با توجه به نقش «روزنامه‌نگاران علم» به عنوان یکی از ارکان ترویج علم در جامعه و جایگاه «روزنامه‌نگاری علم» در توسعه علمی کشور بررسی عملکرد آنها در رسانه‌های گوناگون می‌تواند توصیف‌کننده جایگاه واقعی آنها در سپهر علمی جامعه و مقدمه‌ای برای یافتن چالش‌های این حوزه باشد. لذا این پژوهش با هدف بررسی عملکرد روزنامه<span class...

رقابت‌پذیری در علم، فناوری و نوآوری به اصلی جهان‌شمول تبدیل شده است؛ به شکلی که امروزه اثربخشی محلی مؤسسات آموزش عالی در چگونگی نقش‌آفرینی آنها در سپهر جهانی معنا پیدا کرده است. تلاش کشورهای مختلف برای پشتیبانی از حضور دانشگاه‌هایشان در نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی یکی از مصادیق این مدعی است. مشارکت و تسهیم کشورها در منافع حاصل از انجام برنامه‌های آموزشی، پژوهشی، فناورانه و نوآورانه مشترک و چن...

پژوهش حاضر به منظور ارزیابی میزان تحقق هدفهای شرکتهای تحقیقاتی و پارکهای علم و فن آوری در ایران صورت گرفته است. امروزه تغییر و تحولات فن آوری، دگرگونی های زیادی را در ابعاد مختلف زندگی ایجاد نموده است بصورتیکه فناوریهای جدید هر روزه اثرات قابل توجهی را بر زندگی و رفاه جوامع می گذارد. به بیان دیگر از موثرترین ابزار برنامه ریزی در زمینه توسعه علوم و فناوری در کشور و سطح بین المللی پیوند مراکز علم...

هدف این مقاله ارزیابی نقادانه کتاب «مطالعات اجتماعی فناوری؛ تاملات نظری و میان­رشته­ای» به گردآوری و ویرایش رضا صمیم است. این کتاب در قلمرو مطالعات علم و فناوری جای دارد. مطالعات علم و فناوری به عنوان یک حوزه مطالعاتی میان رشته­ای، در فضای علمی ایران همچنان نوپاست و کمتر توسط پژوهشگران مورد توجه قرار گرفته است. انتشار این کتاب توانسته به غنای ادبیات علمی این حوزه در کشور کمک نماید. از مزایای ای...

نظام پژوهش و فناوری کشورها نقش عمده و انکارناپذیری در توسعه علم و فناوری آنها دارد. با بررسی این نظام در کشور مشاهده می‌شود که با وجود فعالیت‌ها و پیشرفت‌های ارزنده و چشمگیر در عرصه علم و فناوری به ویژه در دو دهه اخیر، همواره فقدان یک نظام راهبری کلان و مدیریت جامع که توسعه علم و فناوری را در کل کشور به صورت کنترل شده در مسیر اولویت‌ها هدایت کند، مانع موازی کاری شده و موجب حداکثر همکاری و هم‌اف...

در حوزه سیاست گذاری علم و فناوری، مطالعه‌های زیادی در مورد دستاوردهای همکاری های فناورانه صورت گرفته است. برخی از این مطالعه‌ها بر اثربخشی سیاست های علم و فناوری تمرکز کرده اند. در کشور ما نیز سیاست های علم و فناوری از طریق مشوق‌های متعدد بویژه در حوزه فناوری های نوظهور مانند نانو، از همکاری های فناورانه حمایت می کنند. با این وجود در اثر بخشی این سیاست ها تردید هایی وجود دارد. در پ...

چکیده در این مقاله ابتدا به مباحث مبنایی شناخت علم و فناوری پرداخته و با استفاده از رهیافتی فلسفی تحلیلی نشان داده شده که الگوی توسعه‌ی علم و فنا‌وری به دو دلیل عمده می‌تواند به صفت اسلامی ـ ایرانی وصف شود. سپس بر مبنای این مقدمات استدلال می‌شود که نظام ملی نوآوری برای پوشش دادن به مفهوم الگوی اسلامی ـ ایرانی توسعه‌ی علم و فناوری کافی نیست و به‌کار بردن مفهوم نظام سپهر/ زمینه می‌تواند تحلیل جا...

میان رشته گرایی، علامتی از بحران رویکرد های سنتی به علم ورزی و مدل های متعارف برنامه ریزی آموزشی و درسی و ساختارهای معمول دپارتمان ها و تخصصهای دانشگاهی است. هدف از این مقاله شناخت زمینه های پیدایی و برآمدن میان رشته ای شدن، پیشران های آن، ظرفیت ها ومحدودیت ها و آسیب پذیری ها، و سرانجام الزامات وبایسته های آن است. روش تحقیق فراتحلیل کیفی تحقیقات قبلی به منظور افق گشایی برای فعالیتها و برنامه ها...

پرسش اساسی این مقاله آن است که آیا در تمدن ایران و اسلام مفهوم فناوری و یا چیزی شبیه به آن مطرح بوده است یا خیر؟ پاسخ این تحقیق مثبت است و فرضیه نگارنده بر آن است که فارابی برای اولین بار مفهوم فناوری را به صورت علمی مطرح کرده و پیرامون آن نظریه‌پردازی کرده است. در این مقاله تعاریف فناوری مطرح و سپس از رابطه علم و فناوری سخن خواهد رفت و آنگاه به شرح بیان فارابی از علم حیل و نتایج حاصل از آن پرد...