شخص‌وارگی به‌معنای بهره‌مندی از صفاتی چون آگاهی، اراده، حیات، قدرت، خیرخواهی و قابلیت تخاطب است و متون مقدس ادیان ابراهیمی چنین صفاتی را به خداوند نسبت می‌دهند. نحلۀ «الهیات گشوده» راه طی‌شده در الهیات کلاسیک مسیحی برای توصیف حقیقت الوهی را ناسازگار با کتاب مقدس می‌داند. این نحله به بازاندیشی در اوصاف الهی پرداخته، به بازتعریف اطلاق، بساطت و کمال مطلق الهی دست می‌یازد. اما علامه طباطبایی در برا...

در مقاله حاضر به مقایسه تطبیقی مراحل تکامل جنین انسان از دیدگاه قرآن، حدیث و علم جنین شناسی پرداخته شده است. مراحل اساسی تکامل جنین از مرحلۀ نطفه امشاج تا مرحله علقه، مضغه، عظام و لحم (که قرآن کریم این نام های علمی را به آن ها داده) در واقع با شکل و خصوصیات میکروسکپی آن ها مطابقت دارد. با توجه به اینکه در طول همه این مراحل جنین از چند میلی متر تجاوز نمی کند، علم جنین شناسی که در نیمه دوم قرن بی...

معرفت به واجب تعالی از برترین معرفت های انسانی است. نحوه این معرفت، همواره مورد توجه و بحث بوده است.معرفت حصولی،یکی از دو نوع معرفت است که از طریق مفاهیم ذهنی ،آگاهی به اشیاء حاصل می شود.درحکمت متعالیه معرفت به اشیاء براساس معیارهائی چون رابطه وجودی میان دوشی،معلول بودن مدرَک  و مرتبه وجودی آن پدید می آید. پرسش اساسی این است که  انطباق این معیارها بر معرفت حصولی به واجب تعالی چگونه است؟ ملا صدرا...

این مقاله درصدد واکاوی برداشت‌های قایلان به الهیات سلبی در مواجهه با روایات امام علی7 در باره صفات الهی است. در تفسیر این روایات، سه دیدگاه مشاهده می‌شود؛ سه گروه، با نگرش وجودشناسی صفات به تفسیر این روایات پرداخته‏اند: گروهی این صفات را ناظر به صفات مخلوقی دانسته‏اند؛ گروه دوم، وجود هر گونه صفتی را برای حق تعالی منکر شده‌اند و گروه سوم، صفات را به صفات ذات و زاید بر ذات تقسیم کرده و قایل به نف...

واجب الوجود در ذات خویش، متصف به صفات متعدد ذاتی و حقیقی است. از سوی دیگر، واجب الوجود شیئی بسیط و در نهایت صرافت است. از دیدگاه صدرالمتألهین، جمع بین صفات متکثر و بساطت ذات حق تعالی، با تکیه بر قاعدۀ بساطت ذات وجود در عین تشکیک مراتب آن، صورت می پذیرد. دیدگاه خاصِ ارائه شده از سوی صدرالمتألهین در مورد صفات، سبب ارائة ویژگی هایی خاص از سوی وی در مورد صفات الهی می شود. هدف این پژوهش، تبیین این وی...

می توان سوگندهای باری تعالی را در قرآن کریم دارای دو فایده مهم دانست یکی تأکید روی مطلبی بسیار مهم که اعتقاد و توجه بدان از مسائل مهم و اساسی جهان بینی بشر است و بدون آن هدف و برنامه ای صحیح برای رسیدن بدان هدف، حاصل نمی شود و دیگر بیان عظمت مقسم به یعنی چیزی است که بدان سوگند یاد شده است زیرا هیچ کس به موجودات کم ارزش و بی اهمیت سوگند یاد نمی کند در این مقاله کوشیده ایم سوگندهای قرآنی را مورد ...

بحث از نحوه ی فاعلیت اجسام و اینکه آیا یک جسم می تواند علت ایجادی برای جسم دیگر باشد، با توجه به نمونه های عینی که از آن سراغ داریم، و هم چنین بحث از اینکه آیا آثار صادر از اجسام معلل به غایت هست یا نه؟ مسائلی هستند که به دلیل ارتباطشان با فاعلیت باری تعالی، همواره مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده است و هریک از آنها با استفاده از مبانی خاص شان به نظریه پردازی در این زمینه پرداخته اند. ما در این ...

بحث صفات الاهی یکی از مباحث دامنه‌دار در تاریخ تفکر اسلامی است. الاهیدانان مسلمان برای فهم بهتر صفات الاهی آن را به اعتبارات مختلف تقسیم کرده‌اند. یکی از آنها تقسیم صفات به ذاتی و فعلی است. تأمل در صفات فعلی ما را به این نکته رهنمون می‌کند که صفات فعلی دو قسم‌اند؛ یک دسته صفاتی که به واسطه اضافه فعلی به خدای تعالی، بر او حمل می‌شوند؛ مانند محیی، خالق، رازق، و ...؛ اما دسته دیگری که به صفات فعلی...

مسئله ی علم یکی از صفات واجب تعالی و یکی از مهمترین مسائل فلسفی و کلامی است که در آثار تمامی فلاسفه و متکلمان جایگاه ویژه ای دارد. بعضی از فلاسفه و متکلمان به طور مطلق علم را از ذات واجب تعالی نفی می کنند، و برخی دیگر علم را برای ذات او اثبات می کنند لکن بین آنها اختلافاتی وجود دارد. برخی قائل شده اند واجب تعالی تنها عالم به ذات خود است و عالم به غیر نیست. اما بیشتر قائلند که واجب تعالی عالم به...

مسئله ی علم یکی از صفات واجب تعالی و یکی از مهمترین مسائل فلسفی و کلامی است که در آثار تمامی فلاسفه و متکلمان جایگاه ویژه ای دارد. بعضی از فلاسفه و متکلمان به طور مطلق علم را از ذات واجب تعالی نفی می کنند، و برخی دیگر علم را برای ذات او اثبات می کنند لکن بین آنها اختلافاتی وجود دارد. برخی قائل شده اند واجب تعالی تنها عالم به ذات خود است و عالم به غیر نیست. اما بیشتر قائلند که واجب تعالی عالم به...