بخشی از سوره‌ی نمل به روایت حکومت و قلمرو وسیع حضرت سلیمان می‌پردازد. که جن، انس، پرندگان و باد، همه تحت فرمان وی درآمدند. با توجه به اهمیت نظریات نوین در فهم متون به روش توصیفی–تحلیلی انجام می‌گیرد. تحلیل گفتمان با رویکرد‌ها ،شاخه‌ها و نظرات متعدد و گوناگون می کوشد، روابط متقابل زبان و جامعه را گره‌گشایی کند؛ به بیانی دقیق‌تر تحلیل گفتمان با تکیه بر اَشکال زبانی و نشانه‌ها، در ورای خود نوعی مفه...

در این پژوهش تلاش شده است، با به کارگیری برخی از ابزارهای رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان، شخصیت هایِ مطرح جامعة صوفیانة قرن هفتم در گلستان سعدی بازنموده شود. این امر جز با در نظر داشتن زمینه‏های اجتماعی ـ تاریخی روزگارِ خلق اثر میسّر نمی‏شود. از این رو، به اجمال رویکردهای جامعه‏شناختی و تاریخی نیز به یاری این پژوهش آمد تا، با در نظر داشتن ابعاد زبان‏شناختی، جامعه‏شناختی، و تاریخی، تفسیری علمی از متن ...

تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی وچارچوب نظری آن برگرفته از مدل پیشنهادی تحلیل انتقادی گفتمان تیون ای ون دایک و رویکرد فرزانه فرح زاد درباره رابطه میان تحلیل انتقادی گفتمان و نقد ترجمه بود. این تحقیق نشان داد ایدئولوژی می تواند تأثیر چشمگیری در انتقال معنای متن مورد ترجمه داشته باشد. این تأثیر به خصوص از نظر کیفی دارای اهمیت است. نتایج تحقیق نشان داد که از 234 مورد تغییر معنای ایدئولوژی مبنا تنها سه مو...

تحلیل گفتمان از اندیشه¬های زبان شناسان، نشانه شناسان، محققان هرمنوتیک و آرای میشل فوکو1 (1926- 1992م) سرچشمه گرفته است. با اینکه این شیوه از تحلیل در رویکردهای نقد ادبی با ساختارگرایی، فرمالیسم و هرمنوتیک بیشتر پیوند دارد، برخلاف رویکردهای یادشده بر هر دو جنبه صورت و معنای متن توجه می¬کند؛ از این رو، رویکردی جامع در تحلیل متن است. صاحب نظرانی چون نورمن فرکلاف2، روث وداک3، تئون ون دایک4، راجر فا...

پژوهش حاضر در صدد است تا توان مربیگری طبیعی را در درس خواندن انتقادی توصیف کند. در واکنش به سالهای آموزش معلّم محور، تلاشهای گسترده ای برای به شمار آوردن دانش آموزان بعنوان پدیدآورندگان مطالب درسی صورت گرفت. در مطالعه کنونی محقّق بیش از دو ترم تحصیلی را بعنوان معلّم- محقّق و دستیار معلّم بصورت تمام وقت این کلاس را مشاهده کرد تا الف( راههای گوناگون دعوت از 2 دانشجوی ادبیات انگلیسی را از طریق مربیگری ...

هرمنوتیک انتقادی در علم فلسفه به طور اعم و در روش شناسی علوم انسانی به طور اخص ریشه دوانده است. این رویکرد از منظر روش شناسی، نوعی پژوهش کیفی قلمداد می شود و هدف آن، دستیابی به فهم درونی در بسترهای متنوع (از قبیل زبانی، زمانی، تجربی و...) است. یورگن هابرماس که از متقدمان مکتب فرانکفورت و نماینده این روش محسوب می شود، در سال 1981 یکی از بهترین آثار خود را به نام «نظریه کنش ارتباطی» منتشر  و اشکا...

پژوهش حاضر را با هدف شفاف سازی متون مطبوعاتی و کشف لایه های پنهان معانی آن ها در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی انجام داده ایم؛ بنابراین، چهل متن از چهار روزنامة داخلی ایران را در یک دورة دوماهة مرداد و شهریور 1390، با بهره گیری از مؤلفه های جامعه شناختی- معنایی الگوی ون لیوون (1996) به صورت کیفی تجزیه و تحلیل کردیم. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نشان می دهد که ایدئولوژی حاکم بر ذهن نویسندگان، گروه...

این مقاله در صدد است به تحلیل انتقادی متن کتاب اندیشه­ی اسلامی 1 پرداخته، مشخّص کند که آیا نویسندگان اصل بی طرفی را در ارائه ی مطالب رعایت کرده اند یا خیر. بدین منظور، چارچوب ون دایک (2003) مورد استفاده قرار گرفته است. از آن جا که امکان بررسی کل محتوای کتاب میسّر نمی ­باشد، دو بخش از آن (بخش 2، تحت عنوان وجود خدا و بخش 4 مسأله­ی شَر) جهت انجام پژوهش انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مشکلا...

چکیده امروزه‚ اعتقاد بر این مطلب که زبان تنها ابزاری جهت برقراری ارتباط نبوده‚ بلکه وسیله ای در جهت شکل گیری هویت‚ ارزش ها‚ وایدئولوژی های اعضای جامعه می باشد به طور گسترده ای فراگیر شده است. بنابر این‚ گفتمان ها بی تاثیر از ایدئولوژی پدید آورندگان نبوده و متعاقبا بر درک خوانندگان یا شنوندگان از حقیقت تاثیرگذارند. فیرکلاف (2003) بر این باور است که گفتمان ها به واسطه ایدئولوژی غالبی که در خود د...

تحلیل گفتمان انتقادی از نظریات میشل فوکو است که سیری تکوینی از مباحث تحلیل گفتمان را طی می کند و در آن، از حد توصیف زبانی صرف، پا را فراترنهاده و مراحل مختلف شکل گیری گفتمان را در دو حوزه اجتماعی و زبان شناختی مورد بررسی قرار می دهد. در این دیدگاه متن ادبی همانند سایر متن های سیاسی، اجتماعی و.... هدفی ارتباطی دارد. تحلیلگر خوانش های متفاوت از یک متن را که حاصل وجود ایدئولوژی های گوناگون در سه س...