آنچه نگارنده در این سطور سعی در بیان آن دارد، شرح اعتقاد فرمالیسم روس است به ادبیّت متن ادبی و تلاش این رهیافت برای تشخیص ابزارهایی که زبان ادبی را از زبان روزمره دور و ناآشنا می‌کند؛ و درعین‌حال، بیان اینکه منتقدین نوامریکایی قائل به وحدت انداموار در شعر بودند، اینکه شعر تناقض نمایی است که منتقد بدون پی گیری نیت مؤلف یا الهام از تأثر باید در رفع ابهامها و حل معماهای اندرونی آن بکوشد، تا به درک ...

در نقد فرمالیستی آمریکایی، شعر دارای وجودی عینی و قائم به ذات است و تنها خود شعر را می‏توان به نحوی عینی ارزیابی کرد: یعنی در این دیدگاه نه احساسات و نگرش‌های مؤلّف یا خواننده مورد بررسی قرار می‌گیرند و نه زمینة تاریخی یا فرهنگی اثر. فرمالیست‏ها اثر ادبی را به عنوان پدیده‏ای مستقل مورد تحلیل قرار می‏دهند تا به ذات و معنای آن دست یابند. به اعتقاد آنان با دریافت تنش‌ها، ابهامات، گزاره‌های آیرونی د...

شکل گیری مکتب رمانتیسم در اواخر قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم اتّفاق افتاد که نیازهای بشری از جمله نیازهای اجتماعی، فردی و معنوی مسبّب به وجود آمدن مکتبی با نام مکتب رمانتیسم شد و این نهضتی بود که بر علیه مکتب کلاسیسیسم قد علم کرد. در این پژوهش که با روش تحلیلی- توصیفی از طریق اسناد کتابخانه ای انجام شده است با نگاهی بر مکتب رمانتیسم در ادبیّات غرب و همچنین تأثیر آن بر ادبیّات معاصر ایران، کوشش شده...

شکل گیری مکتب رمانتیسم در اواخر قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم اتّفاق افتاد که نیازهای بشری از جمله نیازهای اجتماعی، فردی و معنوی مسبّب به وجود آمدن مکتبی با نام مکتب رمانتیسم شد و این نهضتی بود که بر علیه مکتب کلاسیسیسم قد علم کرد. در این پژوهش که با روش تحلیلی- توصیفی از طریق اسناد کتابخانه ای انجام شده است با نگاهی بر مکتب رمانتیسم در ادبیّات غرب و همچنین تأثیر آن بر ادبیّات معاصر ایران، کوشش شده...

تفکر رمانتیکی و وازدگی از صنعت از یکسو و بینش معنوی از سوی دیگر سبب شده است تا اصل بازگشت به طبیعت و یکی شدن با آن ذهنیتی مشترک برای شاعران و هنرمندان فراهم آورد. نمونه ی بارز این پیوند را در شعر سهراب سپهری و سینمای عباس کیارستمی می توان یافت. رویکرد مشترک این دو شاعر و هنرمند به اسطوره های طبیعت (آب، باد، خاک و گیاه)، نوعی از هماهنگی و هم کنشی شعر و سینما را نشان می دهد. در این پژوهش نگارنده ...

در نیمه ی اوّل قرن هجدهم میلادی، خوب و بد هر اثری با ترازوی عقل سنجیده می شد. به عبارت دیگر نقد براساس قواعد کلاسیسیسم صورت می گرفت ؛ امّا در نیمه ی دوم همین قرن ظهور ادیبان و هنرمندانی را می بینیم که احساسات را بر عقل ترجیح می دادند، یعنی انتقاد حسّی به جای انتقاد از روی عقل رواج یافت. رُمانتیسیسم به عنوان یکی از مکاتب مهم ادبی که نافی ارزش های کلاسیسیسم بود با تکیه بر عناصر ی چون : عشق ، احساس، ...

زبان، نوع نگرش، جهان­بینی و سبک شعری سپهری، شعر او را به اصول و مبانی مکتب رمانتیسم نزدیک کرده است. همانندی و مناسبات گسترده میان دید، اندیشه و احساس سهراب با مبانی اندیشه مکتب رمانتیسم قابل بررسی است. بر این مبنا و با توجّه به روح عرفانی حاکم بر درونمایه­های شعر سهراب،  ساختار الگویی شعر او را از همان زاویه­ای تحلیل کرده­ایم که منتقدان بر اساس آن به تحلیل الگویی زیباشناسی و نگرش رمانتیک دست زده...

این پژوهش به بررسی «هنجارگریزی معنایی در هشت کتاب سهراب سپهری» می‌پردازد. نگارنده در آغاز به تبیین عادت‌ستیزی، آشنایی‌زدایی‌، برجسته‌سازی و هنجارگریزی پرداخته که هنجارگریزی خود مشتمل بر سه مقولة هنجارگریزی معنایی‌، واژگانی و زمانی می‌باشد. سپس به استخراج مصادیقِ عینی هنجار‌گریزی معنائی در اشعار سهراب سپهری پرداخته که مشتمل شش مقولة «تشبیه‌، نماد، تشخیص، تصاویر متناقض نما‌، ترکیب‌های تازه‌، تصاوی...

صنایع بدیعی از دیرباز مورد توجه و استفاده ی شاعران و نویسندگان بسیاری بوده است. علی رغم تغییراتی که در شعر نو به وجود آمده و با وجود اظهارات صریح نیما مبنی بر ناکارآمدی دانش بدیع، حضور آرایه های ادبی را در شعر نو نمی توان انکار نمود. بررسی و تحلیل ویژگی های کمی و کیفی این صنایع در شعر چهار تن از مشهورترین شاعران نوپرداز یعنی نیما، سپهری، اخوان و شاملو هدف این پژوهش است، که در آن ضمن بررسی تاریخ...

مایکل ریفاتر، دو شیوۀ خوانش اکتشافی و پس‌نگر را در نشانه‌شناسی شعر مطرح کرده است. در خوانش اول به بررسی مفهوم و معنا و در خوانش دوم به دلالت‌های زبانی توجه می‌‌شود. در خوانش دوم، پس از بررسی عناصر غیردستوری، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن درقالب انباشت و منظومه‌های توصیفی تبیین می‌شود، سپس خواننده به دریافت هیپوگرام‌ها روی می‌آورد، و درنهایت این مباحث به دریافت و کشف ماتریس ساختاری شعر می‌انجا...