چکیده مطالعه و بررسی نقش مراکز علمی ایران در پیشبرد علوم عربی و ادبی در حوزۀ ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه می‌گنجد؛ زیرا مراکز علمی ملتی در ادبیات ملتی دیگر تأثیرگذار بوده ‌است. در دورۀ عباسی‌ (656-132هـ.ق) که علوم عربی و ادبی بیش از هر دورۀ دیگری شکوفا شد، با در نظر گرفتن مقتضیات و بستر سیاسی و دینی مناسب، نقش چهار مرکز علمی  غرب ایران «دینور، قرمیسین، شهرزور و حلوان» در پیشبرد علوم عربی و ادبی و...

رابطه ی میانِ هنر و شرایطِ اجتماعیِ زایش آن همواره در طولِ تاریخ دغدغه ی ذهنی و دل مشغولیِ اساسیِ منتقدان و نیز هنرمندان بوده است. از آنجا که هنر در قفس آهنیِ زندگیِ اجتماعی محبوس است، گسترش وابستگیِ آن با نهاد ها و اصولِ اجتماعی پیرامون، صرفِ نظر از هم سو بودن و یا غیرِ هم سو بودنِ آن نهاد ها، امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. با این وجود پدیدار گشتنِ چنین مباحثِ حائز اهمییتی در میان منتقدین، با ظهورِ مکتب ما...

سال‌های ابری را از گونة «رمان خاطرات» یا «خودزیست‌نامه» (autobiography) به شمار آورده‌اند که از الگوهای رآلیسم بومی و منطقه‌ای (local realism) بهره برده است. به سبب نوع نگاه نویسنده به جامعه و بازنمایی صریح و عریان واقعیّت‌ها، واقع‌گرایی اثر را برگرفته از اصول فکری مکتب سوسیالیسم دانسته‌اند و در نهایت آن را مولود دو مکتب ادبی و سیاسی «رآلیسم» و «سوسیالیسم»، یعنی «رآلیسم سوسیالیستی» (socialistic ...

ماتریدیه از فرق کلامی جهان اسلام است که تا دوران معاصر در میان پیروان مکتب فقهی حنفی پیروان بسیار دارد. پایه گذار این فرقۀ کلامی، ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی (د ح 333ق)، صاحب آثار متعددی از جمله تفسیر تأویلات اهل السنه است. وی در این تفسیر با کاربرد معتدل ادلۀ عقلی و نقلی مبانی مکتب کلامی خود را در تقابل با مکتب اشاعره و نیز معتزلیان تثبیت می کند. نگرشهای کلامی او به مباحثی همچون لزوم عقلی شن...

امروزه یکی از مباحث مهم در حوزه مباحث قران پژوهی،بحث روش شناسی تفاسیر قران کریم است که مفسر را در کشف مراد ومقاصد آیات یاری دهد از بهترین نمونه های تفسیر ادبی قرآن کتاب "التفسیر البیانی للقرآن الکریم"اثر عایشه بنت الشاطی است که بر اساس بخش های اصلی مفاهیم روش شناختی خولی طراحی شده است.مولف تعمداً تعدادی از سوره های کوتاه قرآن را انتخاب می کند تا نتایج این روش تفسیری را فوق العاده موثر نشان دهد،...

چکیده این رساله که با عنوان «تصویرگری در سروده های قیصرامین پور»، پیش روی خواننده قرار دارد، با انگیزه ی بررسی تصویرهای ادبی ـ هنری، در چهارچوب و منظری نو، به سامان رسیده است. نگارنده در این پژوهش، به تحلیل و بررسی شیوه های تصویرگری امین پور، در حوزه ی کاربردهای مجازی زبان و در حیطه ی برخی از مکاتب ادبی همچون رمانتیسم، سمبولیسم و سوررئالیسم، که نمونه هایی از آن در شعر امین پور بازتاب یافته، پ...

چکیده    گرچه پیدایش صورتگرایی، ریشه در آثار متفکران قدیمی دارد اما این نوع نقد، به عنوان یک مکتب مستقل، در عرصه پژوهش ادبی روسی و در دهه دوم قرن بیستم ظهور کرد. « ویکتور شکلوفسکی» با انتشار کتاب «رستاخیز واژه » در سال 1914م، نخستین گام را در این زمینه برداشت. این مکتب علیه رمانتیسم ظهور پیدا کرد و کشف راز «ادبیت» یک اثر از بارزترین ویژگی­های آن است. صورتگرایان توجه خود را در درجه اوّل به خود مت...

جریان ادبی نئوکلاسیک با هدف حفظ و تداوم میراث گذشتگان، اندیشه های اصیلمعاصر را در قالب اسلوب های قدیم به تصویر می کشد . این مکتب آمیزه ای از قدیم و جدیدرا در خود جمع کرده است بدینگونه که با زبان کلاسیک و شیوه های متداول کهن مسایلروزمره و حیاتی جامعه را به مخاطبان خود عرضه می کند در این نوشتار جنبه های تقلید وتجدید در شعر نئوکلاسیک عراق با بهره بری از نمونه هایی از اشعار » معروف رصافی « بهعنوان ...

مطالعه مکتب های ادبی جهان و مقایسه و تطابق آنها با ادبیات فارسی یکی از شیوه هایی است که محقق را به سوی وادی ادبیات تطبیقی رهنمون می گردد . در مقاله حاضر جلوه هایی از مکتب باروک در رباعیات خیام بررسی می گردند . درون مایه های اصلی هنر باروک مانند حرکت و پویایی ، بی ثباتی زندگی و دنیا ، بهره بردن از لحظات گذرای عمر ، عصیان و سرکشی و مضمون مرگ پیوند شگفت اوری با اندیشه و اشعار خیام دارند . تعداد بی...

رمانتیسم نه فقط یک مکتب ادبی بلکه جنبش و نهضتی جهانی است که زمینه­‌های گوناگونی همچون: ادبیّات، فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی، معماری، موسیقی، نقاشی، سینما و جز آن را در برمی­‌گیرد. این مکتب از لحاظ تاریخی در اروپای قرن نوزدهم اوج گرفت، امّا به تدریج سراسر اروپا را در نوردید و حتی کشورهای غیر اروپایی را تحت­ تأثیر خود قرار داد. از جمله­‌ی این کشورها ایران بود؛ نخستین مؤلّفه­‌های این مکتب در شعر دورا...