یکی از وجوه بارز جنبش اجتماعی زنان در غرب و همچنین نقد فمینیستی تاکید بر نقش عناصر زبانی گفتمانی در آنچه انقیاد و سرکوب و زبنان و زنانگی تلقی می شود و همچنین تحکیم به اصطلاح سلطه و تفوق مردان و مردانگی بوده است . اندیشمندان فمینیست از نخستین کسانی بوده اند که به ساخت زبانی واقعیت از جمله در مقولاتی چون زن و مرد و نقش زبان در تحکیم روابط قدرت و سلطه توجه داشته اند در نتیجه یکی از کانون های مورد ...

تحقق مدل جمهوری اسلامی در ایران به عنوان یک نظام حکومتی بی‌بدیل تاکنون از حیث اثربخشی بین‌المللی مورد توجه بسیاری از منتقدان قرار گرفته است. ظهور فمینیسم اسلامی در دهه 1970 و اوج آن 1990 نیز یکی از صورت‌های نظری است که معطوف به احیای اسلام سیاسی در عصر حاضر واقع شده است. مقاله حاضر، رویکرد دو نظریه‌پرداز پیشرو فمینیسم اسلامی، لیلا احمد و صبا محمود، را نسبت به مقوله امکان مشارکت و استیفای حقوق ا...

این مقدمه اگر فمینیسم و فمینیست را به معنای تمرکز «انحصار»ی بر مسئله فرودستی زنان و تلاش برای رهایی آنها بدانیم، قطعاً شریعتی فمینیست نبود. آگاهی - آزادی بخشی زنان «بخشی» از تلاش روشنفکرانه وی برای آگاهی - آزادی بخشی به جامعه اش بود. او به موضوع و مسئله زنان توجه داشت؛ آنان را می دید و می خواست دیگران (به ویژه مردان) نیز بدان توجه کنند؛ مخاطب شان قرار می داد و به آنها آگاهی، انگیزه و اعتماد به ن...

از آن جا که اسلام، دینی است جامع و به بررسی مسائل بشری اهتمام ویژه دارد و حقوق زنان نیز از جمله مسائل مطرح در این دین شریف می باشد، لذا بررسی حقوق زن اهمیت بیشتری می یابد، چراکه حقوق زنان در اسلام بر اساس وحی و فطرت بشری زن تنظیم گردیده است. برای فهم بیشتر متن وحی در خصوص حقوق زن، مراجعه به تفسیرهای شیعی چون المیزان اجتناب ناپذیر است تا از این رهگذر بتوان برخی مکاتب غربی به ویژه فمینیسم را به ب...

خانواده از دیرباز به عنوان اولین و مهم‏ترین نهاد اجتماعى تأثیرگذار در زندگى انسان مورد توجه صاحبنظران در رشته‏ هاى مختلف علوم بشر بوده است و نظریات مختلفى پیرامون نقش، کارکرد و فلسفه تشکیل خانواده مطرح شده است. نویسنده در این نوشتار پس از تعیین جایگاه نهاد خانواده در گذشته و امروز به برخى زمینه‏ هاى فروپاشى نهاد خانواده مى ‏پردازد. در ادامه نیز به فمینیسم و خاستگاه فرهنگى - اتماعى آن و نیز مهم ...

نخستین موج فمینیسم در اواخر قرن نوزده با ویژگی تلاش برای کسب حقوق مساوی به ویژه حق رأی پدید آمد. فمینیسم لیبرالی در این مرحله با استدلال بر اشتراک ماهیت انسانی یا «جوهره مشترک انسانی » یا برتری ارزشهای زنانه و با صرف نظر از تفاوتهای جنسیتی، به دنبال برابری منزلت و نقش زن در مقابل مرد، بود. حوزه فعالیت موج دوم به عرصه های مختلف خانواده، کار و نظریه پردازی در حوزه علوم انسانی تعمیم یافت. موج سوم ...

«لیندا نیکلسون» در مقاله خود با عنوان «جنسیت» به تفکیک میان دو واژه «جنس» و «جنسیت» پرداخته و تعارض بنیادین میان دو دیدگاه فمینیسم و ذات گروی را مطرح می کند. وی با طرح چندین ایراد هک توسط فمینیست ها مطرح شده است به بحران تعریف «زن» می پردازد و در نهایت راهی برای برون رفت ارایه می کند. در بخش دوم ضمن نقد دیدگاه های فمینیسم که در مقاله نیکلسون بیان شده، به تبیین دیدگاهی با عنوان «ذات گروی الهی» پ...

 اشکالات وارده بر دیه زنان از دیدگاه قرآن مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. فمینیزم در لغت »اعتقاد به تساوى حقوق زن و مرد« و در اصطلاح تعریف‌هاى بسیارى دارد. فرودستى زنان از گذشته‌اى دور در شمار باورهاى مسلم مردان قرار داشت. در متون مقدس و آثار فلاسفه نیز نشانه‌هاى روشنى از فرودستى زنان دیده مى‌شود. حرکت‌ها و فعالیت‌هاى علمى و اجتماعى از قرن شانزدهم و هفدهم در برابر زن ستیزى آغاز شد. جنبش فمینیس...

متغیّرهای جنسیت در زبان، به این دلیل روی می­دهد که زبان با نگرش­های اجتماعی ارتباط نزدیک دارد؛ مرد و زن از نظر اجتماعی در جامعه­ متفاوت اند که برای آن­ها نقش­های متفاوتی نیز در نظر می­گیرند و از آن­ها انتظار نمونه­های رفتاری متفاوتی می­رود و زبان به­سادگی این حقیقـتِ اجتماعـی را منعکس می­کند. در پژوهش پیش­رو، نگارندگان می کوشند شیوه نوشتاری زنان را در تقابل شیوه نوشتاریِ مردان بررسند و در راستای ب...

تحقق عدالت در رویکرد سیاسی اسلام که همواره براساس قابلیت ها و توانمندی های ذاتی هر یک از دو جنس، در ضمن یکتا انگاری هر دو جنس در عرصه حقوق انسانی، تکالیف و وظائف متناسب با آن را بر دوش زن و مرد می گذارد، اقتضای آن دارد تا در شرایطی که ویژگی های انسانی در معادلات سیاسی تأثیرگذار است، هر دو جنس یکسان و فارغ از تفاوت های موجود در عرصه عمومی و سیاست حضوری فعال داشته باشند. این نوشتار در راستای تبیی...