مقالۀ پیش رو به نحوۀ انعکاس متون تاریخی و منشآت در مجموعه‌ای خطّی متعلّق به کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی، مربوط به اوایل سدۀ دوازدهم هجری، به قلم میرجمال‌الدین محمد حسینی قادری جامی، پرداخته است. میرجمال‌الدین عارف و ملازم شاهزادۀ گورکانی، محمد اکبر فرزند اورنگ‌زیب، بود. مطالعۀ این مجموعه، توجه ویژۀ گردآورنده و کاتب صوفی‌مشرب آن را به تواریخ محلّی خراسان و نیز به متون تاریخی و منشآت صفویان و تیموریا...

توسعه فعالیت های اقتصادی، رشد جمعیت، افزایش مشغله های زندگی و بالا رفتن سطح استانداردهای زندگی سبب افزایش چشمگیر تقاضا برای محیط های طبیعی وفرهنگی و نیاز به گردشگری شده است. مجموعه طاق بستان یکی از بی نظیر ترین آثار تاریخی ایران و جهان است. این مجموعه تاریخی یکی از جاذبه های استان کرمانشاه بوده که همه ساله میزبان حجم وسیعی از گردشگران داخلی و خارجی است. لذا مطالعه ارزش اکو توریستی آن میتواند در...

پژوهش حاضر بر مبنای این مسأله شکل گرفته است که غالب مورخان مسلمان چرا و تحت چه شرایط فکری تصور می کردند معرفت تاریخی صرفاً جنبه خبری دارد و فرایند حصول چنین معرفتی را چگونه می دانستند؟ به نظر می رسد بخش مهمی از مورخان مسلمان به دلیل شکل گیری و تداوم مبانی نگرش خبرمحوری به علم تاریخ و نیز تکوین نوعی روش شناختی برای آن، در فضای ارزش ها و سنت های فکری متعلق به علوم خبری و روایی، به ویژه علم حدیث، ...

امروزه شاید کمتر بتوان یک فضای شهری تاریخی جامع، که شامل همه ویژگی های چنین فضایی باشد را معرفی نمود. فضاهای شهری تاریخی اغلب دستخوش مناسبات مدرن شهر امروزی، کارکرد اصیل خود را از دست داده، دچار دگرگونی و تغییرات بنیادین شده اند که البته امری است اجتناب ناپذیر. اما نکته اینجاست که تجربیات موفق شهری، متذکر این نکته اند که فضاهای شهری در عین پاسخگویی به نیازهای امروزی، ظرفیت حفظ ارزش های تاریخی و...

بخشی از دوران تاریخی ایران را از لحاظ فرهنگی، عصر یونانی مآبی در بر می گیرد. این عصر با یورش ویرانگر اسکندرـ سردار مقدونی ـ شکل می گیرد. اسکندر در سیر تفسیرهای تاریخی تبدیل به یک شخصیت جهانی می شود که در تاریخ و ادبیات ملل گوناگون به گونه های مختلف در قالب شخصیت های حقیقی و افسانه ای مطرح شده است. منابع تاریخی اسکندر ما را با مجموعه ای از مشخصات افسانه ای و تاریخی روبرو می سازد که تصویری مبهم و...

کتیبه های غیرمنقول، به عنوان یکی از مهم ترین آثار و اجزاء اسناد تاریخی از ثروت های فرهنگی کشور عزیزمان ایران به شمار می روند که بر بخش های انتخاب شده ای از ابنیه ی تاریخی و بناهای شاخص نصب شده و همواره مورد توجه بوده اند. نقش کتیبه ها به عنوان ابزاری اساسی و مؤثر با دارا بودن مفاهیمی معنوی و کاربردی، در آشکار نمودن مضامین تربیتی و فرهنگی و همچنین هویت و اصالت بنا، بانی و تاریخ ساخت، نام استادکا...

آثار معماری دورة اتابکان از جمله آثار سرزمینی ایران است که در سیر مطالعات تاریخ شناسانه (کرونولوژیک) کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اتابکان ابتدا از سوی سلجوقیان به عنوان مباشر و کمک کار شاهزادگان سلجوقی برگزیده شدند و در نهایت، در زمان افول قدرت مرکزی تبدیل به سلسله های محلی شدند. اینان در هنگامة حمله مغول، آرامش نسبی را در نواحی مرکزی ایران ـ که تحت تسلط آنها بود ـ حفظ کردند. حاصل این اقدام گ...

جلد نخست این مجموعه در سال 1383 زیر همین نام به‌نظارت روانشاد دکتر سرکاراتی و با مقدمه‌ای از ایشان از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است؛ اما در مجموعۀ پنج جلدی کنونی ساختار جلد اول، شیوۀ کار و واژه‌ها، تغییر اساسی یافته و مقدمه‌ای در 165 صفحه، شامل تحولات تاریخی واج‌های فارسی (پیوست یکم در 61 صفحه)، و سپس پیوست دوم و فهرست سوم شامل جدول تطبیقی واج‌های زبان فرضی هندواروپایی و تحولا...