عنوان شعر، حکم شناسنامه‌‌ی شعر را دارد که برای بررسی و سخن گفتن در مورد یک شعر میان منتقدان و دیگر افراد مهم محسوب می‌شود. هدف این مقاله بررسی چگونگی نام‌گذاری عنوان شعر در ادبیات سنتی و معاصر است. این نام‌گذاری‌ها در شعر سنتی و معاصر تفاوت‌های چشمگیری با هم دارد. در گذشته چندان به نام‌گذاری شعر توجهی نمی‌شده است. البته از میان قالب‌های سنتی، در نام‌گذاری قصاید نسبت به قالب‌های دیگر تأکید بیشتر...

منزوی از مبتکران اصلی غزل نو است که ضمن در نظر داشتن ارزش ها، قابلیت ها و ویژگی های برجسته و منحصر به فرد شعر کلاسیک، اشعار خود را به بسیاری از ظرافت ها، تکنیک ها و ویژگی های مطرح در شعر نو آراسته است. وی در سرودن غزل های خود از شگردها و نوآوری هایی بهره گرفته که سبب تمایز با غزلِ غزل سُرایان سنّتی و پیدایش شیوه ای تازه در غزل شده است. در این مقاله به بررسی نوآوری ها و ویژگی های خاص اشعار او پرداخ...

شعر آیینی به گونه ای از شعر متعهّدانه گفته می شود که از جهت معنایی و محتوایی صبغه کاملاً دینی دارد و از آموزه های وحیانی، فرهنگ عترت و ولایت و تاریخ اسلام سرچشمه می گیرد. مناسبت های مذهبی، ستایش چهره های دینی، توجّه به مقوله های قدسی و ملکوتی و تزکیه و تهذیب نفس انسانی در هسته مرکزی شعر مذهبی قرار دارد. پیدایش شعر جدید آیینی را در دهه چهل و پنجاه باید یک اتفاق تازه و مهم در ادبیات فارسی دانست؛ بی ...

نقد نو در طی سال‌های 1930-1940 در آمریکا شکل گرفت. در این نوع نقد، منتقد سعی دارد به اثر همچون یک پدیدۀ مستقل از تاریخ و زندگی شاعر بنگرد. برای نیل به این مقصود خودِ اثر را در کانون توجه قرار می­دهد و می‌کوشد با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه­های ارتباطی عناصر سازندۀ آن را دریابد. بر همین مبنا به مفاهیمی چون تنش، لحن، پارادوکس، وحدت اندام‌وار و ... توجه ویژه دارد. این مقاله در پی آن است تا شعر "قاصد...

قرن بیست، قرن سرعت درپیشرفت علوم، تکنولوژی وتحولات فکری است. درسالهای پنجاه وشصت سده بیستم یک گرایش ادبی درفرانسه به ظهورمی رسد که رمان نو نام دارد. این جنبش تمام اصول رمان های پیشین را زیرسوال می-برد. دگرگونی اثر میشل بوتوربا ساختارروایی غیرخطی، استفاده ازضمیردوم شخص جمع وکادرفضایی متحرک (قطار) یکی ازبهترین نمونه های رمان نو بحساب می آید: لئون دلمون مردی چهل وپنج ساله است که درپاریس زندگی می ک...

تحلیل گفتمان از مطالعات بین رشته ای محسوب می شود که به تجزیه و تحلیل کلام با توجه به بافت اجتماعی آن می پردازد. در این مقاله با رویکرد تحلیلی – توصیفی شعر ’پنجره‘ اثر فروغ فرّخزاد در این شیوه و براساس نظریه زبانشناسی سیستمی- نقش گرای مایکل هالیدی بررسی شده است تا لایه های زیرین و مخفی تر آن نمود یابد. برای دستیابی به این هدف پس از توضیح مفاهیم نظری زبانشناسی نقشگرا اعم از فراکارکردهای اندیشگانی،...

به جهت اوضاع مشابه اجتماعی و فرهنگی دو ملت ایران و عراق، در این مقاله سعی شده است تا با تکیه بر مضامین دینی اشعار محمد مهدی جواهری و محمد حسین شهریار، موارد اشتراک و اختلاف دیدگاه این دو شاعر بزرگ در مورد دین مورد بررسی قرار گیرد. جواهری در شعر خود به بیان موضوعاتی چون خرافه زدایی و قشر زدایی دینی می پردازد، در این زمینه جواهری به دنبال اصلاح در دین می باشد. همچنین نگاه شهریار در اشعار دینی، نو...

در این مقاله، «لیکو»، شعر شفاهی و محلی بلوچی و «هایکو»، شعر کوتاه ژاپنی را ازلحاظ ساختاری و محتوایی مقایسه کرده ایم. لیکو شعر تک بیتی بلوچی با وزن هجایی است، مصرع های آن هم قافیه هستند، فی البداهه سروده می شود و موضوع آن ملموس و درمورد اتفاقات روزمره است. هایکو قطعة آغازین شعر بلندی به نام «های کای نو رِِنگا»بوده است. این قطعة آغازین که «هوکّو» نام دارد، تا اوایل قرن بیستم باعنوان هایکو شناخته نمی...

«ققنوس» نیما را باید از مهم ترین آثار در سرآغاز سرایش شعر نو دانست. این شعر علاوه بر ویژگی های ادبی، از نظر روایت شناسی نیز تغییر عمده ای در شیوة شاعری نیما به شمار می رود. روایت شناسی اشعار نیما از این جهت حائز اهمیت است که با شروع سرایش شعر نو، نوع روایتگری در شعر فارسی دستخوش دگرگونی شده است. در تحقیق حاضر با تلفیق شیوه های روایت شناسی و نشانه شناسی، ابتدا نشانه ها و رمزگان در متن انتخابی...

شفیعی کدکنی و ادونیس از شاعران معاصر نوگرا هستند که روحیات مشابه و زبان شعری نزدیک به یکدیگر دارند؛ هر دو در روستا و دامان طبعیت بزرگ شده اند. هر دو درآغاز به شعر و ادبیات کلاسیک دلبستگی عمیق داشتند و به همان سبک شعر می سرودند و بعدها به شعر نو گرایش پیدا کردند. شفیعی شاعر معاصر ایران و ادونیس شاعر معاصر عرب از قریحه و فطرت شاعری، در شعر خویش از دیدگاهی انسانی و اجتماعی سخن می گویند. اندیشه ها ...