مسئلۀ شر، آن گونه که در اندیشۀ مطهری و سوئینبرن مطرح شده، یکی از معضلات مهم و در عین حال پیچیده در بحث باور به خدا و غایتمندی جهان است. هر دو فیلسوف از منظر عدل به مثابه مهم‏ترین صفت الهی بدان نگریسته و با ابتناء بر دو رهیافت عنایت و اختیار بدان پاسخ گفته‏اند. دشواری مسئلۀ شر عمدتاً به روش منطقی طرح بحث باز می‏گردد که بر ناسازگاری، و نه صرفاً نقض، تأکید دارد. بدین معنا که با وجود خدای قادر مطلق، ...

آیت الله سید محمدحسین رضوی، فرزند آیت الله هبه الله رضوی و ملقّب به «علم الهــدی» از فقهای کاشان در قرن چهاردهم هجری است. وی با شاگردی نزد استادانی بنام همچون آیت الله ملا حبیب‌الله شریف و سید محمد علوی بروجردی و سید حسین کاشانی و با سفر به مراکز علمی ‌و بهره‌جویی از محضر بزرگانی همچون ملا محمدکاظم خراسانی، سید محمدکاظم یزدی به درجه اجتهاد نایل شد. وی در تفسیر‌، ‌علوم حدیث، رمل و جفر، اصول و فقه...

در نظام اقتصادی اسلام، به منظور اجرای عدالت و جلوگیری از پیدایش اختلاف شدید طبقاتی از گنج اندوزی و انباشت ثروت نهی شده و به موجب صریح قرآن کریم، مرتکب آن به عذابی سخت نوید داده شده است. از نگاه بسیاری از فقها و مفسران، اکتناز حرام تنها با انباشت ثروت و خودداری گردآورنده، از پرداخت زکات محقق می شود؛ ولی از منظر برخی دیگر، شمول نهی در آیه ی مزبور،از این فراتر است و شامل گنج اندوزی که زکات خود را ...

هدف غایی در تعلیم و تربیت اسلامی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. متخصصان تعلیم و تربیت اسلامی اهداف متفاوتی را به‌عنوان هدف غایی مطرح کرده‌اند؛ اهدافی چون قرب الی الله، حیات طیبه، خلیفة الله، فناء فی الله و رضوان الله را به‌عنوان هدف غایی تربیت اسلامی مطرح کرده‌اند، در حالی که هدف غایی یکی بیش نیست. سؤال این است که براساس آیات و روایات، هدف غایی تعلیم و تربیت اسلامی کدام یک از این اهداف است. ای...

یکی از مباحث کلیدی و اساسی هرحکومت بحث مشروعیت آن است که تقویت و تضعیف آن در استقرار و ثبات و عدم آندو در حکومت نقش بی بدیلی دارد. در این رساله ابتدا کلیات مباحث مشروعیت و انواع و اقسام آن در قالب فصل اول بیان و با عنایت به نظرات دو اندیشمند تأثیرگذار در جهان اسلام (آیت الله خامنه ای و آیت الله محمدباقر صدر) فصل های دوم و سوم به بررسی نظرات آنان و در فصل چهارم، به نتیجه گیری و بیان نقاط اشتراک ...

مسأله اسماء و صفات الهی و تاثیر آن بر تکامل انسان یکی از مهم ترین مسأله ی فلسفه است که از دیرباز مورد توجه فیلسوفان الهی بوده است؛ ما در این رساله برانیم که سه صفت معشوقیت، عدالت، عنایت خداوند متعال را در تفکر صدرالمتالهین بررسی نموده و تاثیر آن را بر تکامل انسان تبیین نماییم. عشق محبتی است که از حد گذشته است و نوعی تعلق وجودی بین محب و محبوب است. از طرفی از منظر صدرالمتالهین عشق در همه موجودات...

متون دینی به‌ویژه روایات به شکل صریح و غیرصریح شناخت خدا به خدا را توصیه و تأکید می‌کنند. توصیه «اعرفو الله بالله» ازجمله اینهاست. در دیدگاه ابن‌عربی شناخت خدا به خدا معرفتی، شهودی است که منحصر و مختص «اهل الله» است. ابن‌عربی با توجه به رویکرد عرفانی و مبتنی بر وحدت وجود و مظهر بودن عالم، شناخت خدا به خدا را تفسیر و آن را وهب الهی می‌داند که تنها اهل الله آن را در می‌یابند. بررسی جایگاه عقل در ...

گفتمان های موجود در یک دوره تاریخی، با یکدیگر ارتباط دارند و بر هم تأثیر می گذارند. شناخت کامل یک گفتمان، در گرو رجوع به گفتمان های دیگر است. «کلام» و «عرفان»، دو گفتمان قدرتمند در تاریخ تفکر اسلامی به شمار می آیند. این مقاله، کوششی در راستای کاویدنِ منابع کلامیِ بخشی از کتاب کشف المحجوب علی بن عثمان هجویری است. چنان که می دانیم، شکل گیری علم کلام بر علم تصوف مقدم بود. برخی از نخستین صوفیان در قر...