پارادایم امنیتی در حال تکوین و متحول پس از جنگ سرد و غالب شدن بر پارادایم پیشین مبتنی بر دولت محوری، نیاز مطالعات امنیتی به رویکردی جدید را بیش از پیش ضروری ساخته است. امروزه، با ایجاد فضای جدید و پدیداری تهدیدهای نوین، پارادیم نوین به ویژه پس از یازدهم سپتامبر هم دولت محور است و هم فرادولتی. با ورود کنش گران غیردولتی به مسائل دفاعی- امنیتی، شاهد نوعی پارادایم دووجهی دولتی- غیردولتی هستیم. با ت...

جنوب آسیا یکی از ناامن­ترین و بحران خیزترین مناطق دنیاست. این منطقه که وارث کشمکش­ها و اختلافات به جا مانده از استعمار بریتانیاست، وارد دو قطب امنیتی با محوریت هند و پاکستان شده است. بحران کشمیر به عنوان یکی از حادترین بحران­های امنیتی جهان، در طول بیش از نیم قرن گذشته مانع از شکل گیری توافقی سازنده بین دو کشور هند و پاکستان گشته است و همین امر موجب شده که این دو کشور چه در سطح منطقه و چه فراتر...

ازدیربازالحاق ترکیه به اتحادیه اروپا ازاهداف پایدارحکام ودولتمردان آن کشور بوده است. طی سالهای اخیرودرهزاره جدید جهان شاهد نقش آفرینی ترکیه به عنوان یکی ازبازیگران اصلی منطقه به ویژه درحوزه خاورمیانه بزرگ وزیرسیستم امنیتی آن یعنی خلیج فارس بوده است. نقش فعال این کشوردرموضوع صلح خاورمیانه واقدام تحسین برانگیزرجب طیب اردوغان نخست وزیرترکیه دراجلاس داووس دراحتجاج سیاسی با رهبران رژیم اشغالگرقدس،ای...

ناهمگونی قومی، دینی و اقتصادی، ویژگی ساختی عموم کشورهای جهان سوم، بخصوص خاورمیانه می‌باشد. جنگ قومیت­ها و استفاده از خرده فرهنگ­ها در جهان سوم بویژه خاورمیانه فصل مهمی از تاریخ درگیری‌ها این ملت‌ها را نشان می‌دهد. واقعیت موجود با فرایند نوین غلبه گفتمان خودگردانی و با استقلال‌جویی همه اقوام به‌جای استیلا جویی یک قوم، عملاً به مسئله‌ای هویتی و امنیتی تبدیل گردیده و در بسیاری از موارد تمامیت اراضی...

فروپاشی شوروی با استقلال 15 جمهوری تشکیل دهنده آن به عنوان واحدهای سیاسی مستقل همراه بود. جمهوری های بازمانده از فروپاشی شوروی در پیرامون فدراسیون روسیه مجموعه خارج نزدیک را به وجود می آورند که در برابر خارج دور یعنی دیگر کشورهای جهان مباحث جدیدی را در روابط خارجی این کشورها ایجاد کردند. خارج نزدیک برای روسیه دارای اولویت نخست است و در حوزه منافع حیاتی آن به شمار می رود. در پی این امر روسیه بای...

مطالعات امنیتی در ایران از پیشینه تاریخی چندانی برخوردار نیست و مطالعۀ تحولات امنیتی جمهوری اسلامی که بخش کوچکی از این حوزۀ مطالعاتی است، از آن هم جدیدتر است. با وجود این، نگاهها و دیدگاههای مختلفی دربارۀ امنیت ملی و جامعه امن در ادوار مختلف حیات جمهوری اسلامی وجود داشته است که توسط برخی اندیشمندان و پژوهش‏گران حوزۀ مطالعات امنیتی، شکلی منسجم و تئوریک یافته‏اند. حاصل این تلاش‏ها را تا به امروز ...

مقاله پیش رو متن پیاده‌شده‌ی سخنرانی خانم شهربانو تاجبخش است که در همایش حکمرانی و امنیت غرب آسیا که ذیل دومین کنفرانس امنیتی تهران در آذرماه 1396 در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد، ارائه شده است. شهربانو تاجبخش که استاد و پژوهشگر استاد دانشگاه پاریس در حوزه مطالعات امنیت بین‌الملل است در این سخنرانی تلاش داشته است تا مفهوم امنیت انسانی را از ابعاد مختلف آن بررسی کرده و در نحوه نگ...

جنبش­های اسلامی، ویژگی­های متنوع و مختلفی دارند که از لحاظ شکلی و سازمانی، فکری و عقیدتی، اهداف و منافع، محیط تاریخی و جغرافیایی، عملکرد و مبارزه و دیگر موارد، قابل طرح و مداقه علمی­اند. هدف ما در این پژوهش، گونه‏شناسی فکری این جنبش‏ها می‏باشد. قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که اولا،ً این جنبش‏ها بر اساس مبانی فکری، به چند جریان مهم تقسیم می‏شوند؟ و ثانیاً، پیامدهای سیاسی - امنیتی این دیدگاه‏های...

واژه توسعه در عرف عام به معنی شگفتگی تدریجی و بارزتر شدن اجزای هر چیز است ، ولی این واژه به گونه متفاوتی پیوسته بکار گرفته شده است. از سیی در طول تاریخ بررسیهای گوناگون نمایانگر آن است که اصولاً انسان بدون ارتقای سطح آموزش خود قادر به توسعه و گسترش ترقیهای اقتصادی – سیاسی و فرهنگی نیست . مشکل بزرگ و اساسی در غالب کشورهای در حال توسعه در اصل تنها فقر منابع طبیعی نیست بلکه فقر منابع انسانی و تربیت...

توسعه فرایندی است که به صورت خود به خودی صورت نمیگیرد بلکه در طی زمان و با برنامه ریزی های سنجیده و دقیق, و نه الزاماً سفت و سخت, به دست می آید. عوامل مؤثر در توسعه عبارتند از: دسترسی به اطلاعات علمی, آموزش و پرورش, سواد و فن آوری. کشورهای در حال توسعه می توانند در برنامه ریزی های توسعه, متناسب با خصوصیات و اهداف خود از تجارب مفید کشورهای پیشرفته استفاده کنند. در این بین کتابداری می تواند در توس...