در حوزه ژنومیکس مقایسه ای، با مقایسه اطلاعات ژنتیکی در سطح توالی ژن های موجود در ژنوم(ها)، شناسایی نواحی ژنومیک متشابه امکان پذیر است که برای مطالعه ساختار و نحوه تکامل ژنوم(ها) به کار می رود. برای بخش های ژنومیک متشابه موجود، پروفایل هایی براساس هم ترازی بر روی این بخش های ژنومیک متشابه به دست می آید. از این پروفایل ها برای تشخیص بخش های جدید از ژنوم که متشابه با پروفایل های موجود باشند، استفا...

در بحث از تفاوت‌های بیانی آیات مشابه، این سؤال مطرح می‌شود که چه عواملی سبب ایجاد چنین تفاوت‌هایی شده است. چه چیز سبب می‌شود تا لفظی در یک آیه مقدم و در آیه مشابهش مؤخر شود و یا واژه‌ای از یک آیه حذف و در آیه مشابهش ذکر شود و.... به‌طور کلی می‌توان گفت این تفاوت اسلوب‌ها به سه عامل باز می‌گردد که عبارتند از: سیاق معنایی، سیاق لفظی و تفنن در کلام. سیاق معنایی و لفظی حکمت اختصاص هر لفظ به سوره را...

مبحث «محکم و متشابه» از مباحث مطرح در علوم گوناگون اسلامی است که غالباً به تبع آیه هفتم سوره مبارکه آل عمران {مِنْهُ آیاتٌ مُحْکَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتابِ وأُخَرُ مُتَشابِهاتٌ} مطرح می‌شود. این نوشتار کوشیده مفاد این آیه شریفه را بررسی و اثبات کند که اولاً «آیاتٌ مُحْکَماتٌ» به‌معناى «آیات واضح»، و نیز «مُتَشابِهاتٌ» به‌معنای «آیات مجمل و مبهم»، و نیز تأویل به‌معنای تفسیر نیست. و ثانیاً مراد از «آیات محکمات»، آیاتی است که در نسخ...

چکیده رساله: شناختِ محکم و متشابه در فهم قرآن کریم نقش کلیدی دارد، از این رو بحث از این موضوع بسیار مهم است؛ ولیبا وجود آثارگوناگون در باره محکم و متشابه،تا کنون شماری از پرسش های اساسی در این مبحث پاسخِ مناسب نیافته و به دلیلِ وجود مسائلِ اختلافی و نقاط قابل بحث، این پژوهش ضروری به نظر می رسد. آنچه این رساله را از سایر آثارِ تدوین شده در این مبحث متمایز می سازد، این است که نگارنده با بهره گیری گ...

چکیده‏ درارتباط با قرآن کریم، دانشی به نام علوم قرآنی شکل گرفته است که برخی از دانشوران علوم قرآنی در کتاب های مستقل بدان پرداخته اند، از جمله آیت الله معرفت در کتاب گرانقدر التمهید، و برخی دیگر مانند علاّمه طباطبایی در ضمن کتب تفسیریشان از این علم بحث کرده اند. از دیدگاه مرحوم علاّمه، وحی نوعی سخن گفتن خدا با پیامبر خویش و شعوری مرموز و مخصوص است. این سخن آسمانی و الهی، از طرف خداوند متعال بر ق...

چکیده «محکم و متشابه»، «نسخ» و «قرائات» از موضوعات مهم علوم قرآنی است. آیت الله معرفت در هر سه موضوع ضمن نقد دیدگاههای گذشته و رایج، به ارائه نظریاتی بدیع پرداخته اند. تعریف روشن از محکم و متشابه، تفاوت بین متشابه و مبهم، طبقه بندی تشابه به ذاتی و عرضی و ضابطه مند ساختن معانی تأویلی و باطنی، از جمله نوآوری های آیت الله معرفت در حوزه محکم و متشابه به شمار می رود. در موضوع نسخ، شاهد دو قرائت...

دربارۀ الفاظ متشابه قرآن مانند لوح، قلم، عرش، کرسی و ... دو دیدگاه اصلی وجود دارد. یک نظر آن است که این واژه ها در معانی محسوس، حقیقت، و در معانی معقول مجازند، اما طبق دیدگاه دیگر این واژه ها در معانی معقول هم حقیقت اند. طبق این دیدگاه، که آن را با الهام از غزالی «نظریۀ روح معنا» نامیده ایم، الفاظ بر ارواح معانی وضع شده اند و خصوصیات مصادیق در معنای اصلی وجود ندارد. اصل این دیدگاه از غزالی است ...

امیر قوامی رازی از شعرای قرن ششم است. در قصیده مهارت داشته و ترجیع بند و ترکیب بند و غزل نیز سروده است. در قصیده علاوه بر مدح ممدوح به حمد خدا و منقبت پیامبر و امامان نیز پرداخته است. در مدایح خویش در پی آن است تا به موعظت و ارشاد بپردازد. از این روی قصاید او رنگ و بوی حکمت و وعظ گرفته است. در میان شعرا به سنایی غزنوی ارادت خاص دارد و در جای جای دیوان بدان اشاره دارد و در چند جا خود را از او بر...

این رساله با عنوان (آرایه های ادبی یا بدیع در شعر کردی کلهری)شامل پنج فصل است، در این پژوهش اشعار شاعرانی مورد بررسی قرار گرفته که اشعارشان به کتابت رسیده و یا به صورت کتاب چاپ شده ودر گویش محلی از مفاخر ادبی دیار غرب است. در این رساله هدف شناساندن آرایه های ادبی در شعر کردی کلهری می باشد و باید بدانیم که زبان کردی و گویش های آن یکی از اندک زبانهای بومی ایران است که سامانه ی ادبی در آن پدید آم...

تضمین، یکی از شگردهای زبانی است که همانند بسیاری از فنون ادبی، در ادوار تاریخ بلاغت مورد بی ­توجهی محققان و ناقدان قرار­گرفته­ است، به­ گونه ه­ای که در شناسایی این آرایه بدیعی تنها به یک جنبه از آن، یعنی آوردن مصراع، بیت یا ابیاتی از دیگری در شعر خویش اکتفا شده ­است. از این رو، این پژوهش بر­آن است با نگاهی به سیر تاریخی صنعت تضمین و جایگاه آن در مباحث بلاغی عربی و فارسی، ضمن شرح و تفسیر دیدگاه ...