آزادی عقیده، که آزادی دینی یکی از تجلیات بارز آن است، از بنیادی ترین حقوق مدنی و سیاسی است. در طبقه بندی رایج حقوق بشری، حق بر آزادی حقوق بشر قرار «مقوله اول» یا «نسل اول» عقیده در ردیف حقوق موسوم به دارد. اعمال این حق، با عدم مداخله تحدیدی دولت و همچنین دیگر سازمان ها و یا حتی افراد محقق می گردد . البته ذکر این نکته ضرور ی است که تمامی آزادی های مدنی سیاسی در حقوق بشر معاصر، از ماهیتی مطالبه ا...

در معرفت شناسی کلاسیک، شکاکیت در مقابل معرفت قرار داشته و روشهای مختلفی برای پاسخ به شکاکان ارایه می شود. ویتگنشتاین متأخر با تمایز نهادن میان معرفت و یقین رویکرد جدیدی را در نقد شکاکیت مطرح کرده است. او یقین را امری مقدم بر معرفت می داند که ریشه در عمل و نه معرفت دارد. به باور وی صورت ابتدایی بازی زبانی، یقین است که در عین معقولیّت بی نیاز از هرگونه توجیه و دلیل است. به زعم وی برخی از گزاره ها ...

آیة﴿لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ﴾به عنوان یک اصل راهبردی در سرلوحة تعامل نظام مترقّی اسلامبا پیروان دیگر ادیانمطرح و پژوهش پیرامون آن، دررفع بسیاری از ابهام‌های اجرای احکام اسلام راهگشاست. این پژوهش کنکاشی در گسترة کلامی،تفسیری آیة مزبور است که نخست به مفهوم‌شناسی واژه‌های آیه و موارد کاربرد آن در قرآنو آنگاه به تحلیل اقوال مفسّران در مفهوم‌شناسی آیه پرداخته است و بدین نتیجه می‌رسدکه «دین»، باور، خضوع و عقد...

مفهوم شهود را می توان در حوزه های مختلف بررسی کرد؛ از جمله: فلسفه، کلام، اخلاق؛ عرفان و دین. اما شهود به معنای فلسفی نقطه آغازی است برای اثبات واقعیت و سرآغازی است برای تأسیس معرفت های یقینی، چون خود یقینی است. دغدغه ما دراین رساله بررسی شهود با تکیه بر، آراء دو فیلسوف بزرگ اسلامی-شیخ الرئیس و شیخ اشراق و به ویژه تأکید بر اهمیت این بحث نزد شیخ الرئیس ابن سینا و دفاع از ایشان در این زمینه می باش...

حق «آزادی» یکی از حقوق اساسی انسان است که در همه‌ی مکاتب اخلاقی و حقوقی مورد توجه قرار گرفته است. نتیجه‌ی عملی حق آزادی این است که هیچ‌کسی مجاز نیست عقیده‏ای را بر کس دیگری تحمیل کند. این حق در شماری از آیات قرآن نظیر آیه‌ی «لا اکراه فی الدین» مورد تأکید قرار گرفته است. با این‌حال، برخی بر این باورند که حکم «ارتداد» با حق «آزادی عقیده» منافات دارد. نگارنده در این مقاله ضمن برشمردن آیات ناظر به ...

  مشکل استقرا یکی از مسائلی است که فیلسوفان بسیاری برای حل آن کوشیده‌اند. اینکه آیا می‌توان با مشاهده جزئیات به دانش کلی و یقینی دست یافت، مسئله‌ای بوده که در تمام ادوار ذهن فیلسوفان را به خود مشغول داشته است. فارابی نیز در این مسیر گام نهاده و سعی کرده است در ابتدا استقرا را در قالب قیاس بریزد تا بتواند نتیجه حاصل از آن را یقینی کند؛ اما خودش ناکارآمدی آن را در می‌یابد، سپس با تلفیق استقرا و ...

آیات متعددی در قرآن بر این مطلب تصریح دارند که تحمیل عقیده بر دیگران نامطلوب بوده پذیرش دین امری اختیاری است. در مقابل، آیات فراوانی وجود دارد که به قتال با کافران تا فراگیر شدن دین الهی فرمان می‌دهد. از آیات چنین برداشت شده است که قرآن، کفار و به­ویژه مشرکان را بین اسلام و قتل مخیر کرده است. این مطلب، افزون بر آن‌که در تعارض ظاهری با آیات دسته نخست است، خاستگاه شبهاتی قرآنی و دست‌مایه اتهام بر...

 قلمرو صورتهاى گوناگون امنیت فردى در نظام حقوقى قرآن تبیین و تحلیل شده است. از میان صورتهاى گوناگون امنیت، امنیت فردى بسیار پر اهمیت است به گونه‌اى که در روان‌شناسى، حقوق بین‌الملل، آیات و روایات از آن سخن به میان آمده است. از یک سو، در یک تقسیم کلى، در قرآن با دو نوع امنیت روبرو هستیم: 1- امنیت اخروى، که ویژه مؤمنان، صالحان، انفاق کنندگان و... است. 2- امنیت دنیوى، که یک نیاز عمومى معرفى شده و ...

رشد فکری بشر و بلوغ و عقل او مستلزم آزادی وی در اندیشیدن، بیان و رفتار است، انسان باید آزاد باشد تا فکر کند و خود، با چراغ عقل خویش راه را بیاید و عقیده درست را برگزیند. بی شک این آزادی در ذات خویش محدود است، چرا که آزادی بدون قید و شرط چیزی جز هرج و مرج و سلب آزادی دیگران نیست.اکنون پرسش پیش رو این است که آیا در اسلام آزادی عقیده، آزادی بیان و اطلاع رسانی وجود دارد و در صورت وجود، حدود این آزا...

کاوش عقیده مبحثی است که در سال های اخیر مورد توجه دانشگاه ها، دولت ها و سیاستمداران مختلف قرار گرفته است. هدف ما در این تحقیق این است که روش های کاوش عقیده را مورد بررسی عملی و کاربردی قرار داده و یکی از روش های موثر در این زمینه را معرفی نماییم. برای این کار از نرم افزار متلب و سایر نرم افزارهای مربوط به پرازش زبان طبیعی استفاده نمودیم و به نتایج مطلوبی دست یافتیم. کلمات کلیدی: دسته بندی ، و...