این رساله ، پژوهشی است ، پیرامون «سیمای جامعه ، مشاغل و مناصب درباری در مثنوی معنوی» و تاثیر پذیری «مولانا جلال الدّین بلخی» از جامعه ی خود ، که تلاش شده ، نگرش وی را در مثنوی نسبت به آنها مطرح نماید . این رساله به ما خواهد گفت که:« بسیاری از مناصب و مشاغل مثنوی نماد چه ویژگیهای انسانی- اخلاقی قرار گرفته اند و عرفان مولوی از پرداختن بدانها چه هدفی را دنبال می کر ده است.» همچنین در می یابیم، منا...

سگبانی، از مشاغل درباری دولت های مسلمان ایرانی و عثمانی، جایگاه ویژه ای در امور مربوط به شکارداشته است. این شغل در نظام دیوان سالاری عثمانی– نسبت به تشکیلات اداری سایر حکومت ها-برجسته تر شده و از جهت وظایف و اهمیت دگرگونی های بسیاری است. شرایط حاکم بر دیوانسالاریعثمانی، سگبانان را ناگزیر می کرد که به صورت فرعی به نظامی گری نیز بپردازند. به مرور زمان، وظایفدرباری سگبانان به فراموشی سپرده شد و آن...

دربار به معنی بارگاه پادشاهان و امراست کسی که در رأس این جایگاه قرار دارد، شاه بود. از حقوقی کاملاً نامحدود و مستقل برخوردار بود. یک قدرت مقدس آمیخته به احترام هم نزد مردم دارد. مهمترین مقام بعداز شاه، وزیر است که نقش و جایگاه وزیر برای سلاطین ایران حیاتی و گره گشا بود. بعداز وزیر، زنانی بودند که در دربار عنوان و نفوذ داشتند و می توانستند در تصمیم گیری ها تأثیرگذار باشند. زنان درباری که از بستگا...

مطالعات و پژوهش ها در حوزه ی هنر و علوم اجتماعی به ویژه در دهه های گذشته اقوام و فرهنگ های مختلف را بیش از پیش به هم نزدیک کرده است. در این راستا یکی از رشته های مهم هنرهای تجسمی که از جمله هنرهای اصیل و پرقدمت ایران محسوب می شود و در حوزه ی تاریخ اجتماعی به مانند سفرنامه ها، پاسخگوی بسیاری از پرسش ها می باشد، نگارگری است. نگارگری در دوره ی شاه طهماسب نه تنها در حوزه ی تاریخ اجتماعی دارای اطلاع...

زنان یزدی در فرهنگ ایرانی به ویژه پس از اسلام خاصه در قرن‌های هفتم تا نهم هجری قمری، به عنوان بخش مؤثر جامعه اسلامی یزد شناخته می‌شوند. نقش آنان در تحول کیفی معماری این شهر، به خصوص دوران حکومت ایلخانی تا تیموری (قرن‌های هفتم تا نهم) چشمگیر بوده و این امر به خوبی در آثار معماری بر جای مانده از آن دوران، مشخص است. ازآنجا که تاریخ‌نگاری ایران به نقش مؤثر زنان در کنار مردان درباری در زمینه تاریخ م...

تحلیل سبکی آثار زنانه با ابزارهای دقیق زبان­شناسی برای دست­یابی به مشخصه­های نثر زنان و درنهایت نقد علمیِ این آثار، از اهداف مهم سبک­شناسی زنانه است. این مقاله سعی دارد با مطالعۀ سبک­شناختی خاطرات تاج­السلطنه که یکی از آثار مهم نثر زنانۀ درباری در دورۀ قاجار است، ویژگی­های زنانۀ این اثر را شناسایی کند. نشانداری واژگان، کاربرد فراوانِ صورت­های بیانگر زبان همچون صفت و قید، صورت های مبهم و غیرصریح ز...

در این مقاله سعی¬شده، نمود عادت¬واره¬های اجتماعی در زبان تشبیهات سید حسن غزنوی نشان داده شود. برای نیل به این هدف، با بهره¬گیری از روش کمی، نخست نمودارهایی دال بر تصویر کلی زبان تشبیهات سید حسن غزنوی، ترسیم¬شده¬است تا تفکر غالب آن کشف و تأثیر این تفکر در بسامد زبان تشبیهات او نشان داده¬شود سپس تأثیر عادت¬واره¬های اجتماعی بر ذهن این شاعر و بالتبع تجلی آنها در زبان او مورد بررسی واقع شده¬است. نتی...

آموزه­های  اعتقادی قضا و قدر و جبر و اختیار به دلیل پیچیدگی­هایی که دارند، در طول تاریخ بارها به دلایل گوناگون، مورد سوء استفاده افراد و گروه های مختلف قرار گرفته­اند. یکی از آرای رایج در دوره بنی امیه، جبرگرایی است که در سخنان و نامه­ های حکومتی آن دوران، به روشنی دیده می­شود. مقاله حاضر، توسعه نظریه جبر را با تأکید بر تأثیر طرفداران و موافقان بنی امیه بررسی  می­کند. این مقاله می­کوشد نقش قشره...

چه بسا مردمانی در این عهد اتم و برق و کمپیوتر،گوش فرا می دهند به آنچه مرادشان می گوید!آن مردمان می توانند خانم ریگان باشند،یا خانم نهرو؛برژنف باشند یا سلطان برنئو! این، همان است که تاریخ ما و دیگر ملل، مشحون از آن است؛ هیچ فرقی نمی-توان از این بابت میان آن ماهیگیر دیلمی که برای تعبیر خوابش سراغ شخصی رفت که«دعوی علم نجوم و تعبیر خواب کردی» و و برژنف که یک راهب روستایی را مراد خود می دانست قائل...

ایلخانی و ایل بیگی دو منصب عالیه و مهم در نظام خان سالاری جامعه بختیاری بوده اند. ایلخان در جامعه بختیاری بالاترین مقام ایلی را داشته و پس از او، این ایل بیگ بود که همانند معاون یا دستیار او عمل می کرد. جامعه بختیاری به طور رسمی از دوره ناصرالدین شاه قاجار اتحادیه ایلی تشکیل داد و طی فرمان ناصرالدین شاه ایلخانی به نام حسینقلی خان دورکی در رأس آن قرار گرفت. اما خوانین بختیاری، برای رسیدن به مقام...