شعر گفتار شعری است که از زبان فاخر و ادیبانۀ گذشته فاصله می‏گیرد و به عنوان یکی از مشخصه‏های اصلی خود، زبان محاوره و عامیانه را وارد زبان شعر می‏کند. پیشینۀ مشخصی برای شعر گفتار نمی‏توان قائل شد، اما این شیوه در دورۀ معاصر در اشعار نیما، فروغ و شاملو نمود بیشتری دارد. سید علی صالحی در سال 1364 این جریان را "جنبش شعر گفتار" نامید. قیصر امین‏پور نیز با درک ملال‏آوری و کسالت شعر اواخر دهۀ پنجاه و ...

فرمالیسم و ساختارگرایی دو نظریه ی مهم در حوزه ی نظریه های ادبی برای بررسی، توصیف و تحلیل متون ادبی هستند که در قرن بیستم شکل گرفتند. خاستگاه اصلی فرمالیسم، اتحاد جماهیر شوروی بود. نظریه پردازان این مکتب برای نقد نگرش ایدئولوژیک و کارکردگرایانه ی نظریه پردازان مارکسیست به هنر و ادبیات، توجه به فرم و ظاهر متن را به دور از هر علّت برون متنی اعم از اجتماعی، روانی، تاریخی ، اخلاقی و...اساس توصیف و تح...

امیر بدرالدین قوامی رازی از شعرای قرن ششم هجری است. دیوان وی شامل 58 قصیده، 51 غزل، 4 ترکیب بند و 3 ترجیع بند است. شغل وی نانوایی بوده که در دیوانش اشاره های فراوانی به آن داشته است و تشبیه شعرش به نان از پررنگ ترین تشبیهات اوست. از میان شعرا به سنایی ارادت خاص دارد، در جای جای دیوانش به نام ایشان اشاره داشته و در مواردی خود را برتر از او دانسته است. در جوانی اوضاع مادی نابسامانی داشته و اشعارش...

تحلیل گفتمان یک گرایش مطالعاتی بین رشته ای است که به عنوان یکی از روش های کیفی در حوزه های مختلف علوم سیاسی، اجتماعی، ارتباطات و زبانشناسی انتقادی قرار گرفته است. اصطلاح تحلیل گفتمان نخستین بار سال 1952 در مقاله ای از زبان شناس معروف انگلیسی زلیک هریس به کار رفته است. تحلیل گفتمان دیگر صرفا با بافت صرفی نحوی و لغوی تشکیل دهنده ی جمله سرو کار ندارد بلکه فراتر از آن به عوامل بیرون از متن، یعنی با...

بررسی متون ادبی بر پایه نظریّات ساختارگرایان، از موضوعاتی است که در ادبیّات ایران پیشینه چندانی ندارد. یکی از این نظریّه¬ها، بحث برجسته¬سازی در شعر است که به دو صورت نمود پیدا می¬کند: یکی هنجارگریزی (قاعده¬کاهی) و دیگری قاعده¬¬افزایی؛ در واقع شاعر، با گریز از قواعد زبان معیار دست به هنجارگریزی می¬زند. بررسی متون ادبی بر پایه این نظریّه، سبب می¬شود که زیبایی¬های زبانی و ادبی آثار ادبی، بیش از پیش نم...

چکیده مرثیه از آنجا که بیان کننده ی احساسات و عواطف شاعر است، در زمره ی ادبیات غنایی قرار دارد و به تناسب موضوع و محتوا به شاخه های مختلفی تقسیم می گردد. یکی از این شاخه ها مرثیه ها ی آیینی است، که موضوع بخش عمده ی آنها کربلا و حوادث روز عاشورا است. از قرن دهم هجری قمری با روی کار آمدن سلسله ی شیعه مذهب صفوی شعر آیینی، بخصوص مرثیه های مذهبی، رونق گرفت و برای اولین بار محتشم ترکیب بندی سرود که ...

شعر نیمایی در قالب ساختاری یعنی رعایت ارکان عروضی دچار ابهاماتی شد که بعدها شاعران نو پرداز در برطرف کردن آنها توانایی های خود را در اشعارشان به طرق مختلفی بروز دادند . عاشقانه ها یا همان اشعار نو عاشقانه که در قالب های مختلفی سروده می شدند مانند دیگر اشعار نو عاری از اوزان عروضی نبودند . البته اوزان عروضی که در اشعار نیمایی به کار می رفت قالبا به صورت اوزان کم کاربرد نبود و بیشتر اوزان پرکاربر...

در این مقاله سعی شده است، نقطه نظرات زبانشناسان کثورهای مشترک المنافع در مورد جملات بدون شخص با یکدیگر مقایسه گردد. افعال بدون شخص، در زبان فارسی و روسی می توانند به صورت اشکال منجمد و تغییرناپذیر ظاهر گردند. در این مقاله، جملات بدون شخص زبان روسی و فارسی از لحاظ نحوی مورد مقایسه قرار گرفته اند. مولف سعی نموده، نقطه نظرات خود را در مورد جملات بدون شخص و در مورد اظهارات سایر زبانشناسان بیان...

کتب دستور زبان فارسی انشعابات ساختمانی و زمانی فعل را براساس گروه فعل معرّفی کرده اند چنان که گاهی تجزی? واژه های آن، قابلیّت توجیه معنایی یا دستوری نداشته، گروه ها به صورت واحدهای تجزیه ناپذیر تلقّی شده اند. این امر علاوه برآن که آموزش فعل را به شکلی سنگین و حفظی درآورده در مواجهه با کاربردهای قدیمی یا نیازهای جدید نیز دارای وضوح کافی نیست. تجزیه و توجیه گروه فعل، ضمن مشخّص کردن ساختمان و زمان های...

رساله حاضر به بررسی خطا¬های دستوری بیماران زبان پریش بروکا (دستورپریش) در تولید مقولات دستوری فعل (وجه، مطابقه، زمان، نمود و گذرایی) و مقولات دستوری اسم (شمار، معرفگی و حالت) می پردازد. به این منظور از آزمون گفتار خودانگیخته استفاده شده است. در این آزمون از بیماران خواسته شد تا در مورد کارهای روزمره، سفر، ترافیک و خاطراتشان صحبت کنند. داده¬های این پژوهش بصورت گفتاری جمع آوری شده اند و نمونه گفت...