این پایان نامه با استفاده از روش تحقیقِ تحلیلی- تاریخی به تحلیل موضوعی بیست و سه نمایشنامه از شش نمایشنامه نویس ایران (بهرام بیضایی، علیرضا نادری، محمد یعقوبی، محمد چرم شیر، محمد رحمانیان و نغمه ثمینی) در فاصله ی سال های 1385-1375 می پردازد و سعی دارد تا با استفاده از این نمایشنامه ها به شناختی از بیشترین مضامین و تم های مورد استفاده ی نمایشنامه نویسان در طول این یک دهه دست یابد. در طول این تحقی...

فصل اول این پژوهش شامل چگونگی شکل گیری نمایش و روند تبدیل نمایش های سنتی ایران به نمایش های جدید و دارای متن نمایشی و نخستین تلاش ها در جهت نوشتن نمایشنامه های ایرانی می باشد. در فصل دوم به تأثیراتی که مسائل جامعه ایران در نوشته شدن نمایشنامه ها از آغاز تا دوران معاصر داشته اند پرداخته شده و نمودهای فرهنگی مردم ایران در نمایشنامه ها مورد بررسی قرار گرفته است و نمایشنامه هایی از نمایشنامه نویسا...

نمایشنامه نویسی کودک و نوجوان، کاری تخصصی است، که به شناخت دنیای کودک و تخیل قوی احتیاج دارد و درونکاوی و بازگشت واقعی به خاطرات کودکی، لازمه نوشتن در این نوع ادبی است. در این پژوهش با روش فنون ادبی با تحلیل ساختاری و محتوایی، به مفهوم نمایشنامه، ویژگی ها و ساختار(موضوع، شخصیت، گفتگو، کشمکش، پیرنگ، طرح و...) و همچنین به مضامین اخلاقی، دینی، اجتماعی، تاریخی، فرهنگی و ملی و وطنی که در نمایشنامه ...

زیگموند فروید رؤیا را محصول امیال سرکوب شده انسان می داند که تا ضمیر ناخودآگاه پس رانده شده اند، ولی در رؤیا مجال ظهور پیدا می کنند. در جهان اسلام، فلاسفه اسلامی، از جمله ملاصدرا، نیز کم وبیش به رؤیا پرداخته و درباره آن بحث کرده اند. هر چند نگاه فروید به رؤیا با نگاه ملاصدرا تفاوت بسیار دارد، برخی تشابهات میان دیدگاه این دو متفکر قابل ردیابی است. در این مقاله نشان داده شده است که فروید و ملاصدر...

ویتگنشتاین نظریه ی بازی های زبانی را بر اساس فعالیت های روزانه ی مردم ارائه کرد و تام استوپارد در سال 1980، دو نمایشنامه ی هملت داگ، مکبث کاهوت را -که همراه با یکدیگر اجرا می شوند- بر پایه ی این نظریه نگاشت. وی در هملت داگ مخاطبان را در معرض زبانی جدید به نام داگ قرار می دهد که شامل واژه های انگلیسی است اما معانی این واژه ها کاملا متفاوت اند. در نمایشنامه ی نخست، زبان داگ بر اساس نظریه ی کارکرد...

نقد روان‌کاوانه یکی از رویکردهای نقد ادبی است که حدود یک قرن از عمر آن می‌گذرد. در این رویکرد نقدی، اثر ادبی از منظر روان‌شناسی نقد و تحلیل می‌شود. یکی از نمایشنامه‌های عربی که قابلیت خوانشِ روانکاوانه را دارد نمایشنامه "عراضة الخصوم" نوشته‌ی "علی عقلة عرسان" ادیب سرشناس سوری (1940م) است. در این نمایشنامه شخصیت "ام‌سلیم" جهت دست‌یابی به اهدافش، کُنش و واکنش‌های فراوانی از خود نشان می‌دهد که بسیار...

سبک‌شناسی درام که حوزه‌ای بین‌رشته‌ای میان کاربردشناسی و مطالعات نقد ادبی محسوب می‌شود، معیارهای متعددی را برای تحلیل آثار نمایشی و شناختی کامل‌تر از عناصر مختلف تشکیل‌دهنده‌ی آن به دست می‌دهد. از مهم‌ترین این معیار‌ها، نوبت‌گیری در دیالوگ‌های نمایشنامه و موضوع کنش‌های گفتاری است که به وسیله‌ی آنها می‌توان دریافت دقیق‌تری از نمایشنامه داشت. در زمینه‌ی نوبت‌گیری برخی شاخصه‌ها از قبیل شروع مکالمه...

اشتباه مصطلح در باره همسانی تراژدی و تعزیه، درخصوص شخصیت و شبیه نیز تکرار می شود. بدین سبب اشخاص حاضر در نمایش تعزیه به عنوان شخصیت های نمایش مذکور قلمداد می شوند. مثلا گفته می شود: شخصیت امام حسین (ع)، شخصیت حر، شخصیت حضرت زینب (س) و.... در حالی که اطلاق کلمه ی شبیه به اسوه های تاریخی به ویژه در نمایش تعزیه درپی مقصودی فلسفی و مبتنی بر استدلالی عقلی صورت گرفته است، که تشکیل دهنده ساختاری ویژه ...

در این مقاله سعی شده در دو بخش، دو مسئله اساسی راجع به علم غیب از دید عقلی بررسی شود. در بخش نخست با دو دلیل عقلی ثابت شده که انسان در عین محدودیت‌هایی که از ناحیه جسمش بدو تحمیل شده، نفسش آنچنان قابلیتی دارد که می‌تواند در سیر تکاملی خویش تمامی آن حصارها را درنوردد و به فراتر از آنها علم پیدا کند. در بخش دوم سه دلیل بر اینکه امامان معصوم (ع) از بالاترین درجات علم غیب از جهت کمیت و کیفیت برخورد...

مجموعة نمایشی «من فوق سبع سماوات» باکثیر از جمله نمایشنامه­های تاریخی اسلامی است که حضور عنصر شخصیت در آن بسیار پررنگ‌تر از دیگر عناصر نمایش است. شخصیت در نمایشنامه به انواع گوناگونی از جمله اصلی و فرعی، ایستا و پویا، مقابل و مخالف، نوعی و همه­جانبه و... تقسیم­بندی می­شود. شخصیت­پردازی در نمایشنامه معمولاً به کمک برخی تکنیک­ها همچون گفتگو، عمل، صحنه­پردازی و نامگذاری صورت می‌پذیرد. ­این مقاله بر...