جایگاه حس و عقل در معرفت شناسی، از مهمترین مسائل این علم بشمار می رود. فلاسفه از دیر باز به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به این بحثها اشاره کرده اند. از کهن ترین آثار فلسفی تا تلاش های فیلسوفان معاصر، شاهد اهتمام ایشان به بحث حس و عقل و معرفت شناسی هستیم. در این پژوهش از میان فلاسفه مسلمان، ابن سینا از قدمای مشائی و طباطبایی از متاخرین صدرایی برگزیده شده اند تا آراء آنها درباره جایگاه حس و عقل در...

نوشتار حاضر جهت تبیین ارتباط قوای نفس با یکدیگر و با نفس و همچنین ارتباط نفس با بدن بر اساس دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا تدوین یافته است. در باب ارتباط قوا با یکدیگر، اختلاف چندانی بین دو فیلسوف مشاهده نمی شود، مگر در مسأله ارتباط عقل با وهم.همچنین از دو محور عمده رابطه نفس و قوا، یعنی فاعلیت نفس و قوا و وحدت یا تعدد وجود آن ها، شیخ?الرئیس و صدرالمتألهین با تفاوتی مبنایی، نفس را فاعل جمیع افعال اع...

علم بودن یک علم مرهون انسجام مسائل و انسجام مسائل در گرو عاملی وحدت آفرین است؛ اغلب حکما این عامل را موضوع علم می خوانند و موضوع را ملام تمایز علوم از یکدیگر دانسته اند. موضوع فلسفه یکی از مباحث مهم و کلیدی فلسفه می باشد؛ به طوری که با تعیین موضوع فلسفه، حوزه فعالیت این علم و چگونگی مسائل آن شخص می شود. پرسش از چیستی فلسفه، متعلق به حوزه علم شناسی است. موضوع هر علم چیزی است که در آن از عوارض ذا...

ترجمه ی کتاب های علمی از جمله عوامل دستیابی به پژوهش های محققان است که این مهم، موجبات گسترش علوم و انتقال آن به دیگر ملت ها و تعالی علمی، معنوی و اجتماعی آنان را فراهم می سازد. ترجمه ی آثار دیگران، دری از درهای معرفت، به حوزه هایی است که دیگران زحمت رفتن آن راه را کشیده اند. در این راستا ترجمه ی صحیح کتاب النحو الوافی، که در حوزه قواعد صرف و نحو عربی توسط عباس حسن تألیف شده است، می تواند پاسخ ...

هویت نویسندگان رسائل اخوان الصفا تاکنوندر پردۀ ابهام مانده و میان محققان، بحث و گمان‌هایی در باب انتساب آنان به فرق و مذاهب، به ویژه اسماعیلیه جریان داشته است. از دیرباز اسماعیلیه بر این باور بوده‌اند که رسائل نوشتۀ یکی از پیشوایان این گروه به نام احمد بن عبدالله بن محمد بن اسماعیل است. همچنین در دوران معاصر، برخی خاورشناسان و نیز محققان اسماعیلی مذهب، اخوان و رسائل را به اسماعیلیه منسوب کرده‌ا...

چکیده پژوهش حاضر، درصدد است با بررسی نامه‌ی طاهر به فرزندش عبدالله، دیدگاه وی را دربار‌ه‌ی حکومت، رعیت، و رابطه‌ی متقابل آنها تبیین، و آئین حکمرانی در دوره طاهریان را مشخص کند. نتایج تحقیق، مشخص می‌کند نظام مطرح شده در این نامه، از فرهنگِ حکمرانی دلالت می‌کند که در مقایسه با دولت‌های نوین، بسیاری از کارکردهای امروزین آن را در بر‌می‌گیرد. در بررسی عملکرد امرای طاهری، می‌توان آن را دستورالعمل مکت...

دراین رساله آراء و نظریات ابن سینا درباره ذاتی و عرضی در باب برهان و ایساغوجی بطور مشروح بیان گردیده و علاوه براین در مبحث "ذاتی باب برهان " سخنان صدرالمتالهین (ره) در دفاع از شیخ الرئیس ذکر شده، و نیز نظریه مرحوم علامه طباطبائی دربارهء "ذاتی باب برهان" مورد نقد و بررسی قرارگرفته است . در مقدمهء رسالهء مزبور به تاریخچه پیدایش منطق و تطورات آن تا زمان ابن سینا بطور خلاصه پرداخته شده است .