ابن ابی جمهور احسائی، متکلم، فیلسوف، عارف، محدث، فقیه و اصولی قرن نهم و اوائل قرن دهم هجری است که آثار متعددی در عرصه های مختلف علوم اسلامی داراست. مهم ترین اثر حکمی وی، مجلی مرآه المنجی فی الکلام و الحکمتین و التصوف است. وی که اندیشمندی صاحب نظر در عرصه های مختلف علوم دینی بود و از جریان های فکری زمان خود آگاهی تام داشت، در این کتاب کوشید برای نخستین بار و به شیوه ای بی سابقه به تلفیق کلام م...

تقنیة السرد البولیفونی أو تعدّدیة الأصوات، ظهرت بقوّة فی السرد الحداثی وما بعد الحداثی، لأنّها خلافاً للروایة الکلاسیکیة، تعتمد علی تعدّد وتنوّع الرؤى السردیة وتکسر هیمنة الروائی والراوی العلیم، وتسمح لوجهات نظر الشخصیات الروائیة المختلفة بالظهور، لتعبّر عن مکنوناتها الفکریة والعاطفیة بحرّیة ورحابة أکثر، وتعکس أنماط الوعی والأیدولوجیات المتباینة، بصورة دیمقراطیة، تناسب تعقیدات العصر الحدیث، مخلّفة تأثیر...

در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم (پانزدهم میلادی) ایران یک واحد سیاسی یکپارچه نبود، در شرق ایران ضعف قدرت بازماندگان تیموری مشهود و در قسمتی دیگر از غرب ایران، توسعه حکومت ترکمانان قراقویونلو و آق قویونلو آشکار بود. در چنین اوضاع و احوالی احتمال نضج گرفتن نهضت های مذهبی - سیاسی در نواحی مختلف ایران قوت داشت. از جمله حدود سال 1437م/840 هـ.ق در منطقه جنوب عراق و خوزستان نهضت مذهبی شیعی به رهبری س...

هر محله یا گذر شهر قدیم ، در کنار دیگر بناهای عمومی ، حتماً حمام یا حمامهایی برای استفاده مردم داشته است ، و این حمامها را معمولا آدمهای متمکن و خیر می ساختند و وقف عموم می کردند . تعداد بسیار و اهمیت حمامهای عمومی در شهرها البته ناشی از لزوم رعایت نظافت در نظر مردم و در شروع اسلام بوده است ، اما حمام در گذشته فقط محل استحمام نبود ، بلکه مکانی برای گذراندن اوقات فراغت ، گفتگو و تبادل نظر ، رفع خ...

مسأله ی اساسی تحقیق حاضر، بررسی و مقایسه ی اندیشه های اجتماعی سید قطب و حسن البناء است. تقریباً تمامی نویسندگان و محققان، سید قطب را از الهام دهندگان اصلی جنبش بنیادگرایی مدرن می دانند. از او به عنوان بزرگترین ایدئولوگ تأثیرگذار بر جنبش اسلام گرای معاصر، معمار اسلام رادیکال و پدر جنبش های افراطی مسلمان در سراسر جهان یاد شده است. حسن البناءنیز به حق یکی از بیدارگران اهل قبله در عصر ما و، در حقیقت...

آیت الله سید محمدحسین رضوی، فرزند آیت الله هبه الله رضوی و ملقّب به «علم الهــدی» از فقهای کاشان در قرن چهاردهم هجری است. وی با شاگردی نزد استادانی بنام همچون آیت الله ملا حبیب‌الله شریف و سید محمد علوی بروجردی و سید حسین کاشانی و با سفر به مراکز علمی ‌و بهره‌جویی از محضر بزرگانی همچون ملا محمدکاظم خراسانی، سید محمدکاظم یزدی به درجه اجتهاد نایل شد. وی در تفسیر‌، ‌علوم حدیث، رمل و جفر، اصول و فقه...

مقالۀ حاضر با بررسی دیدگاه های عالمان سدۀ اخیر حوزۀ علمیۀ اصفهان در مسئلۀ علم امام، تلاش دارد تا دیدگاه های جریان های فکری این حوزه را در این زمینه به تصویر بکشد. در این مقاله ضمن اشاره به استدلال ها و تبیین های علمای این دورۀ اصفهان، سه جریان فکری معرفی می شوند: 1. جریان فلسفی و عرفانی ای که علم امام را مطلق و فعلی دانسته و به عمومیت آن معتقدند؛ 2. جریان حدیثی ای که علم امام را مشروط می داند، ...

  روش‌شناسی بنیادین، مسیری است که نظریه در آن تولید می‌شود. بر این مبنا، معرفت اجتماعی سید قطب، ملهم از دو جریان ظاهرگرایی و کلام اشعری است. ضرورت بازگشت به عقاید نسل اول مسلمانان به شیوه‌ای جهادی، اندیشه وی را به جریان سلفی نیز پیوند داده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از فنون روش اسنادی و با رویکردی انتقادی در سطح توصیف و تفسیر، روش‌شناسی بنیادین معرفت اجتماعی سید قطب در چهار حوزه بررسی شده ...

قاعدة سیاق از مهمترین قرائن متصل برای فهم صحیح آیات الهی است که به معنای دقت در آیات قبل، بعد و توجه به آهنگ کلی آیات می‌باشد و دارای شرایطی مانند وحدت موضوعی آیات، ارتباط صدوری آنها و عدم تعارض با قرائن قویتر است. بیشترین کاربرد این قاعده در قرن چهاردهم قمری می‌باشد که در آثاری نظیر المیزان اثر علامه طباطبایی و فی ظلال القرآن از سید قطب مشاهده می‌شود. علامه بیش از 2000 مرتبه ...

در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نظری روش شناسی بنیادین، روش تحقیق اسنادی و با نگرشی تفسیری و اکتشافی، محدوده و برخی از شاخصه های رئالیسم علمی مندرج در معرفت اجتماعی سید جمال الدین اسدآبادی شناسایی شده است. سید جمال الدین با استفاده از بینش هرمنوتیکی و بر اساس مفاهیم قرآنی از جمله عقل، علم و جهاد تلاش کرده است ظرفیت معرفت دینی را در جهان مدرن آشکار کند. قرین بودن علم و دین یکی از اصول معرفت ش...