ادبیّات به ویژه شعر عصر جاهلی از لحاظ شکل و فصاحت و بلاغت در اوج قرار داشت و شاعران از اغراض و فنون مختلف شعر بهره می گرفتند تا بتوانند آن را در سوق عکاظ عرضه نمایند و برای خود و قبیله شان افتخار کسب کنند. هجو ازکهن ترین اغراض شعری است؛ زیرا هجو از عواطفی ناشی از کینه، بغض، تنفّر، دشمنی ها یا امیال درونی نشأت می گیرد که همیشه در انسان وجود داشته و گاهی به صورت هجو آشکار گردیده است. از سوی دی...

زهیر بن ابی سلمی ربیعه بن رباح المزنی،  در عصر جاهلی، حکیم‌الشّعراء و در میان ائمّۀ عرب، افضل شاعران بود. او در مدیح و حکمت برجسته بود و وظیفۀ شعر را تعلیم و هدایتگری می‌دانست. زهیر عمر خود را در دلسوزی و پند و اندرز و حق‌گویی و خیرخواهی گذراند و در اشعارش مفاهیم تعلیمی و اخلاقی به‌ویژه در معانی نکوهش و زهد سخت آشکار است. زهیر با تأثیر از محیط زندگی و شخصیت خود، برترین معیارهای اخلاقی و انسانی را...

شعر فارسی،از اوائل سدة سوم هجری، در قالب عروض عربی سر برآورد، و در ترکیبهایی ساده و نسبتاً ابتدایی، و مضامینی گاه بسیار ناپخته این سو و آن سو پراکنده شد. مقاومت و سپس پویایی اینی شعر نو پا، در برابر شعر استوار و دیرپای عربی که از آبشخور شعر جاهلی و بخصوص قرآن کریم سیراب می شد، خود پدیده ای ست شگفت آور. پیداست که سخن سرایان ایرانی- تقریباً همه بدون استثناء – بر زبان و شعر عربی آگاهی تمام داشتند و ...

از مسائل مورد اختلاف در میان ادباء، روشنفکران ومورخان معاصر عرب چگونگی فرهنگ و تمدن عرب قبل از اسلام و از جمله موضوعات آن مسأله «بی‌سوادی» و گستره آن در عصر جاهلی است.تمسّک به روایات تاریخی که برخی متناقض با یکدیگر و در برخی دیگر شک و تردید رواست وصول به حقیقت را مشکل می‌نماید همچنانکه استدلال به شعر و ادب جاهلی با وجود نسبت جعل به بسیاری از آنها و عدم انعکاس برخی از واقعیتهای جامعه در آن از قضا...

شاعران و ادیبان برای بیان آراء و نظریاتشان با توجه به مقتضای حال از اسلوب های گوناگونی استفاده می کنند اسلوب انشاء یکی از اسلوب های مورد استفاده در متون ادبی خواه شعر و خواه نثر می باشد. و ساختاری لغوی و مفهومی دارد که بطور مستقیم و غیر مستقیم باعث تحریک و تهییج و لذت در خواننده می شود و در همین حال به بیان اغراض شاعر نیز توجه دارد و آن ها را به مخاطب نشان می دهد. از آنجا که این اسلوب دارای مع...

زبان عربی واژگانی به صورت دست نخورده و واژگان زیادی به صورت برهم زده شده از زبان فارسی وام گرفته است. و از زبان فارسی واژگان زیادی بشکل های مختلف به زبان عربی وارد شده است که به آنها معربات یعنی عربی شده می‌گویند. ریشه بسیاری از معربات هنوز ناشناخته است. و به دلیل اینکه در عربی سازی واژگان بیگانه به طور کامل برهم ریخته می‌شود نمی‌توان به سادگی اینگونه معربات را ریشه یابی کرد. در دوران پیش از اس...

منظو ر از زهریات گل سروده های شعرای طبیعت سرا‘ و یا توصیفی که شاعران راجع به گل ‘ شکوفه‘ درخت‘ باغ وغیره و به طور کلی طبیعت سبز دارند. با این تفاصیل زهریات فنی جدید در شعر عربی نیست . بلکه از دیر باز دراشعار شاعران وجود داشته است به خصوص درخمریات . شاعران جاهلی به طبیعت و سر سبزی آن با دیدی مادی می نگرند. نه با عاطفه و احساس معنوی ‘ چرا که زندگی آنان به شتر و زندگی به شتر به گیاه و سبزه بستگی ...

چکیده ندارد.

حکمت از دیر باز مورد توجه اعراب بوده است . اگر به اشعار دوره جاهلی نگاهی بیاندازیم،متوجه می شویم که شاعر ضمن مدایح یا مراثی و یا شکوه ها و عتاب های خود ابیات حکمت آمیزی سروده است،هرچند که محیط طبیعی و اجتماعیشان به آنان اجازه نمی داد که آراء خود را به صورت یک نظام عمومی ارائه دهند، اما باز هم به اصلاح جامعه خویش، اهمیت داده ودر فالب شعر سخنان حکیمانه ای سروده اند . باطلوع خورشید اسلام این حک...