بیش ترین مشکلات و ابهام های معناشناختی در بحث سخن گفتن از خدا مربوط به تحلیل معناییاوصاف انسانی، به هنگام اسناد این اوصاف به خداوند است. این اوصاف و محمولات هنگامی که درزبان عادی و زمین ههای متعارف به کار می روند، دارای معانی روشن و قابل فهمی هستند؛ ولی همیناوصاف و محمولات به هنگام انتساب به موجودی متعالی و غیرجسمانی و نامتناهی مشکل آفرینمی شوند. برای رفع این مشکلات دیدگاه ها و نظریات متفاوتی ا...

متکلمان مسلمان در طول تاریخ بر محور مسأله معرفت اختلاف نظرهایی داشتند. یکی از نزاع های آنان بر این مدار بود که آیا معرفت به صورت کلی و یا درخصوص معارف بنیادین دینی نظیر معرفت خدا، معرفت اسما و صفات الهی، شناخت نبی و امام و... ضروری و غیر اختیاری است یا از سنخ معارف اکتسابی به شمار می آید؟ برخلاف آن چه برخی می پندارند، متکلمان امامیه در مدرس? کوفه دربار? مسأل? علم و معرفت دارای دیدگاه ویژه ای ...

میرزا مهدی اصفهانی پایه گذار حرکتی است که امروزه «مکتب تفکیک» نامیده می شود. این جریان دعوی بیان معارف ناب اسلامی بدور از هرگونه آمیختگی با افکار بشری را دارد. از ویژگیهای میرزا مهدی مخالف شدید با فلسفه و عرفان است. هدف این نوشتار فراهم آوردن زمینه ای مناسب برای شناخت آراء ایشان می باشد. به این منظور سعی شده است آراء کلامی و الهیاتی میرزا مهدی گزارش، تحلیل و نقد گردد. این رساله با یک مقدمه در س...

الاهیات افلاطونی به مثابه بخشی از نظام فکری او تابع مؤلفه هایی است که کل پیکره اندیشه های او را تحت تأثیر قرار داده است. وی، همان گونه که در حوزه هستی شناسی و متافیزیک، با توجه به میراث هراکلیتی و پارمنیدسی خود، دو ساحت عقلی و حسی را مطرح می کند، در حوزه الاهیات نیز از یک سو قلمرو متعالی را مطرح می کند که در آن می توان ویژگی هایی نظیر ثبات، و حتی گونه ای مشابهت با صفات نظام های الاهیاتی ادیان، ...

بررسی تأثیر موقعیت ارتباطی بر انتخاب راه بردهای ادب   در مکالمه های دانش آموزان دختر دبیرستانی در بیرجند       عباسعلی آهنگر [1]   بتول اشرفی [2]     تاریخ دریافت: 11/10/89   تاریخ تصویب: 19/4/91   در مکالمه های دختران دبیرستانی در شهرستان بیرجند، تفاوت هایی در شیوه استفاده از راه بردهای ادب در موقعیت های ارتباطی مختلف دیده میشود. در پژوهش حاضر، راه بردهای ادب مورد استفاده در پیکرهای از مکا...

به یقین می توان گفت تصور خدا و الوهیت هیچ گاه از ذهن بشر دور نبوده است؛ زیرا انسان موجودی الهی و آفریده بر مثال خدایی است. در این پایان نامه تصور خدا با رویکردی تطبیقی مورد بحث قرار گرفته است،یعنی تصور از ذات و صفات خدا، از دو منظر و نگرش مختلف مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است، از یک طرف دیدگاه دکارت فیلسوف فرانسوی را داریم و از طرف دیگر دیدگاه ملاصدرا فیلسوف مسلمان. تصور این دو از خداوند دارای...

حدیث شریف من عرف نفسه در جوامع روایی از نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) و امیرالمومنین و امام صادق(علیهما السلام) نقل شده و مشهور بین فریقین است، و آیات و روایات زیادی نیز موید این حدیث هستند که با در نظر گرفتن کثرت احادیث مشابه می توان تواتر معنوی آنرا ادعا کرد. پیش از اسلام نیز این حدیث مطرح بوده و در صحف ادریس(ع)آمده است. لفظ «عرف»فعل ماضی و فعل ماضی دلالت بر تاکید و قطعیت وقوع متعلق خود می ک...

گرچه شهرت چنان است که مسئله معناداری زبان، گزاره‌ها و مدعیات دینی از دهه بیست سده بیستم مطرح گردید لیکن بررسی نزاع‌های متفکران و مکاتب الهیاتی و فلسفی نشان می‌دهد که این مناقشه یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار در تاریخ تأملات فلسفی- دینی به شمار می‌آید. از دوره تسلط رهیافت الهیات سلبی(نخستین رویکر در معناداری زبان دین) تا واپسین نظریه یعنی کارکردگرایی(دیدگاه آلستون از پیروان ویتگنشتاین متأخر) روش...

معرفت در مثنوی مولوی و اوپانیشادها یکی از پراهمیّت ترین مفاهیم است. ماهیت این مفهوم در تفکّر عرفانی از سنخ شهود و مکاشفه است نه ظنّ و استدلال. معرفت شهودی در مثنوی مولوی و اوپانیشادها نقش بسیار مهمّی در رسیدن انسان به نجات دارد، برخلاف معرفت ظاهری (معرفت فروتر) که به امور و مسائل سطحی این جهان مادی مربوط است و در نهایت نتیجه آن گمراهی و سمساره است. به هر حال در مثنوی مولوی و اوپانیشادها رسیدن به ن...

شرعی سازی سیاست؛ چارچوبی معرفتی برای تحقق ایدۀ سیاست اسلامی دکتر اصغر افتخاری چکیده: گرچه نسبت بین دین و سیاست، سؤالی دامنه دار ارزیابی می گردد که تاکنون پاسخهای متعدد و متنوعی را دریافت داشته است، پرسش از مبادی معرفتی و امکان منطقی پیدایش، سیاست اسلامی، موضوعی به روز به شمار می آید که توجه بسیاری از تحلیل گران را در عصر حاضر به خود جلب کرده است. در این ارتباط دو رویکرد اصلی را در...