سخن گفتن از مفاهیمی چون عقل و عقلانیت مانند بسیاری از مفاهیم دیگر ما را به وادی اختلاف­نظرهای اساسی که گاهی به تشتت منجر می­شوند می­کشاند. چنان­که مفهوم عقلانیت در اثر گذشت زمان، به­عنوان مفهومی تاریخی تلقی گردیده و تعابیر گوناگونی در مورد آن مطرح شده است و در بسیاری از سطوح به­کارگیری مفهوم عقلانیت توأم با گمراهی و ابهام در فهم معنی و مصداق آن بوده است. از سویی نکته قابل توجه این است که تعلیم ...

این نوشتار تحلیلی‌ـ‌نظری با تدوین چارچوبی متشکل از دو مفهوم «مدرنیسم ایرانی» و «عقلانیت خودمدار» به چرایی آسیب­های اجتماعی پرداخته است. مدعای این نوشتار آن است که به دلیل نمود شکل خاصی از مدرنیسم در ایران، نوعی عقلانیت متشکل از عقلانیت ابزاری و فردگرایی مدرن شکل گرفته که با خودمداری تاریخی و تفرد ایرانی عجین شده و نوعی عقلانیت سیاه به‌وجود آورده است که خودمدار، خودشیفته، همه­چیزخواه، رقابت­جو و...

اریک آسلانر" در مقاله حاضر به بحث در این زمینه می‏پردازد که در کل منافع خارجی چه نقشی در سیاست امریکا بازی می‏کنند و سپس از این رهگذر، بررسی دقیق‏تری از آثار گروههای فشار اعراب و اسراییل نیز به عمل می‏آورد. تأکید "آسلانر" به ویژه بر طرق و راههای متعدد مداخله منافع خارجی در سیاست و سیاستگذاری داخلی است. آن چه از نظر وی اهمیت بیشتری دارد، برخی امکانات انتخاباتی است که به حوزه‏های انتخاباتی نسبتا ...

تکثریابی ساخت سیاسی و فعال شدن شکاف‌های اجتماعی باعث شده تا جمهوری اسلامی طی دو دهه گذشته شاهد فرایند تشدیدیابنده‌ای از رقابت‌های انتخاباتی باشد. در کنار تمام کارکردهای مثبت انتخابات در ایران، سویه‌های تاریک این فرایند کمتر شناخته شده است. انتخابات در ایران اغلب باعث افزایش تنازعات درونی ساخت سیاسی، ایجاد انقطاع‌های بسیار شدید در فرایند سیاستگذاری، زمینه‌سازی برای فعال‌سازی و تشدید شکاف‌های...

هدف از پژوهش حاضر، یافتن «مؤثرترین روش تبلیغاتی در شکل‌دهی به رأی مردم» و «مهم‌ترین توانمندی لازم برای نامزدهای انتخاباتی» در جلب آرای عمومی بوده است. دلیل اصلی این امر، اهمیت جایگاه انتخابات در تعیین سرنوشت ملت‌ها و همچنین نقش تلویزیون و مهارت‌های نامزدها در شکل‌دهی به نگرش و رفتار انتخاباتی رأی‌دهندگان است. این پژوهش با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه انجام شده و جامعه آماری آن، دانشجویان دانشگا...

مقوله عقلانیت به همراه موضوعات فراورده آن، از فراخ‌ترین چالشگاه فکری عصر مدرن است. بنا به قول نظریه­پردازان، تمامیِ همِ عقلانیت که از ویژگی­های برجسته دنیای نوین است یر حسن تدبیر حیات استوار است. آن­چه مسلم است بر سر بحث عقلانیت اتفاق آرا وجود نداشته و هر متفکری از ظن خود نوع یا انواعی از آن را یار بی مثل و مانند و تدبیر برای حسن جریان حیات آدمی می­پندارد. از جمله متفکرانی که در مبحث عقلانیت نظری...

موضوع رساله ما بررسی جرائم مربوط به انتخابات جمهوری و مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان و شوراهای اسلامی می باشد. مشکل عمده در موضوع مورد مطالعه، این است که قوانین راجع به انتخابات بعضی اعمال را جرم شناخته اند، بدون اینکه مجازات مشخصی برای آن در نظر بگیرند. بعضی اعمال را که باید جرم شناسی می شناختند، جرم ندانسته اند و اعمالی را نیز که جرم دانسته و برایش مجازات تعیین کرده اند، مجازاتهای پیش بینی ش...

عقلانیت یک موضوع میان رشته ای، بلکه فر ارشته ای و مورد علاقه فیلسوفان، دانشمندان و اصحاب ایدئولوژی های مختلف محسوب می شود. در ادیان بویژه در اسلام، عقلانیت در سه حیطه شناخت، ترجیح و فرایند اجرا مطرح است. در علم نوپای اقتصاد و در شرایط غلبـه دین گریزی بر غرب، عقلانیت به عنوان یک صفت برجسته «انسان اقتصادی» هم معرفی شد. ممکن است تصور شود این کاربرد جدید از عقلانیت، دیگر هیچ شباهتی با عقلانیت اسلام...

در دهه های اخیر، عقلانیت به یکی از موضوعات مهم و بحث انگیز حوز ه های فکری مبدل شده است. فلاسفة متعددی هستند که شأن عقل و عقلانیت انسانی را کم اعتبار کرده و می کنند. پوپر ازجملة کسانی است که به عقل آدمی باور دارند. او برای نشان دادن توانایی عقل، اثبات گرایی و رویکردهای توجیهی را به کلی رد و با طراحی فلسفة علم ابطال گرا، عقلانیت انتقادی را مورد تأیید و تأکید قرار داد. در این مقاله نخست عقلانیت پو...