شناخت فضای صدور روایات معصومان آنچنان اهمیت دارد که گاه بدون در نظر گرفتن آن، به فهمی نادرست و چه بسا گمراه کننده خواهیم رسید به عبارت دیگر در بسیاری از موارد باید بدانیم که معصوم، در هنگام بیان سخن یا انجام عمل خود در چه شرایطی هست یا مخاطب در چه وضعیتی قرار دارد و از این دست مجهولات که باید به آنها پاسخ روشنی داده شود. احادیث امام رضا(علیه السلام) هم از این قاعده مستثنی نیستند و برای شناخت به...

دین حقیقتی واحد و غیر متکثر می باشد و بر خلاف آنچه که پلورالیست های متکثرگرا ادعا کرده اند،در تمام دوران پر فراز و نشیب دعوت انبیاء،یکی بیش نبوده است.این دین هرچند نام های متفاوتی به خودگرفته،اما خواستگاه تعالیم همه ی انبیاء قرار داشته است که در شکل عام آن همان اسلام است.البته حقیقت دین ثابت و اما شرایع متغیر و نامانا بوده اند.این دین و این حقیقت واحد در واپسین سال های عمر پیامبر،به نیابت از هم...

از نظر عرفا رابطة جهان با خدا، در حکم رابطة اشعه نسبت به خورشید است و انبیاء نیز از نوریواحد سرچشمه م یگیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و بهسبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی م یآورد و متناسب با ذهن خود درآن می اندیشد و با دیگری به نزاع برم یخیزد. مولانا نیز انبیاء الهی را نایبان خداوند بر زمین می داندو با بیان تمثیل هایی از وحدت طریق انبیاء سخ...

چکیده   عصمت ائمه اثنی عشر (ع) از سهو و گناه، از موضوعات اختلافی میان شیعه و اهل تسنّن است. در میان مفّسران اهل تسنّن، فخر رازی در تفسیر مفاتیح الغیب، ذیل آیه 59 سوره نساء، با بیانی استدلالی، عصمت اولی‌الامر را به اثبات رسانده، لکن در مورد مصداق آن بر خلاف شیعه امامیه، بر این باور است که مراد از اولی‌الامر نه امامان شیعه (ع) بلکه اهل حلّ و عقد از امّت اسلام است. در حالی که علّامه طباطبایی، ضمن پاسخ ب...

چکیده اندیشمندان مکاتب مختلف اسلامی بر معنای عصمت، کیفیت و شیوه ی برخورداری معصوم از آن اختلاف نظر دارند. این نوشتار به بررسی ریشه ها و علل این اختلاف از دیدگاه سه اندیشمند بزرگ اسلامی قاضی عبدالجبار با گرایش به مکتب معتزلی، امام فخر رازی با گرایش به مکتب اشعری و خواجه نصیرالدین طوسی با گرایش به مکتب شیعه پرداخته است. نگارنده به شیوه ی تحلیلی – توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای و جستجو...

کتاب جامع­ التواریخ اثر خواجه رشید­الدین فضل­ الله همدانی است که نسخه­های نفیسی از آن در اوایل قرن هشتم هجری و در منطقه ربع رشیدی به نگارش درآمده است. بخشی از این کتاب به داستان­های انبیاء اختصاص داشته و نگاره­هایی از آن نیز براساس مبانی نقاشی مکتب تبریز اول به صفحات آن اضافه شده است. روایت این کتاب شباهت­ها و تفاوت­هایی با روایت تاریخ انبیاء در قرآن کریم داشته که شناسایی و تدوین آن­ها مهم­ترین...

در قرآن کریم سرگذشت پیامبران و تلاش آنها برای هدایت اقوامی که به سوی آنها فرستاده شده بودند، به صورت مکرر ذکر شده است. در این کتاب آسمانی یکی از مسائل پرتکرار، برخورد اقوام انبیاء با ایشان است که این رفتارها خالی از اهانت به انبیاء و فرستادگان الهی نبوده است. این آیات نشان می‌دهد که اهانت به انبیاء‌ الهی در امت‌های سابق مسأله‌ای فراگیر بوده و هیچ رسول و نبی‌ای از این رفتار ناشایست قوم خود آسوده...

یحیی محمد در «مشکلة‌الحدیث» بر اساس دلایلی مانند شیو? اصحاب ائمّ? متأخّر(ع) در برخورد با مسأل? امامت، شکل‌گیری فرقه‌های گوناگون شیعی، حیرت و اختلاف شیعه در امامت امام بعد در هر دوره، عدم عرض? کتاب کافی به نوّاب اربعه و برداشت عدم اعتقاد به علم و عصمت ائمّه(ع) با توجه به دیدگاه خاص مکتب قم دربار? غلو، به انکار علم و عصمت ائمّه(ع) پرداخته است که البته ادعای او خالی از اعتبار است؛ زیرا وضعیت سیاسی و اج...

مفسران با تصور ناسازگاری میان نافرمانی آدم (ع) و عصمت وی، آیات مربوط را به شکل‌های گوناگون و گاه متضاد تأویل کرده‌اند. اغلب با پیش‌فرض پیامبر نبودن وی در بهشت و ناسازگاری عصمت با گناه پیش از نبوت وارد بحث شده‌اند. نگارنده با هدف نقد جامع دیدگاه مفسران درباره ماهیت نهی از شجره ممنوعه و نافرمانی آدم(ع)، می‌کوشد ضمن اثبات تحریمی بودن نهی از شجره ممنوعه، با توجه به شرایط استثنائی آدم در بهشت، این د...

در این نوشتار، روایات عصمت که در کُتُب معتبر حدیثی شیعه، همچون «الکافی، معانی‌الأخبار، الخصال و کفایةالأثر» وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته است و مشخّص شده که مهم‌ترین مستند عصمت امامان (ع)، وجود نصوص قرآنی و روایاتی است که در میان امامیّه بر آنها اتّفاق نظر وجود دارد. هدف اصلی مقالة حاضر بررسی روایاتی است که لفظ «عصمت» در آنها به کار رفته است و با بررسی انجام گرفته، این روایات حدوداً 47 ...