اصالت یافتن فاعل شناسنده،فاعل فعل اخلاقی،داور زیبا شناختی و پدیدآورنده اثر هنری که از آن با اصطلاحی واحد به «سوبژکتیویسم»تعبیر می شود،نقطه عطفی در تاریخ فلسفه عصر جدید به شمار می آید.این طرز نگرش به روایت تاریخ نگاران فلسفه ،نخستین بروز برجسته خود را دراندیشه دکارت،فیلسوف فرانسوی و کوگیتوی او می یابد،که به تعبیربرخی،«پدر فلسفه جدید» خوانده می شود.دربررسی تاریخ هنر،روی آوردن به دریافت جدیدی از ز...

حکیم عمر خیام با آن که از فلسفه مشا به حساب می آید در چند رساله فلسفی خود به دفاع از نظریه اصالت ماهیت پرداخته و وجود را امری اعتباری و ذهنی می داند وی برای اثبات نظر خود از سه دلیل بهره برده و به شش اشکال پاسخ داده است وی اتصاف ماهیت به وصف وجود را به واسطه تعلق جعل به ماهیت می داند بنابراین تعقل ماهیات و وجود ذهنی انها نیازی به وجود ندارد مفهوم وجود به نظر وی از اوصاف عامه است و روشن ترین مفه...

هایدگر در مورد اخلاق بسیار کم می­نویسد و خود نیز بیان می­کند که پرسش­های اخلاقی در مباحث او جایی ندارند. بنابراین، جایگاه اخلاق در اندیشة­ او بسیار مبهم و ناآشکار است و این خود سبب شده است تا تفاسیر متفاوتی راجع به دیدگاه اخلاقی او شود. با این حال، می­توان مباحثی را در آثار او یافت که جدای از اینکه به هستی­شناسی و مسئله وجود می­پردازند، جنبة ارزش­گذارانه نیز داشته باشند، مانند بحث از اصالت و بو...

چالش عارف و فیلسوف یکی از اشکال مخالفت با فلسفه است. فلسفه در طول تاریخ از سه ناحیه متشرعان دین باور تجربه گرایان دین ستیز و عارفان عاشق با انگیزه های متفاوت مورد حمله قرار گرفته است . یکی از دلکش ترین بحثها در تاریخ تفکر بشری مناظره اندیشه و شهود عقل و عشق و دانش و بینش است. عارفان در درک مسائل ماورای طبیعت به قدرت عقل خوشبین نیستند و عقل ستیزی در آثار قریب به اتفاق آنان مشاهده می وشد. عقل در ...

این مطالعه، مشتمل بر سه بخش اصلی، تنظیم و ارائه گردیده است. در بخش اول به معرفی مکتب تضاد پرداختیم و طی آن ضمن مفهوم شناسی تضاد، آن را معادل مفاهیم تعارض، تقابل، کشمکش و دگرگونی دانستیم. مفهوم تضاد، گرچه دارای پیشینه ای طولانی در میان اندیشمندان و فیلسوفان از گذشته تاکنون بوده است، ولی شکل گیری آن در قالب یک مکتب، بیش از همه، متأثر از اندیشه های گئورک هگل فیلسوف آلمانی می باشد و آن چه امروز به ...

در این پژوهش فلسفی روش بررسی های دکارت در امور مورد وارسی قرار گرفته است روش های تحلیلی و شهودی ، تألیفی ، ریاضی از مهّمترین این روش ها است که دکارت به مدد آنها آراء خویش را در خصوص خود ، نفس ، خدا و جهان ارایه کرده و ما در این وارسی به تفصیل مورد بحث قرار داده ایم ، به واسطه این اندیشه ها دکارت پدر تفکر و دوره جدید به حساب می آید . در این پژوهش سعی شده سهم و نقش روش در این اندیشه ها مورد بررسی ...

حکمت اشراق، یکی از مکاتب فلسفی در جهان اسلام است که توسط شهاب الدین سهروردی ارائه شده است. آرا و اندیشه های فلسفی سهروردی را می توان در دو بخش حکمت بحثی و حکمت نوری مورد ملاحظه قرار داد. در حکمت بحثی، برخلاف مشائیان به اعتباری بودن وجود و سایر مفاهیم فلسفی چون وحدت، امکان، جوهریت، عرضیت و ... قائل است. بر این پایه، ماهیت و هویت را اصیل و متعلق جعل می داند و تشکیک و تشخص را نیز، به ماهیت بر می گ...

در آثار ابن سینا هیچ مبحث مستقلی تحت عنوان انسان شناسی وجود ندارد اما شناخت زوایای گوناگون وجود انسان، نزد او از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در اکثر آثارش نمود یافته و مباحث فراوان و فصول و بخش های مختلفی را به این مسئله اختصاص داده است. در نظام فلسفی او انسان موجودی حادث است که هم نفس مجرد و هم بدن مادی او با افاضه عقل فعال ایجاد می شوند. نفس از همان ابتدا از حیث ذات، مجرد و هم افق با عقول م...

چکیده نظریه ی امکان فقری از مهم¬ترین نظریات فلسفی، درحکمت متعالیه است. صدر فلاسفه ی مکتب متعالیه، صدرالمتألهین شیرازی، معتقد است که به واسطه ی این نظریه، فلسفه را تکمیل و حکمت را تتمیم نموده است. وی ملاک نیازمندی ممکنات به علت را، با اصطلاح امکان فقری تعبیر می¬کند. امکان فقری، از ربط محض بودن و تعلقی بودن ممکنات نسبت به واجب تعالی حکایت دارد؛ اما سوال اینجاست که مبانی این نظریه ی اساسی با این ...

در فلسفه ملاصدرا انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انسان تنها موجود ممکنی است که دارای حدّ وجودی مشخص و معینی نبوده و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عوالم و مراتب وجودی آن است. اصول و قواعد تأسیس این نظام فلسفی از قبیل اصالت وجود، تشکیک در وجود و به ویژه دو اصل حرکت جوهری و اتحاد عالم و معلوم و همچنین مراحل تکوین نفس و نسبت آن با بدن می‌تواند مبنای فلسفه زیست‌محیطی را شکل دهد که به واسطه آ...