رویکردهای متن محور در بررسی متن ادبی در قرن بیستم تحت تأثیر دیدگاه های مبتنی بر زبان شناسی شکل گرفتند. در این میان زبانشناسان روس و مکتب فرمالیسم روسی در تحوّل نقد ادبی قرن بیستم سهم به سزایی داشتند. آن ها در تحلیل متن ادبی معتقد بودند که :تمام چیزهای ارزشمند یک اثر در خودش نهفته است و عواملی مانند ظرف تاریخی ، ساخت اثر یا هدف از آن و زندگی شاعر، در درجات بعدی اهمّیّت قرار دارد. فرمالیسم در ادبیّات...

چکیده: ایلیا ابوماضی شاعر توانای لبنانی، یکی از برجسته ترین شعرای مهجر در اوایل قرن بیستم به شمار می آید، می توان بارزترین ویژگی های ادبیات مهجر را، تقلید، نوآوری و دوراندیشی در مسائل زندگی دانست، که شعر ابوماضی نیز بی بهره از این خصائص نبوده است. اما آنچه این پژوهش در پی آن است، جنبه های «مرگ اندیشی» شعر این شاعر بزرگ است. با بررسی دیوان ابوماضی در می یابیم، که شعرش سرشار از نکات و اشارات مر...

چکیده «صلاح عبدالصبور» (1981-1931) از جمله شاعران چیره‌دست معاصر عربی است که شعرش آمیزه‌ای از گونه‌های مختلف میراث ادبی، تاریخی، دینی، اسطوری و فولکلوریک می‌باشد. در همان حال که شاعر، شعرش را بر سازه‌های متون کهن بنا می‌نماید، تمرکز ویژه‌ای نیز بر زبان و بافت کلامش دارد و می‌کوشد دو سویۀ مفهوم و ساختار متن خود را زیرکانه به مخاطب ارائه دهد و با عاطفه‌ای خاص و نگاهی ژرف از رنج‌های خود و انسان مع...

به کار گیری اسطوره در شعر شاعران عرب سابقة طولانی دارد، اما شاعران معاصر با اثر پذیری از ادبیات غرب، اسطوره ها را به شیوه ای متفاوت و در قالب هایی نو به کار گرفتند و از آن در تعبیر از مقاصد و اغراض گوناگون بهره بردند. عیسی مسیح (ع)، در شعر معاصر عرب کارکردی نمادین دارد. این شخصیت در شعر خلیل حاوی، با اسطوره در می آمیزد و چهره ای اسطوره­ای می یابد. حاوی در پی شرایط نابهنجارِ سرزمین عرب، در آرزوی ...

از نخستین روزهای طلوع پُرفروغ اسلام تاکنون، شخصیّت های بزرگ مذهبی، سیاسی، اجتماعی و ادبی، مجذوب ابعاد تحسین برانگیز منش والای حضرت علی (ع) شده اند و هریک فراخور دانش و استعداد و ذوق و فهم خویش به توصیف ایشان پرداخته اند. در این مقاله، نگاه شاعران معاصر عرب به خلق و خوی حضرت مورد بررسی قرار گرفته است که در مجموع می توان گفت آنها بیشتر به مضامینی همچون: اظهار ناتوانی در توصیف او، بی بدیل بودن، راست...

از نخستین روزهای طلوع پُرفروغ اسلام تاکنون، شخصیّت های بزرگ مذهبی، سیاسی، اجتماعی و ادبی، مجذوب ابعاد تحسین برانگیز منش والای حضرت علی (ع) شده اند و هریک فراخور دانش و استعداد و ذوق و فهم خویش به توصیف ایشان پرداخته اند. در این مقاله، نگاه شاعران معاصر عرب به خلق و خوی حضرت مورد بررسی قرار گرفته است که در مجموع می توان گفت آنها بیشتر به مضامینی همچون: اظهار ناتوانی در توصیف او، بی بدیل بودن، راست...

منوچهری دامغانی ( 432- ؟ هـ . ق.) بنابر شیوه ادبیان هم روزگار خود به شاعران عرب و شعر آنان توجه خاصی نشان داده است ولی تأثیر شعر عرب در کلام وی آنقدر برجسته است که او را از دیگر شاعران سبک خراسانی متمایز می کند. تأثیرپذیری منوچهری از شعر عرب به چند شکل بروز و ظهور پیدا کرده است. ساخت چندین قصیده براساس الگوی قصاید جاهلی: تقلید از شاعران خمریه سرا،  مانند امرؤالقیس و ابونواس. اقتباس یا ترجمة بعض...

در این پژوهش سعی بر بررسی پدیده نماد در مجموعه ی شعری "چرا اسب را تنها گذاشتی؟ اثر شاعر معاصر فلسطینی محمود درویش که یکی از چهره های بارز فرهنگی وادبی جهان عرب می باشد. این پژوهش به دوبخش تقسم شده است: تئوری وتطبیقی. در بخش تئوری نماد ویژگیهای نماد وگونه های نماد, علامت ونقاب بررسی شد. ودر بخش تطبیقی نمادهای اسطوری, تاریخی ودینی بررسی شد. ونمادهای تاریخی بیشترین حضور در متن شعر داشتند که شاعر...

بر اثر تحوّلاتی که در  در دنیای معاصر روی داد، نگاه شاعران به عشق تغییر یافت و در نتیجه در شعر نو تغزلی دگرگونی­هایی به وجود آمد. به طوری که، عشق آن مضمون بزرگ، به دور از مفهوم نازل خود، و به دور از خواهش تن به عشق انسانی و از قلمروی فردی به پهنه­ی اجتماعی و از زمانه به زمان و تاریخ گسترش یافت. از این رو می­بینیم که شعر نو تغزلی در آثار شاعران بزرگ و صاحب سبک معاصر شیوه های مختلفی پیدا کرد. در ا...