با توجه به قاعده تسلیط و حاکمیت اراده و بازتاب آن در حقوق ایران‘ اصولا نمی توان مدیون را کلا یا جزئاً از اداره تمام یا بخشی از اموالش محروم کرد. مع الوصف بر این قاعده ‘ درموارد خاص‘ استثناهایی وارد شده که از جمله آنها صدور حکم ورشکستگی است به طوری که پس از صدور چنین حکمی همه تصرفات مالی غیر نافذ خواهند بود. ولی آیا این بدان معنی است که مدیون قبل از بروز این موارد خاص و استثنایی و مادام که مثلا...

در تمام ادوار تاریخی ثبت اسناد و املاک، پدیده ای مشترک در اغلب جوامع بوده است. در کشور ما نیز مقوله ثبت اسناد و املاک و یافتن شیوه های مناسب برای آن، همواره از دغدغه های مهمّ حکومت ها بوده و پس از آغاز قانونگذاری به شیوه مدرن در بیشتر قوانین ثبتی مورد عنایت مقنن قرار گرفته است. پس از تصویب قانون ثبت اسناد و املاک در سال 1310، با توجه به وجود ابهام در باب مفهوم ضمانت اجرای مندرج در ماده 48 این ق...

تأثیر و حضور ریسک در تمام فعالیت‌های اقتصادی (سرمایه‌گذاری و تجاری) آن را به‌عنوان یک عامل مهم در اقتصاد مطرح کرده است. به این دلیل نویسنده کتاب "نظریه المخاطره فی الاقتصاد الاسلامی" بر آن شده است که موضوع ریسک را تحت‌عنوان "نظریه ریسک در اقتصاد اسلامی" از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار دهد. هدف اصلی، بررسی نظریه ریسک در اقتصاد اسلامی از نظر پذیرش یا عدم پذیرش، نحوه کاربرد آن در فقه اسلامی و در اب...

بررسی ملازمه بین حرمت و بطلان* دکتر سید محمدرضا آیتی[1] هوشنگ گل محمدی[2]   چکیده یکی از مباحث مهم علم اصول و علم فقه مساله ی حکم تکلیفی و حکم وضعی می باشد. لذا هر کدام از این احکام دارای انواعی هستند. پرداختن به احکام مذکور و اقسام آن و همچنین جواب به این سوال که  احکام (تکلیفی و وضعی) برای مکلفین چه تکلیف و وظیفه ی را در بر دارند؟ مسئله ی بسیار ضروری و مهم محسوب می شود.از نکات بسیار مهم ...

بازار پول یکی از مهم‌ترین بازارهای مالی در نظام بانکداری متعارف است که کارکردهای مهمی مانند کشف قیمت منابع کوتاه‌مدت را بر عهده دارد؛ پذیرش یا عدم پذیرش این بازار در چارچوب اسلامی، می‌تواند اثرات مهمی در نظریه و کاربرد دانش بانکداری اسلامی به همراه داشته باشد که نمی‌توان از آن غافل بود. پرسش اصلی پژوهش آن است که آیا بازار پول اسلامی قابلیت شکل‌گیری دارد؟ مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوا به دن...

چکیده مسأله مهمی که در حوزه حقوق مدنی و نیز فقه قراردادها مطرح است، بحث لزوم یا عدم لزوم رعایت شرایط اساسی صحت معاملات در خصوص شروط ضمن عقد است. در قانون مدنی ایران، به طور صریح شرایط صحت شرط احصاء نشده است. گروهی عمدتا به استناد این که شرط نیز نوعی توافق است، همه شرایط اساسی صحت معاملات را در مورد آن نیز لازم الرعایه می دانند و در مقابل، گروهی دیگر، شرائط مذکور در ماده 190 قانون مدنی را مربوط ...

حقوق وسیله ای با هدف تنظیم روابط اجتماعی افراد جامعه است که با تکیه بر خصوصیات همگون و مجرد از موارد خاص و جزئی در برگیرنده احکام عمومی است چرا که حقوق نمی تواند برای هر موضوع جزئی، در برگیرنده حکمی جداگانه باشد. ارجاع به عرف قراردادی در قانون مدنی ما و پذیرش ملاک انسان متعارف در تقصیرغیرقراردادی، نشان از همین وصف کلیت است. علاوه بر وصف کلی بودن، قواعد حقوقی دائمی نیز می باشند. واژه دائمی در ...

کتاب قرارداد سفارش ساخت در فقه و حقوق، تألیف دکتر محمد صادقی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ــ واحد قم، از کتاب های خوب و سودمندی است که درباره این گونه قرارداد و به تعبیر فقهی، عقد استصناع، نوشته شده است. این عقد بیشتر در فقه عامه مورد بحث واقع شده است و فقهای امامیه، به جز چند فقیه معاصر، کمتر به آن پرداخته اند. از مزایای کتاب، بحث مشروح و تفصیلی در زمینه عقد استصناع در فقه و حقوق موضوعه ...

مبحث شروط ضمن عقد از دیرباز مورد توجّه فقها و حقوقدانان بوده است و پیدایش مسائل و عناوین نوین حقوقی و قراردادی بر اهمیّت آن افزوده است . امروزه کمتر قراردادی است که در ضمن آن شرطی درج نشده باشد . اصل حاکمیّت اراده و آزادی قراردادها به طرفین آن اجازه می دهد که شروط مطلوب خویش را در قراردادها ذکر کنند. مسأله مهمی که در حوزه حقوق مدنی و نیز فقه قراردادها مطرح است، بحث لزوم یا عدم لزوم رعایت شرایط اسا...