مسمط «یادآر ز شمع مرده یادآر» اثر طبع دهخدا یکی از اشعار مدرن فارسی است که مورد توجه پژوهشگران حوزه ادبیات معاصر واقع شده است. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از رویکرد ترامتنی که از جمله رویکردهای جدید نقد ادبی به شمار می رود، به نقد و خوانش نوینی از مسمط دهخدا بپردازد. پرسش های پژوهش حاضر آن است که چرا این مسمط از اشعار مدرن به شمار آمده است؟ پیوندهای شعر دهخدا با شعر گذشته و حال فارسی چگ...

اندیشة انتظار و بیان سیمای امام مهدی (عج) در شعر شاعران متعهّد به اهل‌بیت (ع) از دیرباز تاکنون؛ بویژه در شعر دورة معاصر، بوفور دیده می­شود. شاعران معاصر، باب جدیدی را در زمینة شعر و ادب، به نام ادبیّات مهدوی گشودند و از دریچة شعر، امام مهدی (عج) را به عنوان منجی آخرالزّمان به تشنگان حقیقت معرّفی کردند. سیّد رضا موسوی هندی، شیخ محسن ابوالحب، سلمان هراتی و قیصر امین­پور، از شاعران معاصر مطرح در ادبیّات...

در این مقاله به بررسی دو جریان شعر معاصر عربی و فارسی پرداخته شده و در آن دو هدف مورد تحقیق بوده است. الف- بررسی برخی از عوامل مشترک نوزایی ادبی ب- بررسی رویکردهای مشترک ادبی – اجتماعی شعر معاصر عربی و فارسی. در این مقاله تلاش شده است تا مهم¬ترین و تأثیرگذارترین عوامل نوزائی ادبی ورویکردها ی مشترک شعر معاصر عربی و فارسی مورد تحقیق و پژوهش قرار گیرد

مطالعة سیر تحول شعر عاشقانه از گذشته تا امروز، ما را با شاعرانی آشنا می­کند، که عشق جوهر وجود آنان و هم ذات شعرشان بوده است. بر این اساس تاکنون آثار و اندیشة تعدادی از شاعران نام آشنای معاصر چون احمد شاملو، فروغ فرخزاد، هوشنگ ابتهاج، حمید مصدق، حسین منزوی و ... مورد نقد و بررسی قرار گرفتة است؛ اما راز و رمز شعر گروهی دیگر همچنان در پردة ابهام باقی مانده و کمتر کسی به سراغشان رفته است. این جستار...

استفاده از قصّه ها و داستان ها برای بیان مقاصد و اهداف مورد نظر از جمله کارهایی است که شاعران در زبان ها و فرهنگ های گوناگون به آن پرداخته اند و به خوبی از تأثیر عمیق و والای کتاب آسمانی قرآن در ذهن و جان مخاطبان خویش آگاه بوده اند و به همین سبب برای بهره بردن از آن در نوشته-ها و سروده های خود، به این منبع درخشان چشم دوخته و داستان ها و نکته های ادبی و هنری آن را زیور دست نوشته های خود کرده اند....

عنوان سابقه ای طولانی در آثار ادبی فارسی دارد لیکن در تحقیقات ادبی کمتر به موضوع عنوان و سیر تحول آن در ادب فارسی پرداخته شده است در حالی که در پژوهش های زبان و ادبیات عربی این موضوع از سابقه ای طولانی برخوردار است. عنوان ساختاری است که از زبان تشکیل می شود و زبان نظامی از نشانه ها است که دانش نشانه شناسی به برررسی و تحلیل آن می پردازد. بنابراین، از دیدگاه نشانه شناسان، نشانه شناسی مناسب ترین ...

گرایش شاعران معاصر عرب به مکتب رمانتیک، نقطۀ آغازین تحول در این شعر به شمار می­رود و رمانتیک­ها از گروه­های پیشتازی هستند که دگرگونی ادبیات عربی و  همگامی آن با عصر جدید، با تلاش­های آنان شروع شد. هرچند تعداد این جماعت در ابتدا اندک بود و بیشتر تغییر در حوزه معانی شعر را مد نظر داشتند، اما طولی نکشید که شمار آنها بیشتر شد و دامنه تحول­خواهی آنان نیز، گستردش یافت به طوری که در مدتی کوتاه، محتوا ...

شعر طرح، ایجاز زمانة ماست و از زیر­مجموعه­های شعر کوتاه به شمار می­رود، اما با وجود کوتاهی، قابلیت دربرگیری تمامی دغدغه­های انسان معاصر را داراست. حال اگر در این نوع شعر موجز، ذهنی توانمند و قلمی کارآمد، با گزینش کمترین واژگان و چینش هوشمندانة آن­ها، بیشترین معانی را به نمایش بگذارد و به اصطلاح بلاغیون به "ایجاز" دست یابد، شگفتی­ای با عنوان "ایجاز در ایجاز" آفریده است که از نظر نگارندگان، اوج ه...

درباره ادبیات معاصر افغانستان و به طور خاص شعر معاصر افغانستان اساساً پژوهش های چندانی انجام نگرفته است. این خلاء تحقیقاتی البته به شرایط نا امن و نا مساعد افغانستان در چند دهه ی اخیر باز می گردد. این پایان نامه را می توان نخستین و جدی ترین پژوهش در این رابطه به خصوص در سطح آکادمیک دانست. هدف از این پژوهش اولاً آشنایی با تاریخچه ی سیاسی و اجتماعی معاصر افغانستان در سده ی حاضر خورشیدی است تا مخاطب...