معرفی کتاب کتاب همگامی ادبیات و نقاشی قاجار به قلم علی محمدی اردکانی با تأکید و توجه بر فاصلۀ تاریخی(1210-1264ق) نوشته شده است. این دوران -که تقریباً نیمۀ نخست قاجار را شامل می شود- با حکومت آقا محمدخان(1210-1212ق)، فتحعلی شاه(1212-1250ق) و محمدشاه(1250-1264ق) مصادف بوده است. وضعیت فرهنگی و هنری این دوران نیز از یک طرف در ادامۀ جریان فرهنگی زندیه قرار دارد و از سویی دیگر مقدمه ای برای شکل گیری ف...

ریتم یکی از ارکان مهم استتیک دلوز است. این مفهوم نزد او رویداد هم طنینیِ ساحت های مختلف است. سوال اصلی این مقاله این است که چگونه وحدت امور کثیر و متفاوت در نقاشی بدون توسل به عاملی فراتر از سطح نقاشی فراهم می شود؟ در نقاشی سطوح متفاوت احساس، رنگ ها، تاش ها و ضربه قلم ها، رنگ و نور، امور نامتناجس و قیاس ناپذیر به ترکیب بندی، سرهم کردن و مدولاسیون نیاز دارند تا هماهنگ شوند. با اتکا به مفهوم ریتم،...

به رغم تحریم نقاشی در میان مسلمانان - دست کم اهل سنت - این هنر هیچ گاه در جهان اسلام فرو نمرد. نگاره‌های قصور، صفحات نخستین کتب عربی و تصاویر حک شده بر سکه های اسلامی، از جمله مظاهر تداوم نقاشی در قرون اولیه اسلامی به شمار می‌رود. رواج عمومی تر سکه در میان مردم تأثیری بسزا در تداول نقاشی اسلامی به جا گذاشت. سکه‌های اسلامی مصور به دست آمده، مانند سکه‌های المقتدر بالله عباسی (حک 295- 320 هـ) از ن...

بررسی‌های روان‌شناختی نشان می‌دهد که نقاشی کودک نتیجة آموزه‌های خودآگاه و ناخودآگاه او نسبت به مفاهیم گوناگون است و کودک آنچه را که از بیان آن عاجز است از طریق نقاشی بیان می‌کند. درگیری‌های ذهنی او در رابطه با سؤالات و دغدغه‌های مذهبی نیز از مسائلی است که به دلیل ناتوانایی گفتگو در رابطه با آنها در نقاشی‌هایش نمود می‌یابد. هدف این پژوهش بررسی بازتاب تصویر بهشت و جهنم در نقاشی کودکان شش تا نه‌سا...

بافت، از عناصر مهم بصری در هنرهای تجسمی است که به صور مختلف به وجود می آید. نقاشی، جسمی چند لایه است که هر لایه آن بافت ویژه ی خود را داراست. بافت می تواند ذاتیِ مصالح آماده ی انتخابی به وسیله ی هنرمند، همچون پارچه تکیه گاه، باشد، یا در لایه بستر یا لایه رنگ و یا با موادی غیر از رنگ در سطح اثر به وجود آید. ترک های ناشی از میانکنش نقاشی و محیط نیز، بافتی یکدست ایجاد می کند که ارزش تاریخی دارد. لذ...

برنامه‌سازان تلویزیونی از طریق تصویر و صدا، معنایی غالب را به مثابه پیام اصلی برای مخاطب ارسال می‌کنند اما پیام‌های دریافتی نهایی همان‌هایی هستند که بیننده ادراک نموده است. بررسی فرآیند چگونگی ادراک مخاطب از برنامه‌های تلویزیونی به مثابه متن و استفاده آن در زندگی روزمره در قالب نظریه تحلیل ادراک نشان می‌دهد که مخاطب در مقابل رسانه تنها نیست بلکه بوسیله دایره‌ای از روابط اجتماعی احاطه ش...

تاریخ نقاشیِ ایران در دور? بین دو انقلاب، شاهد جریان هایی متفاوت، از نقاشی قهوه خانه ای تا نقاشی طبیعت گرا در ابتدای آن؛ انواع گرایش های غربی در میان? آن و ظهور مکتب هایی ایرانی چون «سقاخانه» و «نقاشیخط» در انتهای آن است. ضمن اینکه نقاشی سنتیِ ایران، نگارگری، نیز به شکلی جدید به حیات خود ادامه داد. در این دوره عناصری از هنرهای سنتی و همچنین میراث های فرهنگی ایرانی - اسلامی با تجربه های نقاشی غرب ...

قیام امام حسین (ع) یکی از وقایع بسیار مهم در تاریخ اسلام است. این واقعه که یکی از حوادث محوری تاریخ تشیع می باشد تأثیرات عمیقی بر فرهنگ ایران داشته است؛ از جمله ادبیات و هنر که نشانه های آن به ویژه درهنر نقاشی قهوه خانه ای ظهور کرده است. هدف این پژوهش یافتن تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم حماسه عاشورا در خلق نقاشی های قهوه خانه ای است. امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) و همراهان آنها بعنوان نماد ان...

یکی از هنرهای تزیینی دورۀ اشکانی نقاشی دیواری است که آثار آن از چند محوطۀ کلیدی مانند دورا اروپوس به دست آمده است. این نقاشی ها در خانه های خصوصی و پرستشگاه های شهر اجرا شده است. پرسش اساسی این پژوهش بررسی سبک و تأثیر و تأثرات فرهنگی نقاشی های پرستشگاه خدایان پالمیری، مهرابه، کلیسا و کنیسه است. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی توصیفی- تطبیقی سبک نقاشی ها پرداخته شده است و هدف...

یکی از رویکردهای جدید مطالعاتی که امروزه در عرصه‌های مختلف ادبی و هنری بکار گرفته می‌شود، رویکرد بینا متنی است، که نخستین بار ژولیا کریستوا آن را به کار گرفت. ژرار ژنت با بهره‌گیری از نظریات کریستوا هر نوع رابطه میان دو متن را با عنوان ترامتنیت نام نهاد و آن را به پنج بخش تقسیم کرد. این مقاله تنها به یکی از اقسام ترامتنیت ژنتی- یعنی بیش متنیت – می‌پردازد. سعی بر آن است که قابلیت این مفاهیم در پ...