علمای شیعه در عصر مشروطه و انگاره سلطه غرب دکتر ناصر جمالزاده چکیده: مقاله حاضر یک مطالعه بین رشته ای در زمینه فرهنگ و سیاست است که با استفاده از مفهوم انگاره (image ) در رشته فرهنگ و ارتباطات و پیوند آن با سیاست سعی دارد با استناد به مکتوبات سیاسی زمان مشروطیت و تحلیل محتوای آنها، تصویر ذهنی علمای شیعه از نظامهای غربی و حکومت و جامعه ای که در آن زندگی می کردند نشان دهد. بیم از سلطه غرب ...

در تاریخ معاصر ایران توسعه نیافتگی سیاسی با فراز و فرود همراه بوده است.گاهی به توسعه سیاسی نزدیک شده و زمانی دیگر از آن دور شده ایم. در باب توسعه نیافتگی سیاسی جامعه ایران دو رویکرد وجود دارد. رویکرد اول معطوف به عامل خارجی است که توسعه نیافتگی سیاسی را بر اساس نظریه استعمار و امپرپالیسم، توطئه و زیاده خواهی بیگانگان توضیح می دهد. رویکرد دوم معطوف به عامل داخلی است که ریشه توسعه نیافتگی سیاسی ر...

مجدالاسلام کرمانی روحانی روشنفکر و روزنامه نگار برجستة عصر مشروطه بود که عمرش را در راه خدمت به وطن سپری کرد. وی با نوشتن مقالات متعدد در روزنامه ها به خصوص جریدة ادب به مبارزه با حکومت استبدادی قاجاریه پرداخت و حتی به تبعید در کلات محکوم شد؛ ولی بعد از پیروزی مشروطه خواهان و برپایی حکومت جدید چهار روزنامة: ندای وطن، الجمال، کشکول و محاکمات را در جهت تمجید از مشروطه و مذمت استبداد منتشر کرد. می...

چکیده نهضت مشروطیت ایران نقطۀ عطف و عصر نوینی در فرایند کلی اندیشۀ سیاسی شیعه به شمار می آید. این برهۀ تاریخی آغازگر نخستین رویارویی عمیق بین اسلام و غرب در ایران جدید است. در این دوره، طرح مفاهیم و پرسش های تازه در پهنۀ ایستار های پیشین و سنتی علمای شیعه، اندیشه و ادبیات سیاسی شیعه را وارد مرحله ای از بازشناسی، بازپروری، و پاسخ گویی به شرایط و دگرگونی های نو نمود. از همین رهگذر، این واقعه به ...

شاهنامۀ فردوسی همواره به صورت یک جریان فرخندۀ فرهنگی و ادبی تا امروز ادامه و استمرار داشته است و به عنوان یک منبع ارزشمند از عناصر اسطوره‌ای و حماسی ایران، بر آثار حماسی پس از خود به ویژه حماسه‌های مذهبی تأثیر فراوان گذاشته است. حماسه‌های مذهبی پس از زوال حماسه‌های ملّی آغاز می‌شوند. در دورۀ قاجار به دلیل نهضت بازگشت ادبی و وقوع انقلاب مشروطه و تحوّلات آن، حماسه‌های فراوانی با موضوع عاشورا ...

عارف قزوینی و فرخی یزدی دو تن از چهره های شعری دورة مشروطه اند که زندگی شان با حوادث و رخدادهای عصر خویش پیوند خورده است. آن ها با سلاح شعرشان علیه بیدادگری ها و ظلم و ستم های روزگار به مبارزه برمی خیزند. از همان آغاز، طرف داری و حمایت خود را از نهضت مشروطه اعلام و در سروده هایشان منعکس می کنند. بعد از استقرار مشروطیت نیز، به مبارزة خود با عوامل استبداد داخلی و استعمار خارجی ادامه می دهند و در ...

ایران در دوره جدید، دو تحول اساسی را به خود دیده است: انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی. این دو تحول بنیادین که می توان آنها را محصول ورود ایران به دوران جدید خواند، از نظر ماهیت و اهداف تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند که مهمترین آن اتخاذ رویکرد اصلاح طلبانه قبل از انقلاب مشروطه و شکل گیری گفتمان انقلابی قبل از وقوع انقلاب اسلامی بوده است. گفتمان انقلابی با هدف دگرگونی در وضعیت موجود و به عنوان گفت...

تقسیم‌بندی تاریخ ایران باستان تا پیش از نیمة نخست عصر قاجار اغلب در چارچوب شاهنامه یا روایات دساتیری قرار می‌گرفت. ترجمة متون تاریخی در کنار ظهور نگاه انتقادی، به علاوة کشفیات باستان‌شناسی و رمزگشایی خطوط باستانی در عصر قاجار پیش‌فرض‌های پیشین دربارة تاریخ باستانی ایران را دگرگون کرد. آن فعالیت‌ها و پژوهش‌های علمی در زمینة تاریخ همراه با نگاه ملی‌ای که در انقلاب مشروطه برجسته شد، لزوم نگارش...

چکیده: تحول عمده و اساسی در زمینه نوگرایی ادبی و هنری زبان فارسی با آغاز قرن چهاردهم و شکل گیری انقلاب مشروطه به وجود آمد و برای آنکه بدانیم این جریان نوگرایی در ادبیات و هنر دارای چه ویژگی هایی است، لازم است به مطالعه زندگی و آثار هنرمندان این عصر بپردازیم تا بدانیم اکنون کجا هستیم و بر چه تجربیاتی تکیه زده ایم. پیدایش این تحول تحت تأثیر گرایش های جدید، دیدگاه های تازه و اندیشه های نو در خا...

یکی از مهمترین مولفه‌های توسعه سیاسی، کارایی و کارآمدی دستگاه های حکومتی در سطوح ایالتی یا استانی دولت ها می باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش حکومت های محلی در فرآیند توسعه سیاسی با تأکید بر ایران می­باشد. روش پژوهش در این مقاله تبیینی و گردآوری اطلاعات با استفاده از ابزار کتابخانه­ای و منابع اینترنتی انجام شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که در ایران معاصر حکومت‌های محلی سابقه ...