شایستگی زنان برای قضاوت از جمله موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و صاحب نظران حوزه های فقه، حقوق، علوم قرآنی و حدیث و ... تلاش کرده اند تا شایستگی زنان را برای تصدی منصب قضاوت مدلل و مستند ساخته، ادله دیدگاه مقابل را نقد کنند. این نوشتار با توجه به پژوهش های انجام شده، تلاش دارد تا از منظر دیگری به موضوع بنگرد و در این راستا، موضوع را از زاویه فلسفه فقه می نگرد و تلاش می...

پژوهش حاضر به مسئله ی خاص بودگی در فلسفه ی علوم اجتماعی می پردازد. نقطه ی عزیمت این پژوهش شیوه ای است که به واسطه ی آن فرد تاریخی (یا همان موضوع پژوهش) در علوم اجتماعی ساخته می شود. در این مسیر با پروبلماتیک کردن مفهوم فرد تاریخی دلالت این مفهوم و مسئله زا بودن آن را برای علوم اجتماعی بررسیده می شود. در فصل نخست این پژوهش، با یک بررسی تاریخی نشان می دهیم که چگونه از آغاز بنیان گذاری علوم اجتماع...

الف- موضوع و طرح مسأله: با توجّه به اهمیّت مبحث ناسخ و منسوخ در قانون گذاری و استنباط مسائل شرعی از قرآن کریم و سنّت و محوریّت کلمات معصومین (علیهم السّلام) در شرح و تبیین و تفسیر قرآن و از طرفی مغفول واقع شدن اهل بیت (علیهم السّلام) در این گونه مسائل، بررسی «نسخ آیات قرآن در مکتب اهل بیت (علیهم السّلام)» امری ضروری به نظر می رسد. هدف این کار تحقیقی، بررسی دیدگاه معصومین (علیهم السّلام) در مورد نسخ آی...

آسیب¬شناسی آثار علمی، یکی از فعالیت های پژوهشی مهم است که می تواند علاوه بر روشن کردن نواقص و ضعف ها، راه برطرف کردن آنها را نشان دهد. اثر حاضر با هدف شناسایی و معرفی آسیبهای پایان¬نامه¬های علوم قرآنی نگارش یافته است و 62 پایان¬نامه کارشناسی¬ارشد دانشکده علوم و فنون قرآن تهران را مورد بررسی قرار داده است. آسیبهایی که در بخش¬های موضوعی، روشی و محتوایی مطرحند، برای این مهم انتخاب شده¬اند، زیرا یا...

مطالعات میان رشته ای گونه ای از علوم است که بعد از آشکار شدن ضعف ها و کاستی های تخصصی شدن و شعبه شعبه شدن علم به رشته های تخصصی ریز، ضرورت یافته است. این اندیشه و طرح بر وحدت و یکپارچگی علوم در حوزه های فلسفه، علوم طبیعی، علوم ریاضی، و علوم انسانی تأکید می ورزد. فلسفه پیدایش علوم میان رشته ای از سویی، در واقعیات عینی و ظهور پدیده های منفرد، اما چندوجهی و پدیده هایی ریشه دارد که تبیین همزمانی، م...

فلسفه را معمولا در عرض علوم قرار می دهند و با موازین و ملاکهای متدولوژی علم در باب آ ن حکم می کنند و حال آْنکه فلسفه بحث در شرایط امکان وجود چیزها چیست (و از جمله علم) است بر اثر این اشتباه است که گاهی بعضی از دانشمندان با فلسفه مخالفت می کنند. اگر بتوان اختلاف علم و فلسفه را روشن ساخت بسیار یاز انی اختلافها از میان می رود فلسفه نه فقط با علم مخالف نیست بلکه علوم در طی دو هزار سال و مخصوصا علم ...

در مقاله پیش رو با روش استنباطی و اجتهادی تلاش ‌شده است با تحلیل منظومه فکری علامه جعفری در حوزه فلسفه‌های مضاف، به‏ویژه فلسفه علم، به برداشتی از ماهیت فلسفه ‌مضاف از دید وی دست یافته شود. یافته‌های مقاله را می‌توان به ‌این ‌صورت خلاصه کرد: الف) برخی از مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده فلسفه ‌مضاف روئوس ثمانیه علوم است که در آثار پیشینیان وجود دارد؛ ب) بن‌مایه‌های فلسفه ‌مضاف در اندیشه حکیمان پیشین وج...

کارل پوپر فیلسوفی است که در اتریش به دنیا آمد و در انگلستان به تحصیل پرداخت. وی در بازسازی ونقد و اصلاح دیدگاه اثبات گرایان بسیار تلاش کرد. از آنجا که یکی از راه های ارزیابی و فهم مکاتب علمی،بررسی و تلخیص و استخراج دیدگاه آنها در خصوص ویژگی ها و مشخصات علم است، این مقاله سعی داردبه عنوان نمونه، به طرح ویژگی های روش شناسی علوم اجتماعی از دیدگاه پوپر و ارزیابی و فهم جایگاه اوبه عنوان فیلسوفی مابع...

کارل پوپر فیلسوفی است که در اتریش به دنیا آمد و در انگلستان به تحصیل پرداخت. وی در بازسازی ونقد و اصلاح دیدگاه اثبات گرایان بسیار تلاش کرد. از آنجا که یکی از راه های ارزیابی و فهم مکاتب علمی،بررسی و تلخیص و استخراج دیدگاه آنها در خصوص ویژگی ها و مشخصات علم است، این مقاله سعی داردبه عنوان نمونه، به طرح ویژگی های روش شناسی علوم اجتماعی از دیدگاه پوپر و ارزیابی و فهم جایگاه اوبه عنوان فیلسوفی مابع...

برای «حکمت» در تفاسیر معانی و مصادیق متعددی ذکر شده است. این اختلاف وتعدد، نوعی توسعه معنایی در طول زمان ایجاد کرده که باعث اختلاف نظرهایی شده است. حتی در دوره های متأخر به فلسفه هم «حکمت»اطلاق شده است و حال آن که «حکمت قرآنی» و «فلسفه» در تعریف، روش، غایت و هدف با هم تفاوت دارند. بررسی و تحلیل دقیق معنای قرآنی «حکمت» می تواند تصویری روشن از منظور قرآنی آن ارائه داده و حدّ و مرزها را مشخص کرده و...