یکی از اقسام مهم تجربه دینی، تجربه تفسیری است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی، این قسم از تجارب دینی را با نگرش اسلامی بررسی، و محورهای اساسی بینش قرآنی درباره این قسم از تجارب را تحلیل و تبیین می کند. ابتدا تجربه تفسیری را تبیین مفهومی کرده، سپس ارتباط آن را با تبیین دینی بازگفته و آنگاه با تقسیم تبیین، به عقلانی و غیرعقلانی، عقلانیّت تفسیرهای دینی را نشان داده است. در این مقاله تأثیر و تأثر ...

یکی از شاخه های پلورالیسم درون دینی، در ادیان متن محوری چون اسلام، پلورالیسم متنی است که می توان آن را اعتقاد به تنوع، تکثر و تحول ذاتی و پایدار فهم متون مقدس ادیان متن محور و ایمان به صحت همه ی این فهم ها دانست. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ابعاد مختلف استدلال بر پلورالیسم متن، به مطالعه ای تطبیقی در دو حوزه ی هرمنوتیک و تفسیر پرداخته است. در این پژوهش در ابتدا علل تنوع، تکثر و تحول فهم متن در ه...

در این تحقیق سعی شده است که مبانی، روش، و گرایش تفسیری «مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن» بررسی شود. این تفسیر گرانقدر توسط فقیه، فیلسوف و مفسر گرانقدر عصر حاضر، علامه سید عبد الاعلی موسوی سبزواری نگاشته شده است که متاسفانه در میان محققان و دانشجویان ناشناخته است. بررسی مبانی، روش و گرایش تفسیری در یک تفسیر باعث می شود که محقق قبل از رجوع به اصل تفسیر، با مطالعه این مطالب دیدی کلی نسبت به آن در ذه...

بسیاری از روایات تفسیری ائمه اطهار(ع) در پی تفسیر آیات قرآن نیست، بلکه در پی تطبیق آن بر برخی از مصادیق آیه است. این در حالی است که عدم تفکیک حدود این روایات با روایاتی که درصدد تفسیر مفهوم آیه هستند، موجب شکل گیری پندارهای ناروا بر شیعه گشته است. اهمیت جداسازی انواع این روایات، ضرورت تحقیق حاضر را روشن می سازد. در این مقاله پس از استخراج روایات تفسیری آن حضرت از مهمترین تفاسیر روایی شیعه و کتب...

گفتمان ها که در بستر جریان ها و بافت های موقعیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ارتباطی شکل می گیرند، در هر زمانی می تواند تأثیر بسیاری در رویکرد مفسران در تفسیر قرآن کریم داشته باشد. در این میان دوران امام جواد(ع) که دوران شیوع مناظرات علمی و کلامی بین ادیان گوناگون و طرح شبهات و سؤال های کلامی مذاهب و فرق گوناگون بوده، تأثیر قابل توجهی بر رویکرد های‏ تفسیری امام جواد(ع) در تفسیر قرآن داشته است. ای...

muhammad ibn muhammad ibn numan, known as "shaykh mufid," one of the great imamiye theologians and jurists in the fourth and early fifth century , had comprehensive mastery of both rational and traditional topics and exerted his influence upon both his contemporary and future scholors. he is considered to be one of the top imamiye scholars who spent his lifetime teaching, learning and authorin...

چکیده پایان نامه : پیامبر اکرم (ص) اولین مفسر قرآن بودند بعد از ایشان صحابه ی آن حضرت به تفسیر قرآن پرداختندکه با محوریت هریک از صحابه برجسته حضرت در شهرهای مختلف جلسات تفسیر برگزار شد و منجر به شکل گیری مدارس یا مکاتب تفسیری شد. از جمله این مدارس، مدرسه ی ابن عباس در مکه، ابی بن کعب در مدینه و ابوموسی اشعری در بصره است. ابن مسعود، به عنوان معلم قرآن در زمان عمر به کوفه فرستاده شد؛ وی جلساتی...

قرآن کریم برای هدایت بشر و سوق آنها به سمت و سوی سعادت دنیا و آخرت و خارج ساختن آنها از تاریکی ها به روشنایی نازل شده است. پس برای بهره مندی از این دریای بیکران معرفت، لازم است که به تدبیر در آیات بپردازیم و از آن جهت که راهنمای ما در شناخت صحیح مقاصد آیات، تفاسیر هستند و در تفسیر نیز ائمه اطهار برترین افرادی هستند که حق سخن دارند، برای رسیدن به تفسیر استوار و دقیق، تفسیر سوره از نگاه معصومان، ...

چکیده امروزه یکی از مباحث مهم در حوز? مباحث قرآن پژوهی،بحث روش شناسی تفاسیر قرآن کریم است که مفسر را در کشف مراد و مقاصد آیات یاری می دهد. قنوجی از جمله کسانی است که در راه خدمت به کتاب مقدس مسلمانان ونشر و ترویج مفاهیم آن ،تفسیری را بر آن نگاشته است ..در این پژوهش ،سعی شده است تا مبانی و روش های تفسیری ایشان در تفسیر معروفش، فتح البیان فی مقاصد القرآن ، شناسایی و ارزیابی گردد. این پایان نا...

چکیده مواهب علیّه یا تفسیر حسینی از تفاسیر مشهور قرن نهم هجری، تألیف کمال الدّین حسین واعظ کاشفی به زبان فارسی است. افزون بر مواهب علیّه، وی تفاسیر دیگری به زبان فارسی دارد همانند جواهر التفسیر لتحفه الامیر، جامع الستّین یا تفسیر سوره یوسف. این تفسیر بر مشرب عارفان نوشته شده و البته در عبارت پردازی های ادبی نیز برجسته بوده و در آن به اقوال عارفان و صوفیان، نظیرِ ابن عربی، قشیری، سنایی، مولوی و عطّار...