منتقدان ادبی مرثیه را جزو انواع غنایی محسوب می کنند. با روی کار آمدن صفویه مرثیه مذهبی در غالب ترکیب وند رایج می گردد در اوج مرثیه ی عاشورایی در قرن دهم قمری می توان به قالب ترکیب بند اشاره کرد. تفاوت شعر عاشورایی با دیگر شعرهای دینی در این است که شعر عاشورایی دارای نوعی حماسه و شور است هرچند که در این نوع شعر غمی وجود دارد که در دیگر شعرهای دینی به این شدت یافت نمی شود شاعری مثل محتشم کاشانی ...

کشته شدن مظلومانۀ سیاوش، به دست تورانیان، باعث ایجاد نوعی سنت عزاداری در ایران شد که به سوگ سیاوش یا سیاوشان معروف است. در مناطق کرد و لرنشین آیین سوگ به نام چَمَر خوانده می شود و نحوۀ برگزاری این آیین در این مناطق یکسان است. این آیین با سوگواری برای سیاوش، شاهزادۀ محبوب ایرانیان، شباهت های فراوانی دارد. مقالۀ حاضر با هدف بررسی و توصیف آیین سیاوشان و شناخت وجوه تشابه این رسم و آیین با سوگ آیین ها...

سایه سیاه و سنگین مرگ، این دغدغه همیشگی ذهن بشر، همگام با زندگی همواره  با انسان بوده و این راز مخوف پیوسته ذهن او را به خود مشغول داشته است. بشر راه های بسیاری را برای مقابله با مرگ یا فرار از آن آزموده ولی راه به جایی نبرده، لذا تلخی حضورش را پذیرفته و بدان تن داده است. با قبول واقعیت مرگ، هر ملّتی به فکر افتاد تا این بخش از زندگی را بنا بر مذهب و فرهنگ و سنّت خویش با آداب خاصی پاس دارد.  رفتگا...

زبان اردو از تمام گونه های ادبی منظوم و منثور فارسی استفاده نموده و سرمایه ای عظیم فراهم آورده است. در میان انواع ادبی منظوم اردو، «مرثیه» نوعی است که برخی از محققان و نقادان شبه قاره ای برآنند که نوع ادبی مستقل از عربی و حتی فارسی است. آنچه مسلم است این است که مویه و نوحه بر متوفی در فرهنگ تمام ملت ها از زمان های دور وجود داشته و دارد و در این میان، تفاوت فقط در نوع ابراز آن و شدت و ضعف بیان ت...

اقوام و ملت های دنیا از دیرباز در موضوعات و قالب های گوناگون بر اساس باورها و گرایش های خاص خود به سرودن شعر پرداختند و پایه های ادبیات خویش را بنا نهادند. از جمله موضوعات مشترک و ادبیات ملل مختلف «رثا» یا «سوگنامه» می باشند. رثا یا سوگنامه چه در شعر یونان قدیم، مانند قصه های «اوزیرس و ایزیس»و چه در شعر فارسی، مانند اشعار رودکی و محتشم کاشانی و همچنین در شعر عربی قبل از اسلام وبعد از اسلام از...

اساس این تحقیق در بیان نظریه همآغوشی حوزههای عرفی و قدسی، دین و دنیا وامور لاهوتی و ناسوتی و نقد تصور رایج حقیقی دانستن دوگانه بینی در این عرصه است.این تحقیق در ادامه نوشتههای دیگر نگارنده و مطالعات تجربی برای نشاندادناعتباری بودن این تفکیک بوده و اینبار موضوع سوگواریها را برای اثبات تجربی نظریهخویش برگزیده است. بخشی از تحقیق در زمینه وسایل سوگواری است و میخواهدنشان دهد که نابانگاری درباره کنشه...

مضمون اصلی اشعار مفتقر مدح و مرثیه ی اهل بیت پیامبر است.یکی ازجنبه های زیبایی اشعار مفتقر استفاده ی گسترده از صور خیال است که با استفاده از این عنصر و وجوه دیگر بلاغت به اندیشه های مذهبی خود، لباس نرم و لطیف سخن منظوم را پوشانده است و این خصیصه مهم ترین ویژگی سبکی و هنرمندانه ی این شاعر بزرگ است.ذهن خلّاق مفتقر در این عرصه، تخیّل و هنرنمایی های کلامی را با عاطفه و احساس چنان با هم درآمیخته که حال...

---------------

یکی از موضوعات دلپذیر و موثری که از آغاز شعر دری تا امروز توجه ادب شناسان و شعر دوستان را جلب کرده است، مرثیه سرایی در شعر فارسی است. این نوع شعر نظر به ارتباطی که با افکار و احساسات شخصی شاعر دارد، از قدیمی ترین دوران شعر فارسی در دیوان شاعران موجود است. خاقانی شروانی یکی از شاعرانی است که در غالب موضوعات رایج روزگار خود طبع آزمایی کرده و مهارت و استادی خود را در انواع سخن به ثبوت رسانده است. ...

رثا در شعر شاعران از اهمیت خاصی برخواردار است و در آثار بیشتر شاعران این غرض شعری وجود دارد که در رثای اشخاص خاص یا افراد برگزیده مثل پادشاهان، وزیران، پدر ،مادر، همسر و فرزند به سوگواری و حسرت فقدان از دست دادن عزیزشان می پرداختند. اما شاعرانی چون ابویعقوب با خلق قصیده ای فاخر سبک جدیدی را در عرصه مرثیه ساخته که از جنبه تاریخی هم حائز ارزش و اهمیت است. این پژوهش به ترجمه و شرح قصیده ابو یع...