هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل ایدئولوژی دولت در عصر پهلوی دوم است، این که این ایدئولوژی از کدام بنیادها و عناصر اساسی شکل گرفت و کارکردهای بنیادین آن تا چه حد در زمینۀ بازآفرینی مشروعیت حکومت از توفیق برخوردار بود. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه ای، موضوع را مورد بررسی قرار داده است. یافته ها و نتایج: یافته ها نشان می دهد که در دهۀ چهل و پنجاه، حکومت، ...

این مقاله درصدد بررسی مسئله تریاک در جامعه ایران عصر پهلوی است. اعتیاد به تریاک که در این دوره خود به معضلی بزرگ تبدیل شد، میراثی از دوران صفویه و قاجار بود. از اواخر دوره صفویه تولید و مصرف تریاک در جامعه افزایش یافت و در دوره قاجار و پهلوی، تجارت آن  نقشی مهم در اقتصاد کشور ایفا کرد. افزایش تولید و تجارت تریاک به منظور عرضه به بازارهای جهانی در عصر قاجار و انتقال فزاینده این روند به دوره پهلو...

هدف: هدف این پژوهش بررسی اشکال مالکیت ارضی در سیستان، از دوره صفوی تا پهلوی دوم است.  فرضیه تحقیق: مالکیت در سیستان تحت تاثیر جریانات سیاسی و حکومتی قرار داشته است. روش پژوهش: این پژوهش با شیوه کتابخانه­ای و روش توصیفی – تحلیلی به تبیین انواع مالکیت ها در سیستان، با تکیه بر گزارش­ها و اسناد تاریخی و نتایج مترتب بر آن پرداخته است.  یافته ها و نتایج: نتایج به­دست آمده نشان می دهد در سیستان دوره ص...

دربارۀ مواجهۀ جامعۀ ایران با پدیدۀ حجاب (به‌خصوص حجاب زنانه)، دو دیدگاه به‌ظاهر متفاوت وجود دارد؛ اول مقاومت مردم در برابر بی‏حجابی اجباری (کشف حجاب) در دورۀ رضاخان پهلوی و دوم مطابق با برخی از دیدگاه‌ها، واکنش به حجاب اجباری یا قانون حجاب در دورۀ جمهوری اسلامی. در دورۀ اول، در ذیل سیاست‏های «تجدد آمرانۀ» غربی، بی‏حجابی و در دورۀ دوم حجاب امری تحمیلی محسوب می‏شود. بین این دو دوره، حکومت 37 سالۀ...

مطالعه تاریخ ادبیات عصر مشروطه و نقد و بررسی اثار شاعران و نویسندگان آن عصر در روشن شدن آن بخش از تاریخ که دچار پراکندگی و تشتت است ، حائز اهمیت است . تبیین و تحلیل بازتاب افکار و رخداد های سیاسی و تحولات مهم سده ی 14 خورشیدی در ماندگار ترین نمود های ادبیات یعنی سروده ها, تصانیف ،تالیفات و انواع دیگر محصولات ادبی ،خلا نسبتا بزرگی از تاریخ را پر خواهد کرد. پژوهش حاظربر اساس جریان شناسی و سیر تا...

چکیده: سیاست‌ها و مصوبات اقتصادی مجالس دورة پهلوی اول برآیند بحران‌های اقتصادی ایران در عصر قاجار بود که فعالیت اصناف و تجار را به شدت تحت تأثیر قرار داده و این طیف را به سوی  تقابل با حکومت مذکور سوق داده بود. اگر چه مصوبات مزبور در راستای حل معضلات حاکم بر فعالیت‌های اقتصادی عصر، مطرح و اجرا می‌گردید اما به نسبت دامنة تأثیرات و فرآیند اجرا، می‌توانست به اعتراض و موضع گیری گروه‌هایی از اصناف و...

در این مقاله ابتدا غزل اجتماعی تعریف گردیده و سپس سبک غزلیات اجتماعی دوره مشروطه، پهلوی اول و دوم بررسی و مقایسه شده است. بیشتر غزلیات اجتماعی دوره مشروطه، پهلوی اول و دوم در سطح زبانی با اوزان متوسط خفیف و متوسط ثقیل -که اوزانی جویباری و حزن آور است- سروده شده است. بیشترِ غزلیات مردّف و ردیف ها بیشتر پویاست(فعلی). همچنین آرایه های لفظی مانند جناس، سجع، تکرار واژه و واج در این غزلیات به کار رفته ...

تعدد و تکثر نهاد های اطلاعاتی و مراجع نظارتی، از مهم ترین ویژگی های حکومت پهلوی دوم بود که این امر از ترس و نگرانی وی از بروز مخالفت­ های داخلی نشأت می­گرفت. بازرسی شاهنشاهی به عنوان یک سازمان اطلاعاتی- امنیتی در نتیجه شرایط داخلی کشور در سال های پس از کودتای 28 مرداد 1332ش. در اواخر دهۀ سی ایجاد شده و با یک وقفه چند ساله و تأسیس مجدد در 1347ش. تا آخر عمر رژیم پهلوی برقرار بود. حیات این سازمان ...

هدف: پژوهش حاضر، به تبیین تجارت خارجی خراسان در دورۀ پهلوی اول پرداخته است. بررسی وضعیت صادرات و واردات خراسان و تحلیل شکوائیه­های ارسالی تجار به مجلس شورای ملی و نیز واکاوی عوامل مؤثر در تجارت خارجی خراسان هدف این پژوهش است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با تکیه بر اسناد مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران و آرشیو مرکز اسناد مجلس شورای ملی و با روش توصیفی– تحلیلی نگاشته شده است. یافته­های پژوهش: نو...

در مقاله حاضر، ذهنیت های گوناگون بینندگان سریال «کلاه پهلوی» درباره این سریال مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه که با روش کیو انجام شده است، 24 نفر از بینندگان سریال «کلاه پهلوی» مشارکت داشته اند و در نهایت، سه ذهنیت در این خصوص به دست آمده است. برای توصیف این سه ذهنیت از 43 جمله کمک گرفته شده است که نگاه های مختلف را نسبت به سریال «کلاه پهلوی» از دیدگاه بینندگان آن نشان می دهند. ذهنیت ه...