوهش حاضر با در نظر داشتن ابعاد متکثر امنیت در عصر حاضر به موضوع تحقیق می‌پردازد. نزدیکی جغرافیایی و میزان تعاملات سیاسی اقتصادی و... همسایگان و همچنین آسیب‌پذیری‌های متقابل آنان به حدی است که می‌توان امنیت و ناامنی در خلیج فارس را به هم پیوسته ارزیابی نمود. ایالات متحده آمریکا که پس از جنگ جهانی دوم سیاست خارجی فعالی را در قبال تحولات جهانی و منطقه‌ای در پیش گرفت. از طرف دیگر یکی از اصلی‌ترین...

حبیب اله فدوی- دکتر مهدی کنعانی عوامل جغرافیایی به ویژه همجواری، به عنوان عنصر مهمی در روابط کشورها نقش آفرینی می­کند و بدون در نظر گرفتن آن، برآورد امنیت و منافع ملی آنها امری ناممکن است. شناخت میزان توانایی و آسیب پذیری کشورها، تابع شرایط جغرافیایی و ژئوپلیتیک هر کشور است؛ اما به عنوان یک اصل کلی در سرتاسر جهان، همسایگان از نقش منحصر به فرد ویژه در سیاست­های راهبردی هر کشور برخوردارند. پاکستا...

تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری خلیج فارس...

اصولاً کشورها به دنبال امنیت در حوزه‌های استراتژیکی خود هستند و هدف اساسی نیز دستیابی به بالاترین حد از امنیت در این حوزه‌ها می‌باشد. هر واحد سیاسی ایجاد امنیت در حوزه‌های جغرافیایی خود را در راستای امنیت ملی خود ارزیابی می‌کند و از این طریق در صدد اتخاذ مناسب‌ترین الگوی امنیتی که متناسب با اهداف و منافع ملی کشور باشد گام بر می‌دارد، در همین راستا، پرسش اصلی نوشتار این است که با توجه به تغییر در...

مسأله اصلی مقاله حاضر، بررسی یافته­ها و دشواری های تحقیقات باری بوزان در حوزه مطالعات امنیتی است. بر این اساس به این پرسش پرداخته می شود که باری بوزان در ربع قرن منتهی به سال 2011، چه نقشی در پیشبرد بررسی های امنیتی ایفا کرده و ابهامات و تناقض­های نظریه وی کدامند؟ نویسنده مقاله، وجوه پاره­ای موارد مبهم و متناقض را در آرای بوزان، مفروض گرفته و در پاسخ به پرسش اصلی، در پی آزمون این فرضیه است که ب...

هدف اصلی این مقاله، بررسی مقایسه‏ای مفهوم امنیت در مکاتب متأخر امنیتی است. در واقع، مکاتب جدید امنیتی همچون مکتب انگلیسی، کپنهاگ، ولز، پاریس و پسااستعماری، واجد این مداقه در مقوله امنیت هستند. بر این اساس، نویسنده مبنای مقایسه مکاتب را بر معیار «مرجع امنیت» قرار داده و بر این مبنا به مقایسه هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی این مکاتب در حوزه امنیت پرداخته است. مطابق فرضیه مقاله و در مقام مقای...

بعد از یک فرایند طولانی چند دهه‌ای از همگرایی موفق، طی سالهای اخیر اتحادیه اروپایی با چالش‌های چند لایه و چندگانه‌ای در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی روبرو شده است. در کانون این چالش ها، بحران مالی و اقتصادی اروپا، بحران مهاجرت و بحران امنیت قرار دارد که ثمره همگی آن ظهور و تقویت جنبش‌های سیاسی پوپولیستی در صحنه سیاسی اروپا بوده است. اهمیت پدیده پوپولیسم در کنار تمامی تبعات و آثار آن به تاثی...

بررسی نسبت میان امنیت و آزادی در جوامع بشری، از مباحث مطالعات امنیتی است که کاربست آن در تنظیم روابط اجتماعی نقش بسزایی دارد. شناخت دیدگاه امنیتی اندیشمندان، یکی از راهکارهایی است که می‎تواند در تبیین هرچه بیشتر نسبت امنیت و آزادی در جامعه راه‎گشا باشد. شهید مطهری از عالمانی است که در آثار خود به مباحث امنیتی پرداخته است. این مقاله درصدد است دیدگاه شهید مطهری را دربارۀ نسبت امنیت و آزادی در نظا...

از آنجا که بومی‌سازی امنیت، شاخص‌سازی و تدوین راهبردهای امنیتی در ایران، منوط به بازاندیشی در مکتب امنیتی امام خمینی+ می‌باشد، در این مقاله مترصد هستیم تا به بررسی آراء و اندیشه‌های امام خمینی+ در باب امنیت بپردازیم و مراجع امنیت را در مکتب امنیتی ایشان مورد مداقه قرار دهیم. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مرجع امنیت در اندیشه امام خمینی+ در دو سطح ذهنی و عینی قابلیت بازشناسی دارد، به گونه‌ای...