انقلاب مشروطه نقطۀ عطفی در شکل‌گیری نظام حقوقی ایران است. نخستین بار در ایران تلاش شد چارچوبی مشخص برای حکمرانی ارائه شود. در تبدیل حکومت خودکامه به حکومت قانون، مفهوم «قانون»، خود بیش از هر موضوع دیگری نیازمند تبیین و تشریح بود. در میان آرای ارائه‌شده در باب تاریخ اندیشۀ سیاسی و حقوقی مشروطۀ ایران، نظریات دکتر سیدجواد طباطبایی از انسجام بیشتری برخوردار است. طباطبایی مواجهۀ نقادانه با سنت قدمای...

رقابت تنگاتنگی بین دانشگاه‌های علامه طباطبایی، تهران و شهید بهشتی در جـذب دانشـجویان مسـتعد وجود داشته است. از سوی دیگر، دانشجویان نیز معیارهای متعددی را برای انتخاب دانشگاه در سـطح تحصـیلات تکمیلی در نظر داشته‌اند. این تحقیق باهدف تعیین جایگاه رقابتی دانشکده مدیریت این سه دانشگاه و برای یافتن پاسخ به این سؤال انجام شد کـه «وضـعیت پذیرفتـه‌شدگان کارشناسی ارشد رشته‌های مدیریت دانشگاه علامه طباطب...

هدف: هدف این پژوهش بررسی تطبیقی آرای سید مرتضی و علامه طباطبایی در چیستی عقل و کارکردهای آن از دیدگاه این دو بزرگوار بود. روش:برای بررسی عنوان این پژوهش تا رسیدن به نتیجۀ مطلوب، از شیوة توصیفی و تحلیلی استفاده شد. <span style="text-decoration: ...

هدف: هدف از نگارش این مقاله، بررسی «معرفت‌شناسی» در رویکرد ریزوماتیک ژیل دلوز و علامه طباطبایی و نقدهای وارد بر معرفت‌شناسی ریزوماتیک دلوز بر مبنای نظریات علامه طباطبایی بود. روش: از روش های تحلیل مفهومی و انتقادی برای پاسخ به سؤالات پژوهش استفاده شده است. یافته‌ها: مفاهیم اصلی معرفت‌شناختی ریزوماتیک ژیل دلوز شامل نفی بازنمایی دانش، صیرورت و شدن به جای بودن، تجربه‌گرایی استعلایی، کثرت بدون هیچ‌...

استعمال مجاز، کنایه، استعاره و دیگر محسنات بدیعی در قرآن، از بارزترین جنبه‌های اعجاز بیانی قرآن شناخته شده است. اغلب اهل بلاغت و ادب، بر آن اتفاق نظر دارند؛ اما در میان مفسران اختلاف دیدگاه در به‌کارگیری آن در قرآن است. علامه طباطبایی، مفسر شیعی از موافقان و شنقیطی، مفسر سلفی معاصر منکر استفاده از آن در قرآن است؛ هرچند هردو بر اصل بودن استعمال حقیقی الفاظ قرآن توافق دارند و حتی‌الامکان مجاز و ا...

علامه طباطبایی از جمله متفکران بزرگ اسلامی است. او، با ارائة نظریة اعتباریات، تحول بزرگی در عرصة معرفت‌شناسی فلسفة اسلامی ایجاد کرد، که نتایج آن بر حوزه‌های گوناگون علوم انسانی، به‌ویژه حقوق عمومی، تأثیرگذار است. علامه طباطبایی، با بحث‌ پیرامون اعتباریات اجتماعی، به بررسی مفاهیم و مقولاتی می‌پردازد که از عناصر مطرح در حوزة حقوق عمومی‌ و به نوعی بیانگر نگاه ایشان به نظام سیاسی و ساختار حکومتی اس...

هدف این پژوهش تبیین نظریه ویتگنشتاین متأخر، یعنی نظریه بازی‌های زبانی، و استنباط دلالت‌های آن در زمینه مبانی و اصول تربیتی و تحلیل و نقد آن از دیدگاه علامه طباطبایی است. در این پژوهش از روش تحلیل مفهومی، روش استنتاجی و تحلیل انتقادی استفاده شده است. برای این منظور پس از استخراج و استنباط مبانی و اصول نظریه بازی‌های زبانی ویتگنشتاین، نقد آن‌ها از دیدگاه علامه طباطبایی مطرح می‌شود. طبق یافته‌های ...

پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی نظریه‌ی حدوث و قدم عالم از دیدگاه توماس آکویناس و محمد حسین طباطبایی با روش توصیفی- تحلیلی و به صورت کیفی نگاشته شده‌است. نتایج حاصله این است که هر دو فیلسوف دیدگاه الوهی داشته و تفکر در دین را جایز می­شمارند و بر اساس واقع­گرایی خود مهم­ترین بخش فلسفه را وجود مطلق و بحث از خداوند متعال می­دانند. اگرچه ازلی بودن عالم با کمک استدلالات فلسفی برای آکویناس، مانند سایر...

بررسی گونه های مختلف نقد آراء تفسیری دیگر مفسّران، در تفسیر المیزان است. نقدهای المیزان بر آراء دیگر مفسّران در دو دسته قابل بررسی است: 1. نقدهای مربوط به قرآن و سنت و 2. نقدهای مربوط به ابزار و مقدمات تفسیر. در دسته نخست، اشکالاتی چون ناسازگاری با آیات قرآن، ناهمسازی با ظاهر آیات قرآن، بهره جویی از قاعده سیاق، ناسازگاری با آغاز یا فرجام آیه، مخالفت با اسلوب قرآن کریم، مخالفت با اسلوب ادب عربی، م...

مسأله ساخت و عامل به مثابه یکی از مسائل بسیار تأثیرگذار در علوم اجتماعی، نقش تعیین کننده ای به ویژه در مباحث روش شناختی، قدرت، نظم و مسئولیت اجتماعی دارد. در فضای فکری متفکران اسلامی، نظریه اعتباریات علامه طباطبایی از جمله دیدگاه هایی است که می تواند نقش تعیین کننده ای در مباحث ساخت و عامل داشته باشد. آن بخش از نظریه اعتباریات علامه طباطبایی که در مقاله ششم کتاب اصول فلسفه رئالیسم و رساله اعتبا...