چکیده نسخه های خطی جزئی از میراث فرهنگی یک جامعه تلقی شده و در اکثر پژوهش ها بخصوص در حوزه علوم انسانی به عنوان منابع دست اول محسوب می شوند. از این رو دیجیتال سازی این نسخه-ها از دو منظر دسترس پذیری و حفاظت، برای محققان و سازمان های مرتبط با نسخه های خطی، حائز اهمیت می باشد. پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی میزان بهره گیری از استانداردهای ابرداده ای در ذخیره-سازی نسخه های خطی موجود در پایگ...

گویش اردکان یزد یکی از گویش های فارسی استان یزد است که وجود تعداد زیادی از افعال مرکب در این گویش، توجه هر زبانشناسی را به خود جلب می کند. هدف از مقالۀ حاضر بررسی ساختاری انواع فعل مرکب در این گویش است. این مقاله می کوشد تا به این سؤالات پاسخ دهد: آیا افعال مرکب در این گویش را می توان بر اساس دسته بندی فعل مرکب دبیرمقدم (1374) توجیه کرد؟ در ساخت فعل مرکب در این گویش، چه نوع ترکیب هایی بیشتر دید...

حضور ایدئولوژی در متن، به ویژه متن های آفریده شده برای مخاطبان کم سال، ضرورت بررسی متون را بیش از پیش آشکار می کند و در این میان، بررسی ایدئولوژی های پنهان اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا این ایدئولوژی ها تأثیری ژرف تر بر خواننده می گذارند و ممکن است در جامعه، به عنوان ارزش و هنجار شناخته شوند و ارائه ی آن ها در متن به منزله ی نوعی مشروعیت بخشی به آن ها تلقی شود. یکی از ابزارهای پنهان کردن ایدئولوژی، ز...

نقد در این مقاله به معنای داوری بوده و شامل انواع گوناگونی است همچون : نقد فنون بلاغی، نقد شعر شعرا از منظور بلاغی ، مقایسه فنون بلاغی با هم، مقایسه دو زبان عربی و فارسی با هم بر پایه فنون بلاغی، مقایسه دو زبان عربی و فارسی بر پایه شعراء. این مقاله ابتدا به تاریخچه ای از ارتباطات فرهنگی و تاریخی بین عرب و فارس ها پرداخته و زمینه ارتباطات بلاغی بین آنان را بیان نموده و سپس با تکیه بر کتاب های بل...

با ورود اعراب به ایران در دو قرن دوم و سوم هجری، مسلمانان ایرانی برای انتقال دانش و فن، زبان عربی را ابزار کار خود قرار دادند. از کتاب هایی که به زبان فارسی در قرن دوم و سوم نوشته شده اثری باقی نمانده است. در نیمه نخست قرن چهارم هجری، مانویان خط دینی خویش را برای نوشتن آثار فارسی به کار بردند.این متن ها بخشی از دست نوشته هایی است که در تورفان یافت شده اند، و هم اکنون در فرهنگستان علوم برلین- بر...

چکیده کتاب های درسی ادبیات فارسی در نظام آموزشی ایران اسلامی جایگاهی والا و تأثیرگذار دارد؛ زیرا از آموزه های کتاب و سنّت بهره مند است و تمام قومیت های ایرانی آن را فرامی گیرند. آشنایی با کتاب و سنّت پیش نیاز فهم ادبیات فارسی است. زیرا آثار شاعران و نویسندگان ادب فارسی از قدیم تاکنون سرشار از نگرش ها، کنش ها و آموزه های اخلاق اسلامی است. در این تحقیق درس هایی که جنبه تعلیمی آن برجسته بوده است...

بانک های اطلاعاتی فارسی ، پیش از آن که فرهنگستان زبان معیارهای لازم را برای کاربرد اصطلاحات علمی و رسم الخط فارسی تعیین کند شکل گرفتند. مجریان بانک های اطلاعاتی و نمایه سازان ، خواسته یا ناخواسته ـ با مسائل واژه گزینی و جنبه هایی از زبانشناسی درگیر شدند. در کار واژه گزینی ، اطلاع رسانان ـ به لحاظ ماهیت حرفه خود ـ واژه های رایج در جامعه تولیدکنندگان و استفاده کنندگان از اطلاعات را مد نظردارند و ...

در این مقاله، خوشه های صامت پایانی در فارسی میانه و فارسی نو از حیث میزان تبعیت از محدودیت توالی رسایی با یکدیگر مقایسه شده اند. این قیاس در سطوح مختلف بسامدی، اعم از «گونه» ها، «نمونه»ها ، «تکرار در پایان هجا» و «تکرار در پایان واژه»، صورت گرفته، و برای استخراجِ بخشی از این آمارها، ناگزیر بر اساس برخی جهانی­های واج­شناختی، انگاره ای مفروض برای هجابندی کلمات در فارسی میانه نیز به دست داده شده اس...

آرکائیسم (باستان گرایی) زبانی آن است که شاعر یا نویسنده در اثر خود از کلمات مهجور و ساختارهای دستوری قدیم استفاده کند. بنا به این تعریف، می توان گفت که آرکائیسم، کاربرد آگاهانه و تعمّدی لغات و اصطلاحات، عبارات و ساختارهای دستوری کهن در یک متن ادبی است که موجد فضای تاریخی، روح حماسی، سبک ممتاز و ... می شود. بنابراین باستان گرایی زبانی عمدتاً در دو زمینه نمود می یابد: 1- باستان گرایی واژگانی 2- ب...

فرهنگ شفاهی ایران زمین از فرهنگ های اقوام و گروه های اجتماعی آن تشکیل شده است این فرهنگ ننی و ماندگار برای انسان از زادن تا مردن حرف دارد. نم ها، شادی ها، آرزوها و آرمان های او را در بر می گیرد. آنچه انسان از آن خشنودتر خواهد شد شادی و سروری است که از راه کار، زندگی و امور فرهنگی و اقتصادی خودش دریافت می کند. این شادی یا شادمانه سرایی را در گونه ها )ژانرهای( ادبیات مردمی )فولکلور( او می توان دی...