چکیده   پیدایش سکونتگاه های بشری و به ویژه روستاها بر پایه ی عوامل طبیعی مانند آب و خاک مناسب استوار بوده است. منطقه ی سبزوار با فراهم نمودن این عوامل، از گذشته های دور به عنوان یکی از مهم ترین کانون های سکونت بشری در شرق ایران محسوب می شود. نتایج نشان می دهد که رابطه ای معنی دار و نسبتاً قوی بین داده های طبیعی یعنی موقعیت، آب و اراضی کشاورزی و روند تحولات جمعیت در دوره 85-1345 به عنوان یکی از ش...

مطالعات زیستی و بوم­شناختی منابع آب از مباحث اساسی در تحقیق و بررسی های علمی مربوط به منابع آب  است. شناسایی ویژگی­های هر اکوسیستم، موجودات زنده و فاکتورهای محیط زیستی حاکم بر آن، گام نخست این مطالعات محسوب می­شود. ارزیابی کیفیت منابع آب بخصوص منابع آب آشامیدنی در سال­های اخیر همزمان با کاهش کمیت و کیفیت منابع آب از اهمیت بسیاری برخوردار گردیده است. دریاچه­ها و مخازن آبی سدها به عنوان منابع مهم...

آب‌های زیرزمینی به­عنوان یکی از منابع مهم و عمده تامین آب شرب و کشاورزی به­ویژه در مناطق شمال کشور مطرح می­باشد. همچنین افزایش فاصله بین عرضه و تقاضا، توجه جدی به مبانی تخصیص بهینه آب را اجتناب‌ناپذیر نموده و مدیریت عرضه و تقاضای آب را ضروری می‏نماید. بنابراین شناخت عوامل مهم تغذیه و تخلیه آب زیرزمینی از فاکتورهای اساسی در مدیریت صحیح جامع منابع آب از جمله بخش کشاورزی می‌باشد. در این پژوهش از م...

در دهه‌های اخیر افزایش فشارهای جمعیتی، بهبود سطح زندگی و تقاضای در حال افزایش برای کیفیت محیط زیست، دولت‌ها را بر آن داشته تا برای مدیریت کارآمد منابع آب، راهکارهای بهتری ارائه کنند. از آن جا که بخش کشاورزی بزرگترین مصرف‌کننده آب می‌باشد، لذا ارائه شیوه‌های مدیریت منابع آب و تدوین سیاست‌های صحیح در این بخش لازم و ضروری به نظر می‌رسد. در مطالعه حاضر، تحلیل اقتصادی اثرات سهمیه بندی آب آبیاری بر ا...

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مدیریت مصرف آب کشاورزی بر امنیت غذایی در نظام بهره‌برداری خانوادگی در شهرستان کرمانشاه انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کشاورزان آبی کار شهرستان کرمانشاه تشکیل می دهند که تعداد آنها 9656 خانوار بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 217 خانوار تعیین شد که با روش طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. روایی پرسشنامه به روش روایی محتوایی با بهره‌گیری از نظرات...

مدیریت مصرف در بهره‌برداری از منابع آب، یک مسیر مستقیم جهت افزایش ارزش تولید شده توسط آب است که با مفهوم بهره‌وری آب شناخته می‌شود. با توجه به مشکلات کمبود آب در سال‌های اخیر و عدم تعادل در عرضه و تقاضای آب، مدیریت مصرف، ایجاد انگیزه، آگاهی و قرار دادن  قوانین محکمی که در کنار هم بتوانند مصرف آب را کاهش داده و بهره‌وری آب را بالا ببرند، الزامی است. از جمله ابزارهای کار آمد در مدیریت تقاضا، ابز...

اصول شفافیت، مشارکت، پایداری، استاندارد‌سازی، نظارت و اثربخشی به عنوان اصول اساسی حکمرانی خوب در مدیریت منابع آب می باشند. در این تحقیق ابتدا، استخراج شاخص‌های معرف اصول حکمرانی آب کشاورزی در استان خوزستان با استفاده از روش دلفی در دستور کار قرار گرفت. سپس وزن هر یک از شاخص‌های استخراج شده، با استفاده از مدل بردار ویژه محاسبه گردید. داده‌های مورد نیاز با طراحی پرسشنامه‌های تخصصی و با استفاده از...

بخش کشاورزی بزرگ ترین مصرف کننده ی آب (%95-90) است، بنابراین استفاده ی پایدار از منابع آبی محدود در این بخش اهمیت بالایی دارد. با کمی کردن پایداری آب کشاورزی بر اساس نظریه های اقتصادی می توان از پایداری به عنوان شاخصی در مدیریت نظام های کشاورزی استفاده کرد. روش به کار رفته در مورد مسایل مربوط به پایداری سیستم های کشاورزی، برنامه ریزی غیرخطی با مدل برنامه ریزی کسری چند هدفی است که شاخص های مختلف...

مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی در مناطق در حال توسعه،  به­ویژه زمانی که تقاضا برای آب آشامیدنی سالم با توجه به رشد سریع این جوامع در حال افزایش است، از اهداف ضروری محسوب می شود. گسترش کنترل نشده صنایع، اراضی کشاورزی، سکونت گاه ها و هم چنین مدیریت ناکافی اعمال شده بر منابع آب زیرزمینی، لزوم اتّخاذ شیوه­های صحیح مدیریتی را بیش از پیش آشکار می سازد. امروزه براساس قابلیّت تطابق زیاد مدل های پیشرفته ...

مطالعة حاضر با هدف درک نگرش کشاورزان بخش گهواره شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه نسبت به اثربخشی تعاونی آب‌بران در مدیریت پایدار منابع آب انجام شد. جامعة آماری کلیة بهره‌برداران کشاورزی در 6 روستای حوضة سد زمکان بخش گهوارة شهرستان دالاهو بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی سیستماتیک 213 نفر از آنها برای انجام مطالعه انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحلیل...