نوشتار حاضر درصدد بررسی مقام و جایگاه تخیل در فلسفۀ سیاسی اسلامی با تأکید بر مهم‌ترین فیلسوف سیاسی جهان اسلام ابونصر فارابی است. عمدۀ مورخان فلسفه، تاریخ فلسفۀ سیاسی را از منظر عقل و مباحث وابسته به آن طرح نموده‌اند و نسبت به جایگاه تخیل در فلسفۀ سیاسی غافل بوده‌اند. سرچشمۀ این بی‌توجهی به جایگاه تخیل را باید در اندیشه‌های بنیانگذاران فلسفه در یونان باستان جستجو کرد. در فلسفۀ یونانی، تخیل در مر...

این مقاله در پی تبیین این مسئله است که قابلیت‌ها و فرصت‌های نظریه‌پردازی اسلامی- ایرانی روابط بین‌الملل در ایران کدامند؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا «قابلیت‌ها» و «فرصت‌ها»ی موجود مورد تبیین قرار گرفته‌ و هدف از «نظریه‌پردازی» روشن شده است. قابلیت‌های نظریه‌پردازی ابتدا به دو دستۀ قابلیت‌های نظری تاریخی و قابلیت‌های نظری عملی روزآمد تقسیم شده‌اند. قابلیت‌های نظری تاریخی عبارتند از: 1. آموز...

«چلّه‌نشینی» یکی از آداب ویژه، برای ارتباط خاصّ با حقیقت یگانه است که با جلوه‌های مشترک و گاه متفاوتی در فرهنگ‌ها و مکاتب عقیدتی و مسلکی در ایران و بخش‌هایی از اروپا و شرق آسیا ظهور و بروز یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بازکاوی چلّه و چّله‌نشینی در عرفان شرقی و به‌ویژه عرفان اسلامی است؛ در این راستا به بن‌مایه‌های اجتماعی و تاریخی و ساختارهای فردی و سازمانی آن توجه شده است. ریشۀ «چلّه‌نشینی» را گونه‌...

نوشتن کلمات مقدس و مورد احترام در یک متن، در سفیدی صدر یا حاشی? سمت راست اسناد، سنّتی کهن در سندنویسی دور? اسلامی ایران است. زمان پیدایش، سیر تحول، نوع کلمات و نام این سنّت، موضوع اصلی مقال? حاضر است. ریشه های غیر ایرانی و تأثیر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی بر آن و سبکهای مختلف این سنّت از دیگر نکاتی است که در این مقاله بدان پرداخته می شود. - واژه های کلیدی: ممتازنویسی، سندشناسی، فرهنگ مغولی، سنّت های ...

شهر امروز محصول تفکر خودبنیادی نفس انسانی می باشد که دیدش نسب به عالم و خدا و انسان عوض شده است و سعی در یکسان سازی همه ساکنین شهر با مدرنیزم و ابزار خود، توسعه دارد خروجی این شهر بحران های متعدد انسانی و محیطی مانند بی عدالتی، شتاب، مشکلات زیست محیطی، اسراف و شهرسازی غیر بومی می باشد، بنابراین بحران شهر امروز محصول ایدئولوژی انسانی بریده شده از خدا می باشد که روح شیطانی خود را در غالب اومانی...

بعد از شکل‌گیری حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گسترش قلمرو آن به سراسر جزیرة العرب و سپس به مناطق مهم تحت سلطه دو امپراتوری روم شرقی و ایران ساسانی، ایجاد و توسعه تشکیلات اداری و مالی منسجم و گسترده ضروری بود. به گواه اطلاعات مندرج در منابع تاریخی، میراث دیوانی ایرانی از طریق دبیران ایرانی بیش از میراث رومی وارد دیوانسالاری اسلامی شد. مسأله اصلی مقاله این است که زمینه‌ها و عوامل...

شهر تجلی‌گاه ارزش‌ها و فرهنگ‌های انسانی بوده و بخشی از این ارزش‌ها به‌صورت مناظر و سیماهای فرهنگی در ساخت شهرها آشکار می‌شود. در جهان‌بینی اسلامی، فرهنگ مشتمل بر نظام اعتقادات، ارزش‌ها، اخلاقیات و رفتارها بوده و منبعث از وحی و جهت دهنده به جامعه اسلامی است. فرهنگ ایرانی اسلامی همان فرهنگ متعالی اسلامی است که در روح و کالبد فرهنگ ایران‌زمین دمیده شده و متناسب با تاریخ، جغرافیا، مذهب و زبان در چن...

واژه «شهر اسلامی»، سابقه تاریخی و علمی گسترده و طولانی دارد. تحقیقات فراوانی در این زمینه به ویژه از سوی شرق شناسان غربی صورت پذیرفته است. علت اصلی همه آن مطالعات به تفاوت­های موجود بین شهرهای غربی و شهرهای واقع در سرزمین­های اسلامی برمی­گردد. شرایط اجتماعی و اقتصادی شهر اسلامی و ساخت کالبدی متأثر از آن شرایط از جمله بنیادی­ترین تضادهایی هستند که در شهر اسلامی و شهرهای هم عصر آن در دنیای غرب به...

در این پژوهش که مبتنی بر روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی ـ تحلیلی است، پس از ارائه سنجه های الگو از منظر امام خامنه ای و با بهره گیری از تکنیک دلفی، الگوی پژوهش ترسیم شد و در نهایت این نتیجه حاصل شد که الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از حیث سخت افزاری و نهادی با قوامیت سنجه های: کلان اربعه و محتوایی تسعه، در قامت اصولی فطری و در مقامی ثبوتی است؛ و در سطح نرم افزاری و تحلیلی در تمامی حوزه های علوم...

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سال 1374 به منظور ایجاد تمرکز و هماهنگی در فعالیت های فرهنگی خارج از کشور تشکیل شد. اهداف این سازمان را می توان گسترش فرهنگ اسلامی ـ ایرانی در سطح جهان و توسعه مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها بیان کرد. از سوی دیگر، امروزه شاهد بروز خشونت ها، منازعات، و جنگ های متعدد ازجمله منازعات فرقه ای ـ مذهبی در نظام بین الملل هستیم. برخی معتقدند که با تأک...