قراداد صلح عمومی؛ هدف‌ها و پی‌آمدها (1820 م/ 1235 ق) محمد علی رنجبر* جواد موسوی دالینی** چکیده دو دهه نخست سده نوزدهم به ویژه 1820 میلادی (1235ق) در تاریخ سیاسی خلیج فارس بسیار مهم است؛ زیرا دولت بریتانیا در این زمان در قالب دزدی دریایی، چند بار به کرانه‌های جنوبی خلیج فارس یورش آورد که به انعقاد قراردادی سرنوشت‌ساز با عنوان «صلح عمومی» با جوامع و شیوخ سواحل جنوبی این خلیج انجامید. انگلیس با ان...

تداوم حضور آمریکا در خلیج فارس بعد از اشغال عراق در سال 2003، تاثیرات مهمی برکشورهای عربی منطقه داشته است. بررسی سوابق حضور نیروهای ایالات متحده آمریکا در خلیج فارس نشان می دهد این کشور بعد از عملیات آزاد سازی کویت در سال 1991 اقدام به حضور گسترده نظامی در این منطقه نموده است و در پی تقویت و تحکیم روابط خود با کشورهای منطقه بوده است. ایالات متحده آمریکا اکنون با هر هفت کشور عربی حوزه خلیج فارس...

منطقه خلیج فارس از 8 کشور کرانه‎ای و یک گستره آبی به وسعت تقریبی 240000کیلومتر تشکیل شده است. میزان دست یابی کشورهای ساحلی به آب‎های خلیج فارس البته در میان کشورهای کرانه‎ای یکسان نیست و این مسأله باعث بروز مشکلاتی گردیده که پیامدهای زیست محیطی خطرناکی در پی داشته است. خلیج فارس که در گذشته به دریای پارس مشهور بوده، دارای شرایط خاص زیست محیطی و طبیعی است و با دریاها و گستره های آبی دیگر تفاوت‎ه...

مقاله حاضر به بررسی علل، چگونگی و فرجام رویارویی دولت­های انگلیس و عثمانی در خلیج فارس، کرانه­ها و پس کرانه­های آن در فاصله سال­های 1918-1871م/ 1336-1288ق می­پردازد. در حدود ربع پایانی قرن نوزدهم میلادی با تغییر در مناسبات و روابط قدرت­ها، انگلیس در مقام قدرت برتر جهان، به منظور حفظ منافع خود در خلیج فارس، با سیاست­های سیّال و چند وجهی، در برابر دیگر مدعیان ایستاده بود. اهمِ این منافع عبارت بودند...

در طی 27 سال گذشته دولت جمهوری اسلامی ایران در تلاش برای پی ریزی یک رژیم امنیتی در خلیج فارس بوده است که کشورهای ساحلی این خلیج را در بر می گرفته و لی برای قدرت های خارجی در آن جایی در نظر گرفته نشده است این مقاله به بررسی دلایل مخالفت ایران با مشارکت قدرت هایخارجی در ترتیبات خلیج فارس پرداختند اقدامات اتخاذ شده از سوی ایران برای کسب حمایت سایر کشورهای ساحلی از طرح خود . به سنجش احتمال موفقیت ا...

با تشکیل شاهنشاهی هخامنشیان، مرزهای ایران در سواحل شمالی و جنوبی خلیج فارس تثبیت شد. اهمیت استراتژیکی این حوزه ی دریایی که از هزاره های پیش از میلاد آشکار شده بود، شاهان هخامنشی را به نقش آفرینی سیاسی و اقتصادی در نیمه‎ی شمالی و جنوبی خلیج فارس واداشت. پس از هخامنشیان، اسکندر و سلوکیان هم به اهمیت خلیج فارس در مناسبات سیاسی – تجاری واقف شدند و سعی نمودند تا با حضور مستقیم در این منطقه، زمینه را...

چکیده خلیج فارس به عنوان یکی از مهمترین مناطق استراتژیک جهان در طول تاریخ از جهات مختلف ( سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ) اهمیت خاصی داشته و همیشه به عنوان یکی از مناطق مهم دنیا مورد توجه کشورهای منطقه و دیگر کشورهایی که منافع خود را در آن جستجو می کرده اند قرار داشته است. در دوره زندیه و اوایل قاجار خلیج فارس و کرانه های شمالی و جنوبی آن تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند : رقابت های سیاسی، اقتصادی کش...

کلیدواژه¬ها: ساسانیان، آل بویه، فارس، خلیج فارس، راه های فارس، تجارت فارس چکیده ایالت فارس در تقسیمات اداری ایران در دوره ساسانیان و همچنین در قرون نخستین اسلامی یکی از مهم ترین ایالت های پس کرانه ای خلیج فارس محسوب می شد که نقشی مهم وتأثیر گذار در تحولات سیاسی و اقتصادی در منطقه داشت.ایالت فارس از طریق یک شبکه جاده ای وسیع به خلیج فارس منتهی می گردید. بنادری که در حاشیه خلیج فارس قرارداشتند،...

چکیده: خلیج فارس،کرانه ها و بنادر آن در دوره ساسانی پر رونق ترین دوره خود را در ایران باستان تجربه می کرد. طی قرون سوم تا هفتم میلادی در سایه اعمال سیاست های تجاری، نظامی ساسانیان خلیج فارس دوباره برتری خود را بر دریای مدیترانه و دریای سرخ به دست آورد و این منطقه تبدیل به کانون تبادلات دریایی گردید. اقدامات اردشیر اول، شاپور دوم و خسروانوشیروان در تصرف نواحی پس کرانه ای خلیج فارس (بحرین و یمن...

خلیج فارس از سپیده دم تاریخ از پیدایش تمدن های درخشان بین النهرین و شاهنشاهی آریایی مادها، هخامنشی، پارت از دیدگاه اقتصادی اهمیت فراوانی داشته است. آثار باستانی مکشوف در تمدن های ماقبل تاریخ ایران نیز نشان می دهد که خلیج فارس و دریای عمان در روابط تجاری و تبادلات بازرگانی بین شهرها و زیست گاه های کهن ایران با جنوب شرق آسیا، اروپا و آفریقا نقش داشته است. خلیج فارس به عنوان یک شاهراه بزرگ تجاری ا...