یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تمدن معاصر غرب، سکولاریسم است. نقش این نظام فکری‌ ــ که به‌عنوان واکنشی به عملکرد نهادهای مذهبی غرب به‌ویژه کلیسا در قرون وسطی شکل گرفت‌ ــ آن‌چنان در تمدن معاصر برجسته است که می‌توان تأثیر آن بر شرایط و مناسبات مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... را به‌وضوح پی‌جویی کرد و جغرافیای ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این پژوهش پس از معرفی و تبیین اجمالی مبانی این نظام،...

برداشت از پیشینۀ‌ طرح‌ها در حوزۀ معماری به‌عنوان امری رایج، از یک‌سو دچار تابوی «تقلیدی بودن»، و از سوی دیگر دچار اتهام «بدعت‌گذاری» است. در این زمینه تاکنون به سه مسئلۀ «استخراج دانش کاربردی از پیشینه‌ها»، «تعریف برداشت صحیح از پیشینه‌ها» و «ابهام‌زدایی از تفاوت آموزشی و تحقیقی بودن مطالعه موردی» پرداخته شده است. آنچه همچنان معنای «برداشت صحیح از پیشینه‌های معماری ‌منظر» را نیازمند تحقیق بیشتر...

موقعیت خاص ژئوپلتیکی و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی ایران، توجه بسیاری از سیاحان را به خود جلب کرده است. در دوره صفویه شاهد حضور سیاحان اروپایی بسیاری در اصفهان هستیم که سفرنامه‌هایی را پیرامون بناهای تاریخی اصفهان و چگونگی معماری آنها به نگارش درآورده‌اند و ضمن مقایسه معماری بناهای اصفهان با بناهای اروپایی،  نکات درخور نگرشی را گوشزد کرده‌اند که توجه به آنها می‌تواند به شناسایی مفاهیم و اندیشه‌های...

تاریخ معماری و شهرسازی ایران همواره در طول تاریخ خود شاهد تحولات و دگرگونی هایی در زمینه نگرش ها، عقاید، شیوه ها و سبک ها، در هر دو بعد محتوایی و بصری بوده است. تأثیر پذیری از سنت وجهان بینی برخاسته از فرهنگ وآداب بومی، در دوره هایی محور این تغییرات بوده وگاهی نیز با الگو برداری از تحولات معماری و شهرسازی جهان، دست خوش دگرگونی شده است. مکتب اصفهان با تأکید بر فرهنگ، هنر و اندیشه اسلامی- ایرانی،...

در خلال سال های 50 تا70 ش. بسیاری از سینماگران ایرانی به انتخاب داستان هایی گرایش یافتند که در آن بتوان از بناهای ایرانی به خصوص خانه ها و کوچه پس کوچه های محله های قدیمی فیلمبرداری کرد؛ در سال های دهه 1350 سینما بیشترین تأکید را بر بازنمایی وجوه مختلف معماری ایرانی گذاشته است. در نتیجه این پایان نامه نیز با روش نشانه شناسی در سینما؛به تحلیل چگونگی بازنمایی فضای معماری ایرانی در تعداد انتخاب شد...

تمدن ایرانی – اسلامی که یکی از مهم ترین عوامل بالندگی و به بار نشستن اندیشه اسلامی است، در این میان نگاه به ریاضیات و هندسه از یک سو، وام دار ایران پیش از اسلام است، و از دیگر سو، حاصل نگرش فلسفی یونانیان و مهم تر نظرگاه خاص قرآن و روایات نسبت به این علوم است. قدر که در لغت به معنی اندازه و در روایات معادل هندسه است بنیادی ترین مفهوم کاربردی ریاضیات و هندسه در قرآن است. در متن آموزه هایی میبینی...

در این پژوهش موضوع نقش معماری در تداعی معانی و انتقال مفاهیم مورد بررسی تجربی قرار گرفته است و طرح مسئله ضرورت تناسب فرم و عملکرد معماری و همچنین اهمیت مسجد به لحاظ نقش خاص آن در نظام اجتماعی زندگی شهری و اهمیت معانی تداعی شده آن. زمینه ساز بررسی معماری بیرونی مسجد به تفکیک دو تیپ سنتی و نوآورانه در جهت تداعی معنا و انتقال مفهوم شد. 14 مسجد - 7 نمونه سنتی و 7 نمونه نوآورانه انتخاب شده اند. 4 گر...

چکیده از آنجاکه در قرن‌20 و پس از ظهور جمهوری‌خواهی در کشور ترکیه‌، رویکردهای ملی‌گرا و‌ منطقه‌گرا در تقابل با رویکردهای متأثر از غرب در جستجوی هویت ترکی در آثار معماری بوده است، لذا معماران ترکی را به معماری و شهرسازی بومی خود در دوران عثمانی متوجه کردند. در این راستا خانه‌های سنتی به‌عنوان کلید دستیابی به هویت ترکی در معماری به دنبال دومین جنبش ملی‌گرایانه در دوران مدرن مطرح شد و پس از آن تو...

درک رابطه صورت و معنا، به عنوان معمایی در هنر و معماری مطرح است. در سیر تاریخ معماری از گذشته های دور تا دوران معاصر، همواره گمشده ای در طراحی معماری مورد کنکاش معماران قرار گرفته است که همانا «معنا»ی مستتر در پس کالبد و ظاهر معماری است. لکن تعابیر مختلفی از معنا ارائه شده و با توجه به بسترهای متنوع اندیشه و فرهنگ بشری، تلقی از معنای معنا، دستخوش تغییر بوده است. در پایان نامه حاضر، «معناگرایی»،...

نخست: نگاهی به زمینة معماری آنگاه که در زبان روزمرّه واژه اندیشه یا اندیشیدن را به کار می بریم، بویژه ما معماران، موضوع این کارمان را نمی توانیم، به قید اطمینان، برای دیگران تعریف یا تشریح کنیم. اندیشیدن، در پهنة زمان تحقق می یابد و هرآینه بخواهیم به تصویرهایی دست یابیم که هر یک متعلق به لحظه ای از این سیر در طول زمان است، جز صورتهایی منفصل، به دست نمی آوریم. نزد ایرانیان، اندیشه همانند درختی زن...