عوامل عدیده‌ای در شکل گیری دیوان غربی- شرقی گوته نقش تعیین کننده‌ای داشته‌اند، و در این میان نقش حافظ و عشق عرفانی این نویسندة نامدار آلمانی به ماریانه فون ویلمر (Mariane von Willmer) بسیار چشمگیرترند. در این که اندیشة حافظ و دیوان وی منبع الهام گوته برای خلق این شاهکار ادبیات غنایی آلمان شد و ارادت خاص گوته به حافظ انگیزة اصلی او برای پی ریزی این اثر و هجرتی روحانی و عرفانی از دنیای پرآشوب غرب...

امیر قوامی رازی از شعرای قرن ششم است. در قصیده مهارت داشته و ترجیع بند و ترکیب بند و غزل نیز سروده است. در قصیده علاوه بر مدح ممدوح به حمد خدا و منقبت پیامبر و امامان نیز پرداخته است. در مدایح خویش در پی آن است تا به موعظت و ارشاد بپردازد. از این روی قصاید او رنگ و بوی حکمت و وعظ گرفته است. در میان شعرا به سنایی غزنوی ارادت خاص دارد و در جای جای دیوان بدان اشاره دارد و در چند جا خود را از او بر...

به طور خلاصه و در مجموع برنامه های نوسازی و شبه مدرنیسم در دوره پهلوی اوّل – که موجب گسترش قابل ملاحظه دیوان سالاری هم در کشور شد- بنابر دلایل و علل گوناگون، تأثیرات اساسی و ماهوی در فرآیند توسعه همه جانبه و پایدار کشور پدید نیاورد. رشد کمی و افزایش وسعت دیوان سالاری بر بستر اندیشه اقتدارگرایی و سلطه استبداد قوی، مطلقه و خودکامه و وجود و تداوم ویژگی های نامناسب و عناصر مخرب نهادینه شده در نظام د...

مدح و معراج پیامبر?، از موضوعات کهن در ادبیات فارسی است. برخی از شاعران پارسی گو، در کنار پرداختن به موضوع توحید و خداشناسی، به بعد دیگر اصول دین یعنی نبوت پیامبر? توجه کرده اند. آنان با برشمردن برخی از صفات و ویژگی های والای آن حضرت، به مدح و گاهی به وقایع معراج پرداخته اند. این نوشتار، به رویکرد شاعرانی چون سنایی، جمال الدین، خاقانی، نظامی و عطار در این زمینه می پردازد و ضمن بررسی و تحلیل ساخ...

اظهار ارادت و دلباختگی شاعران و نویسندگان مسیحی به ساحت مقدس پیامبر اعظم (ص)، قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) امری بس شگفت و قابل بررسی است؛ نمونه هایی چنین در میان مسیحیان شرقی که از نزدیک با مسلمانان مرتبط بوده اند و در کشورهایی چون لبنان، عراق، ایران و سوریه فراوان دیده می شود؛ ازجمله ی این شاعران می توان به "جورج شکور" شاعر معاصر لبنانی اشاره کرد؛ که با توجه به مسیحی بودنش در آثار خود ...

در گذر تاریخ، همواره نبردهایی با اشکال مختلف، بین دو نیروی خیر و شر، حق و باطل، عدالت و بیداد رخ داده است که تا به امروز هم به وقوع می پیوندد، اما، عالی ترین و والاترین قیام های نیروی حق که با هدف گسترش عدالت، آزادی، ایمان، بیداد ستیزی و احیای ارزش های والای اخلاقی شکل گرفت، نبرد خونین فاجعه ی کربلا می باشد. این قیام که با رهبری حسین (علیه السلام)، سلاله ی پاک محمدی، آیینه ی تمام نمای اوصاف اله...

آنچه در این رساله به آن پرداخته شده تصحیح و ترجمه تخمیس هاشمیات است، هاشمیات شامل سروده¬های شاعر معروف و مشهور عرب کمیت بن زید اسدی است که هشت قصیده را در برمی-گیرد. این قصائد در توصیف اهل بیت(ع) و مشقتهای آنان و ظلمهایی که به ایشان وارد شده می باشد. هاشمیات سرشار از مضامین زیبا، دارای کلامی استوار و بار معنوی فراوان است و در ادبیات عرب جایگاه بس بالا و والایی دارد و در میان دیگر آثار کمیت از ق...

محققان بر این باورند که خاقانی در مذهب بر طریقة تسنن و پیرو شافعیه بوده است و ملاک خود را اشعاری می دانند که بدیل برای بعضی از ائمة شافعیه سروده است . اما با نگاهی به اشعار خاقانی، ارادت خاص ایشان به ائمة معصومین را در می­یابیم. حضرت علی (ع) و حضرت امام زمان (عج)، بیش از دیگران مورد تلمیح و اشارۀ خاقانی بوده‌اند. او در چندجا از اشتیاقش برای زیارت امام رضا (ع) سخن می گوید. همچنین تلمیحات وتضمین...

دین مبین اسلام از دو منبع نورانی و استوار سرچشمه می‌گیرد؛ یکی آموزه‌های قرآن کریم و دیگر تعالیم اهل بیت علیهم السلام. در قرآن کریم به استناد تفاسیر و روایات خاندان وحی علیهم السلام آیاتی هست که در شأن امیر مؤمنان علی ابن ابی طالب(ع) نازل شده است. حال شعرای شیعی و نیز مسلمان که بنا به تیمّن و تبرّک آیات نورانی وحی را در اشعار خویش منعکس می‌ساخته‌اند، گاهی اوقات به هنگام مدح مقام عظمای علو...

آب دریا اگر نتوان کشید   هم به قدر تشنگی بتوان چشید مرحوم دکتر امیر محمود انوار سترگ‌مرد ادبیات هم در تاریخ ادب فارسی و هم درتاریخ ادب عرب به مثابه دریایی بود که هر کس به قدر درک و خواسته‌اش می‌تواند از آب زلال دریای علم‌اش سیراب شود. وی هم در شعر فارسی و هم در شعر عرب تبحری کامل داشته و در همه حال نسبت به پیامبر(ص) و ائمه اطهار ارادت ویژه‌ای را ابراز می‌کرده است. وی خدا را از راه م...