رساله حاضر تاریخ تحولات زبان ارمنی را مورد پژوهش قرار داده است . جاهوکیان زبانشناس ارمنی زبان ارمنی را به دو دوره کلی تقسیم می کند: 1) دوره گفتاری و دوره قبل از اختراع الفبای ارمنی یعنی از قدیم ترین ایام تا 404 میلادی . 2) دوره نوشتاری یعنی از 404 میلادی تاکنون . وی دوره کلی نوشتاری را به دو دوره ادبی باستان، ادبی میانی و ادبی جدید تقسیم نموده است . اصطلاحات "گرابار"، "کیلیکیه" و "آشخارهابار" ب...

قفقاز با توجه به پیشینۀ تاریخی، شرایط طبیعی و جغرافیای سیاسی از اقوام، فرهنگ ها و پیروان آیین ها و مذاهب گوناگونی تشکیل شده است. پیوند تاریخی ساکنان قفقاز با فرهنگ و تمدن ایرانی، تبعیت آنان را از حکومت های ایرانی در موازنه با سیاست های روم، عثمانی و روسیه در پی داشته است. در پی فروپاشی صفویان، که با عصر اقتدار روسیۀ تزاری همزمان بود، در طی حدود یک صد سال تا جنگ های ایران و روسیه، عدم ثبات سیاسی...

مهم‌ترین منبع تاریخی گرجستان، یعنی کارتلیس تسخوربا، را چندین مورخ گرجی در میان قرن‌های هشتم تا چهاردهم میلادی در سیزده بخش مجزا به‌ رشتة تحریر درآوردند. سه بخش نخست این کتاب، «تاریخ شاهان گرجستان»، «زندگی نینوی مقدس»، و «زندگی واختانگ گرگاسالی»، مطالب مهمی را دربارة تاریخ ایران باستان دربر دارند. در این‌ میان، اثر نخست، یعنی تاریخ شاهان گرجستان، را لئونتی مِرُولی نوشته است. نویسندة این اثر با آگا...

با ورود نیروهای گرجی به تشکیلات صفویان که عمدتاً از اسرای گرجستان و از عناصر غیرمسلمان و نومسلمان بودند، رقابت در دربار صفویان از حالت سنتی خارج شد. دو گروه پایه گذار سلسله صفویان؛ یعنی ترکان و تاجیکان از ابتدای تشکیل این سلسله دچار تضادها و رقابت هایی بودند. رقابت ترکان و تاجیکان از جمله مشهورترین رقابت های درباری تاریخ ایران محسوب می شود. ماهیت رقابت ها از زمان شاه عباس اول به بعد شکل تازه ای ...

شعر «عاشقی» در فرهنگ معنوی بسیاری از ملل آسیائی و اروپایی، از جمله ملل ترک و ارمنی یکی از عرصه های پر بار و غنی آفرینش هنری فولکوریک و ادبی است. شعر «عاشقی» به ویژه در ادبیات ملل ترک و ارمنی دارای اهمیت فراوانی است و قسمت نسبتاً بزرگی از ادبیات شفاهی و مکتوب این ملت ها را به خود اختصاص می دهد. شعر عاشقی از اواخر قرن شانزدهم میلادی به طور جدی و چشم گیردر ادبیات ارمنی پا گرفت، درنیمه دوم قرن هفدهم...

یکی از ویژگی ‍ های بارز دوزبانه ‍ های ارمنی ـ فارسی ایران، در مکالمات ارمنی، استفاده از نقش ‍ نماهای کلامی فارسی به جای معادل ارمنی آن ‍ هاست. در این مقاله، ضمن بررسی این نقش ‍ نماها و مقایسۀ آن ها با معادل ارمنی، نقش این عناصر و جای گاه آن ‍ ها توصیف و هم چنین علل استفاده از این نقش ‍ نماها به جای معادل ارمنی آن ‍ ها بررسی می ‍ شود. این پژوهش بر اساس ضبط 10 ساعت از مکالمات ارامنه در دو بافت مد...